Юрислингвистиканың мақсаттары мен міндеттері

Юристлингвистиканың мақсаты – әдеттегі, қарапайым тілдегі лексика, морфология, синтаксис және семантика, сондай-ақ адамның артықшылықтарын сақтай отырып, жүйелілікке, нақтылыққа, толықтыққа және негізділікке қол жеткізуге бағытталған басқа да лингвистикалық ерекшеліктермен ерекшеленетін логикалық ережелерге негізделген формальді тілді қалыптастыру.

Салааралық ғылым болып табылатын юристлингвистика құқықтық реттеудің барлық кезеңдерінде қолданылады: заң шығару кезеңінен бастап оны жүзеге асыру процесіне дейін, бірақ көбінесе заң шығару және құқық қолдану процесінде кең таралды.

Юрислингвистиканың міндеті – белгілі бір тілдің ерекшеліктері мен талаптарын ескере отырып, дайындалған заңнамалық актілерді, құқықтық құжаттар мен материалдарды лингвистикалық зерттеуге тарту. Осылайша, тіл білімінің бір бөлігі ретінде ұсынылған құқықтық материалдардың фонетика, лексикология, морфология, синтаксис, сөйлеу мәдениеті, риторика тұрғысынан Заңтану және мемлекеттік тіл заңдары шеңберіндегі қолданыстағы заңның талаптарына сәйкестігін қарастыру.

Юрислингвистиканың негізгі міндеттерінің бірі – құқықтық терминдерді түсіндіру, белгілі бір мамандандырылған сөздерді әртүрлі құқықтық контексте қолдану ерекшеліктерін зерттеу.

Теория мен практикада юрислингвистикалық зерттеудің екі тәсілі бар – статикалық және динамикалық.

Статикалық тәсілмен құқықтың тұрақтылығы мен сенімділігі құқықтық қызметтің негізгі құндылығы ретінде қарастырылады. Динамикалық тәсілмен зерттеуші терминдердің мағынасын, мазмұнын және семантикасын мүмкіндігінше дәл зерттеуге тырысады. Сондықтан, егер юрислингвистикалық интерпретацияны талдайтын болсақ, статикалық тәсілден динамикалыққа дейінгі қозғалысты байқауға болады.

Қорытындылай келе, юристлингвистика бұл өте үлкен, өзіндік ерекшеліктерге бай сала. Нормативтік құқықты толықтай түсіну үшін, қолдану саласы мен тиімділігі жоғары болу үшін юристлингвистиканың қоғамымыздағы маңыздылығы мен рөлін айқындауға болады.