Тақырыбы: Математикалық статистиканың негізгі түсініктері
жүктеу/скачать 372,95 Kb. Pdf көрінісі
|
| Тақырыбы: Психологиялық
- педагогикалық құбылыстарды бағалаудың сандық әдістері Қаралатын проблемалық мәселелер (дәріс жоспары): 1. Тіркеу әдісі 2. Ранголық бағалау әдісі Педагогикалық құбылыстарды шамамен сандық бағалаудың келесі екі әдісі кеңінен танымал: тіркеу әдісі және ранголық әдісі. Тіркеу әдісі Тіркеу әдісінің мәні белгілі бір сандарды зерттеушіні қызықтыратын кейбір белгілермен ерекшеленетін объектілерге жатқызу болып табылады. Мысалы, олар қандай да бір белгіні ажыратады және бақылау немесе экспериментте осы белгімен объект немесе құбылыс болған кезде әр жағдайды белгілейді. Әрбір 2 осындай объектіге немесе құбылысқа "1"жатады. Бұл белгі жоқ Бақыланатын объектілердің немесе құбылыстардың әрқайсысына "0"жатады. Заттарды немесе құбылыстарды тіркеу үшін, осы белгісі бар заттарды немесе құбылыстарды ол жоқ заттар мен құбылыстардан ажырата білу жеткілікті. Мұндай тіркеу зерттелетін құбылыстарды сипаттайтын шамаларды анықтауға мүмкіндік береді. Мысал 1. Сабаққа әр сәтсіз оқушыны тіркей отырып, олар сыныпта үлгермейтін оқушылардың санын алады, әр сабақты құрметтемейтін өткізіп жіберуді тіркейді, тиісті уақыт аралығында сабаққа қатыспау санын алады және т. б. Осы мысалдардан тіркеу әдісін қолдана отырып, туу, өлім, сынып үлгерімі және т. б. сияқты белгілерді сандық бағалауға болады. Осылайша, тіркеу әдісі ешқандай сандық стандарттарды білуді қажет етпейді. Оның негізінде операция физикалық емес (стандартпен салыстыру), бірақ логикалық, яғни.берілген объектінің белгілі бір қасиеті бар белгілі бір сыныпқа жататындығын анықтау. Бұл өте маңызды қасиет. Бұл зерттелетін құбылыстардың қасиеттерін анықтау мүмкін болмаған кезде де өлшеуге мүмкіндік береді. Зерттеуші мұғалім мұндай жағдайға жиі тап болады. Сондықтан тіркеу әдісі оқыту мен тәрбие процестерін сандық бағалаудың ең қол жетімді және кең таралған әдістерінің бірі болып табылады. Оқушылардың жазбаша жұмыстарында жіберген қателіктерін, жасаған әрекеттерін және т.б. тіркеу арқылы осы белгілердің барлығының жанама сандық сипаттамаларын анықтауға болады. Бұл оқу процесінің заңдылығын қатаң математикалық тұрғыдан зерттеуге болатындығын білдіреді. Тіркеу әдісінің мәні оның қолданылуының шекаралық Шарттарын білдіреді. Мұндай бағалаудың қажетті және жеткілікті шарты - бұл нақты критерийдің болуы, оны қолдана отырып, зерттеуші кез - келген жағдайда осы белгісі бар объектіні осы белгісі жоқ объектіден нақты ажырата алады. Дәрежелік бағалау әдісі Психологиялық - педагогикалық зерттеулерде зерттелетін құбылыстарды бағалаудың рейтингтік әдісі маңызды орын алады. Дәрежелік бағалау белгінің мәнін өлшеу мүмкін болмаған жағдайларда және біз бұл мәннің не екенін білмейтін жағдайларда қолданылады. Дәрежелік бағалау әдісінің мәні құбылыстар немесе объектілер қарастырылып отырған белгінің шамасының өсу немесе кему ретімен орналасқандығында. Содан кейін әр объектіге немесе құбылысқа оның берілген қатардағы орнын көрсететін реттік сан беріледі. Бұл сан дәреже деп аталады. Дәрежелік сандар зерттелетін белгінің үлкен мәні бар объектілерге осы белгінің кіші мәні бар объектілерге қарағанда Үлкен сандар жатқызылатындай етіп таңдалады. Бұл жағдайда көрші қатарлардың мәндері арасындағы қашықтық ерікті болуы мүмкін (мұны зерттеушінің өзі анықтайды). Дәрежелік бағалаудың мысалы - бес балдық шкала бойынша оқушылардың жұмыстары мен жауаптарын бағалау, жұмысшылар орындаған жұмыстарды бағалау, жарыстар мен жарыстардың нәтижелерін бағалау және ұқсас өлшемдер . Біз дәрежелік бағалау әдісін қолдануға мысал келтіреміз. Мысал 2. Тест сұрақтарына бір топ пәндер жауап берді. Пәндердің әрқайсысы 10 сұраққа жауап беруі керек (кейбір сұрақтар бойынша құзыреттілік дәрежесін өлшейміз). Жауаптарды бағалау бес балдық шкала бойынша келесідей жүргізілді: Айта кету керек, өсіп келе жатқан ретпен жазылған сандардың кез - келген қатары қолайлы болар еді, өйткені нөлдік сілтеме нүктесі және реттік өлшеулердегі екі іргелес сандар арасындағы интервалдар белгісіз. Ранг сандары реттік болғандықтан және ешқандай жағдайда аралық мәндерді сипаттамайды (олар үшін интервалдар шартты, тұрақты емес мәндер), онда бұл сандардың үстінен арифметикалық амалдар шығаруға болмайды. Дәрежелік бағалау әдісі кеңінен қолданылатын негізгі сала - субъективті, материалдық емес құбылыстарды және әртүрлі психикалық қасиеттер мен процестерді зерттеу. Мұндай өлшеудің қажетті және жеткілікті шарттары: 1. Зерттелетін объектілерде немесе құбылыстарда қажетті белгінің болуын немесе болмауын анықтайтын нақты критерийдің болуы. 2. Зерттелетін объектілердегі немесе құбылыстардағы осы белгінің сандық мәндерін анықтау критерийінің болуы. № 5 дәріс жүктеу/скачать 372,95 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|