ІV. Оқушылармен тақырып төңірегінде әңгіме-сұхбат жүргізу пікір-талас, сайыс ұйымдастыру

Бүгінгі сынып оқушылары арасындағы «Мақал – сөздің маржаны» атты сайысымызды тамашалуға қош келдіңіздер. Мақал-мәтелдер ғасырлар шежіресі онда халық тарихы, оның әлеуметтік тіршілігі, ақыл-өнегесі мол көрініс тапқан. Мақал-мәтелдер ой дәлдігімен ерекшеленеді. өмірдің сан алуан құбылыстарындағы халықтың ғасырлар бойғы тәжірибесі қорытылады. Жұмбақтар да ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан түрлі жалпы алғанда жұмбақ адамның дүниетену жолындағы ойының, қиялының шамасын білдіреді.

1. 
   Мақал – мәтел айтудан жарыс
   
2. 
   Мақалмен жауап беру.
   
3. 
   Сөздерге мақал-мәтел құрау
   
4. 
   Жұмбақ шешу
   

1. 
   Қар жана ма? (қалауын тапсаң қар жанады)
   
2. 
   Тастың жеңілі бола ма? (керек тастың ауырлығы жоқ)
   
3. 
   Инемен құдық қазуға бола ма? (Білім инемен құдық қазғандай)
   
4. 
   Киіз қазық жерге кіре ме? (тоқпағы мықты болса, киіз қазық жерге кіреді)
   
5. 
   Аппақ қарға бола ма? (қарға баласын аппағым дер)
   
6. 
   Қой мен қасқыр ойлана ма? (қойдың ойлағаны – амандық, қасқырдың ойлағаны арамдық)
   
7. 
   Қарғыстың жаманы не? (қаралы қарғыс киесін табар, қарасыз қарғыс айналып иесін табар)
   
8. 
   Жігітті шал деген жөн бе? (жаман жігіт жасында шал болады)
   
9. 
   Ең тәтті не? (ананың сүті тәтті, баланың тілі тәтті)
   
10. 
    Адамның қай мүшесі қорқақ? (көз қорқақ, қол батыр)
    
11. 
    Етікті қонышынан басып киюге бола ма? (қолыңнан келсе қонышынан бас)
    
12. 
    Кімнен кім жаман? (Олақтан салақ жаман)
    
13. 
    Шашу мен жинаудың қайсысы оңай? (шашу оңай, жинау қиын)
    
14. 
    Тауық түс көре ме? (тауықтың түсіне тары кіреді)
    
15. 
    Үлкен көз, үлкен сөз бола ма? (қорқақтың көзі үлкен, ақымақтың сөзі үлкен)
    
16. 
    Ер неше ре, қорқақ неше рет өледі? (ер бір рет, қорқақ мың рет өледі)
    
17. 
    Көрдім, көрмедім деген неше сөз? (көрдім деген көп сөз, көрмедім деген бір сөз)
    
18. 
    Отан неден ыстық? (Отан оттан да ыстық)
    
19. 
    Отқа түсіп күймеуге бола ма? (отан үшін отқа түс, күймейсің)
    
20. 
    Шошқа үре ма? (ит жоқта шошқа үреді)
    

1. 
   Қой, қойшы, қозы
   
2. 
   Арпа, бидай
   
3. 
   Бірлік, тірлік
   
4. 
   Жер
   
5. 
   Ит
   
6. 
   Еріншек
   
7. 
   Білім
   
8. 
   Отан
   
9. 
   Қылыш
   
10. 
    Әке
    
11. 
    Тіл
    
12. 
    Той
    
13. 
    Ет
    
14. 
    Өтірік
    
15. 
    Ер, батыр
    

1. 
   Сүмбіл теректі, жасыл желекті
   

2. 
   Шеңбер жасап өседі, желмен бірге көшеді. (Қаңбақ)
   
3. 
   Жансызда бір жансыз бар, жалғыз аяқ,
   

4. 
   Үлпершекке қан құйып, үріп талға байладым (бүлдірген)
   
5. 
   Шидиген ұзын сирағы, тастай керең құлағы
   

6. 
   Тептім терекке шықтым (үзеңгі)
   
7. 
   Көтерейін десем, ауыр кілем
   

8. 
   Тұратұғын әр үйде, жайлы орын сәбиге
   

9. 
   Аяғы бар жүрмейді, аузы бар күлмейді
   

10. 
    Сөйлесесің әркіммен, естілмейді дыбысың, білінбейді бір ісің.
    

11. 
    Алтынмын деп алдайды, алтын бола алмайды. (жез)
    
12. 
    Тастан емес, қылыштан емес қорғаны
    

13. 
    Жетісу мен Арқаның арасында
    

14. 
    Емес ол кітапта, дәптер де
    

15. 
    Таптым-таптым тап жорға