1)Осы трансмембраналық ақуыздың әртүрлі аймақтарында қандай аминқышқылдары басым болуы керек екенін біліңіз.
Трансмембраналық белоктың әр түрлі аймақтарында басым болатын аминқышқылдар тобы: биомембрананың липидті қабатындағы аминқышқылдары – полярлы емес немесе зарядсыз және протондалған (-CООН) немесе депротондалған (-NH2); жасуша ішіне (цитоплазмаға) – асп, глу және полипетидті тізбектің С-соңы және жасушадан тыс кеңістікке(жасуша сыртына) – арг, лиз және полипептидтік тізбектің N- соңы.
2)Полярлы емес және полярлы радикалдары бар аминқышқылдарына мысалдар келтіріңіз.
Жауабы: Полярлы емес(гидрофобты): аланин, валин, изолейцин, лейцин, пролин, метионин, фенилаланин, триптофан.
PH = 7 кезінде полярлы (гидрофильді) зарядталмаған (зарядтар өтеледі): глицин, серин, треонин, цистеин, аспарагин, глутамин, тирозин.
PH=7 кезінде полярлы зарядталған: аспартат, глутамат.лизин, аргинин, гистидин
3)Ақуыз молекуласының толық заряды қандай жағдайда нөлге тең болатынын түсіндіріңіз.
Нәруыздардың молекуласының заряды орта реакциясына тәуелді. Егер нәруызға суды қосса, онда нәруыз гидраттанады.Нәруыздың функциональды топтары диссоциацияланып, оң зарядтың мөлшеріне теріс зарядтың мөлшері тең болып, нәруыз молекуласы нейтралды болады. Яғни нәруыз молекуласы зарядсыз қалады, электронейтралды күйге pH=7 айналады. Нәруыздардың мұндай күйі изоэлектрлік күй деп аталады. Ал нәруыздың изоэлектрлік күйін қамтамасыз ететін ортаның рН-ы изоэлектрлік нүкте ИЭН деп атаймыз. Нейтралды нәруыздардың ИЭН-і нейтралды 7-ге тең болады. Нәруыз молекуласының заряды біріншіден ортаның рН-на, екіншіден, нәруыздың құрамына кіретін амин қышқылдардың түріне тәуелді болады.Нәруыздарды, егер құрамында МАМҚ болса нейтрал, МАДҚ болса қышкылдық, ал ДАМҚ болса негіздік деп қарастырамыз. Егер нәруыз моноаминомонокарбон қышқылдарынан тұрса, сулы ортада заряды жоқ нейтрал қасиетке ие болады. Егер нәруыз молекуласында моноаминодикарбон қышқылдары басым болса, онда сулы ортада ол тepic зарядталып, қышқылдық қасиеткеие болады. Нәруыз молекуласында диаминомонокарбон қышқылдары болса, сулы ортада сілтілік қасиет көрсетіп, оң зарядқа ие болады.Қышқылдық нәруыздардың ИЭН-і қышқылдық ортада (мысалы, пепсин ИЭН=1,5), негіздік нәруыздарың ИЭН-і сілтілік ортада (мысалы, гистонның ИЭН=10) орналасады. ИЭН-де нәруыз тұрақсыз және тұнбаға жеңіл түседі.
Достарыңызбен бөлісу: |
