Таќырыбы: Жаќып Аќбаевтыњ љмірі мен тарихи-саяси кљзќараст
жүктеу/скачать 299,5 Kb.
|
Дип.-Ж.-Ақбаевтың-өмірі-мен-қоғамдық-саяси-қызметі
| Ф-ОБ-001/033
1917 жылғы наурыз айында Қарақаралы уездік комитеті Ж. Ақбаевты ақтау ұсынылған қаулы қабылдайды. Онда Жақып Ақбаевтың көп жылдық қызметіне лайықты баға берілген. Ол амалсыздан босатылған. Соның ізінше оған тағы да “саяси сенімсіз” деген айып тағылды. Осыған байланысты оның өмірбаянынан тағы бір үзінді келтірейік. “1917 жылдың қаңтар-ақпан айларында бес жылға Якут облысына жер аудару туралы мәселе көтерілді.Мен бұл сапарға шындап әзірлендім, бірақ мені Якутияның түрмелеріне ұзақ уақыт этаппен айдалудан ақпан революциясы құтқарды. Бірақ оның есесіне 1917 жылғы наурыздың аяғында комиссар (Уақытша үкіметтің) Вайсер мені қазақтар арасында жаңа саяси ұрандар: халық билігі, автономия, республика ұрандарын бірінші болып ұсынғаным үшін қамауға алып, орыс казактарымен Семейге жөнелтті”. Біз Ақбаевқа қарсы бұл істі әлі қарастаратын боламыз. Бұл арада Ж. Ақбаев “саяси ұрандарды” – халық билігі, автономия, республика ұрандарын патша өкіметі құлатылғанға дейін ұсынған еді. Бұл туралы, тағы да айтылатынындай, патша шенеуіктері бұрын да жазған болатын. Ж. Ақбаевтың саяси көзқарастарын түсіну үшін бұл жағдайдың елеулі маңызы бар. Өмірбаянды Ж. Ақбаев 1928 жылдың аяғында Сырдария округтік қорғаушылар алқасының мүшесі болып жүрген кезінде жазған. Бұл қанаушы таптарға – кулактарға, байларға, феодалдар мен олардың идеологиялық қорғаушыларына қарсы белсенді күрес басталған кез еді. Большевиктік партия кезінде “Алаш” партиясын, Алашорда автономиясын ұйымдастырғандарды қайтадан қолға алған болатын. Мұның бәрін Ж. Ақбаев сияқты тәжірибелі саяси қайраткер сезбей де, көрмей де қалған жоқ. “Алашорданың” принципті құжаттарында баянды етілген “халық билігі”, автономия, республика саяси тұжырымдамаларын ұсынған алғашқы қазақтардың бірі өзі болғанын өз еркімен мойындау мұның, Ж. Ақбаевтың, “қазақ буржуазиясының”, жалпы “қанаушылардың” идеологы болғанын және солай болып қалатынын мойындаумен бірдей еді. Сондықтан Ж. Ақбаевтың бірден қуғындалып, “саяси сенімсіз” адам ретінде Воронеж облысына жер аударылғанына таңдануға болмайды. 30 жүктеу/скачать 299,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|