Сан есім. Есептік және реттік сан есім.
Қанша? Неше? Сұрақтарына жауап беретін сан есімдерді есептік сан есім дейміз.
Мысалы: Екі, үш, жеті т.б.
Нешінші? Сұрағына жауап беретін сан есімдерді реттік сан есім дейміз.
Дара және күрделі сан есім. Дара сан есім бір сөзден болады. Мысалы: елу, жүз, мың, екі, т.б.
Күрделі сан есім екі немесе оданда көп сөзден болады.
Мысалы: елу тоғыз, жетпіс жеті, жиырма бес, он екі, т.б.
Буын үндестігі.
Сөздегі дауысты дыбыстар бірыңғай жуан не бірыңғай
жіңішке болып келеді. Оның себебі қосымшалар түбір сөздің соңғы буынының жуан, жіңішкелігіне қарай үндесіп
жалғасады.
Мысалы: карандаш – тар - ды. Сіңлі –лер - ім.
Дыбыс үндестігі.
Дауыссыз дыбыстардың бір-біріне ықпал етіп, өзара үндесіп айтылуын дыбыс үндестігі деп атайды
Мысалы: ертеңгіні, үлкендерден, қайықтарға, т.б.
Сөз тіркесі.
Алдыңғы сөз соңғы сөзге бағына байланысқан екі не одан да көп сөздер тобын сөз тіркесі дейміз.
Мысалы: жасыл жайлау, көк аспан.
78. Жай сөйлем мен құрмалас сөйлем.
Бір ғана тиянақты ойды білдіретін дара сөйлемді жай сөйлем дейміз.
Мысалы: Сабақ басталды. Қар жауды.
Екі немесе одан да көп сөйлемнен құралған сөйлемді құрмалас сөйлем дейміз.
Мысалға: Мен сыртқа шықсам, Айнұр күтіп тұр екен.
Құрмалас сөйлемдегі жай сөйлемдердің арасына үтір, қос нүкте қойылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
