Тайга қылқан жапырақты ормандар
Плиоцен - вторая и последняя эпоха неогенового периода. Начался 5 млн. лет назад, а закончился 2 млн. лет назад.Длился 3 млн. лет. Климаты
жүктеу/скачать 14,06 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зонобиомның экологиялық ерекшеліктері
| Плиоцен - вторая и последняя эпоха неогенового периода. Начался 5 млн. лет назад, а закончился 2 млн. лет назад.Длился 3 млн. лет.
Климаты. Төмен температуралы аязды кезеңі біршама ұзақ, климаты континенталды болуымен ерекшеленеді, жылдық жауын-шашын мөлшері әрқалай (жылына 400-900 мм), климатының ерекшелігі – жаздың салқын болуы. Зонобиом ішінде термиялық жағдайы оңтүстіктен солтүстікке қарай салқындай бастайды, булану төмендейді. Осы бағытта күңгіртқылқанжапырақты (шырша, кедр, самырсын (пихта)) ағаштар мен ашыққылқанжапырақты (қарағай, балқарағай (лиственница)) ағаштардың бір-біріне қатынасы өзгере бастайды, яғни оңтүстікке қарай ашыққылқанжапырақты ағаштардың ролі арта түседі. Осыған байланысты отандық геоботаникада қылқанжапырақты ормандарды: солтүстік, орталық және оңтүстік тайга деп бөледі. б) Биомының құрылымы. Бореалды ормандарда ағаштар, бұталар, көпжылдық шөптесін өсімдіктер, папоротниктер, мүктер, қыналар үстемдік етеді. Ағаштардың еншісіне түрлердің 20%, бұталарға 37% тиесілі. Зонобиомның экологиялық ерекшеліктері 1. Орманды қауымдастықтардың көпярустылығы 2. Жоғарғы ярустардың төменгі ярустарға басымдығы 3. Тіршілік қабатының 25 м және одан да кеңеюі (тундра 25-150 см). 4. Экожүйедегі консорциялардың (бір эдификатор ағаш арқылы байланысқан түрлердің жиынтығы) күрделенуі 5. Экожүйенің көлденең (горизонталь) құрылымының күрделенуі 6. Фитомассаның (орманды тундрамен салыстырғанда) - 150 т/га-ға дейін күрт артуы, айта кетерлігі фитомассаның 60% сүректенген ұлпаларда жинақталған. 7. Ағаштарда, жер бетінде және жер астында ін, апан, ұя салудың мүмкіндігі 8. Орман экожүйесі өз микроклиматын (фитоклимат) құрайды, күн радиациясының 80% сіңіріп, тундраға қарағанда альбедо (күн радиациясының шағылысуы) біршама аз (10-12%). 9. Зат алмасудың биохимиялық процестері күрделенген. Мысалы, кальцийдің жинақталуы және қозғалысы асимиляция, шайылу нәтижесінде жүреді. Орман – қоректік тізбек пен зат және энергия айналымын біріктіретін күрделі, біртұтас экожүйе болып табылады. в) Биота құрамы құрылықтан құрылыққа, аймақтан аймаққа қарай айтарлықтай өзгеріп тұрады. Орманды құраушы өсімдіктер температура мөлшеріне, климаттың континенталды болуына және биомды сипаттайтын басқа да ерекшеліктеріне байланысты. жүктеу/скачать 14,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|