Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының хабаршысы ғылыми-педагогикалық журнал

101 
 
1) угрозой появления новых конкурентов; 
2) угрозой появления товаров-заменителей; 
3) способностью поставщиков комплектующих изделий торговаться; 
4) способностью покупателей торговаться; 
5) соперничеством уже имеющихся конкурентов между собой. 
Значение  каждой  из  пяти  сил  меняется  от  отрасли  к  отрасли  и  предопределяет,  в 
конечном счете, прибыльность отраслей».  
Таким  образом,  оценивая  возможности  адаптации  теорий  конкуренции  и 
конкурентоспособности к условиям Казахстана, следует отметить: 
1. Конкуренция составляет основу динамичного развития индустриального общества, 
первоначально имеет форму свободной конкуренции производителей на открытых рынках 
и  преимущественно  ценовой  механизм  ее  реализации  на  вутреннем  и  внешнем  рынках. 
При этом, само понятие конкуренции, развивающееся задолго до появления классической 
экономической теории, динамично менялось. 
2.  Конкуренция  -  одна  из  главных  причин  эффективности  производства.  Именно 
конкуренция 
заставляет 
фирмы 
внедрять 
научно-технические 
достижения, 
совершенствовать технологию производства.  
3. Сущность конкуренции проявляется, прежде всего, в ее следующих функциях: 
-  обеспечение  нацеленности  производителя  на  запросы  потребителя,  без  чего 
невозможно получить прибыль;  
- 
стимулирование 
роста 
эффективности 
производства, 
обеспечивающее   
«выживание» производителей;  
- дифференциация товаропроизводителей (одни выигрывают, другие проигрывают и 
разоряются, третьи остаются при своем);  
-  давление  на  производство,  распределение  ресурсов  между  отраслями  народного 
хозяйства в соответствии со спросом и нормой прибыли;  
-  ликвидация  неконкурентоспособных  предприятия,  их  продажа,  слияние  или 
поглощение другими, более сильными, предприятиями, преобразование и т.п.;  
- стимулирование снижения цен и повышения качества товаров.  
4.Конкуренция является основным мотиватором конкурентоспособности. 
5.  Принципиальные  положения  отдельных  теорий  находят  практическую 
реализацию.  Примером  может  служить,  получившая  широкую  известность  в  последние 
годы  «кластерная  инициатива»  казахстанского  правительства.    Кроме  того,  в 
казахстанской практике получают  воплощение концепции национальной и региональной 
инновационных систем. Разработана и реализуется Программа формирования и развития 
НИС Казахстана до 2015года.  
6.  Под  конкурентоспособностью  в  самом  общем  виде  понимается  способность 
различных  субъектов  рынка  к  успешному  соревнованию  со  своими  конкурентами, 
которое не только более полно отражает требования рынка, но, что особенно важно, 
ориентирует субъекты конкурентной борьбы  на активные действия по завоеванию 
рыночных позиций, их удержанию, укреплению и расширению. 
 7.  Обобщение  теорий    конкуренции  и  конкурентоспособности  экономики,  дало 
возможность  сформулировать  авторское  видение  конкурентоспособности  национальной 
экономики  -  «конкурентоспособность  национальной  экономики  –  это    способность 
экономики  в  условиях    эффективной  конкурентной  среды  производить,  потреблять  и 
реализовывать  создаваемые в стране  товары и услуги,  использовать свои экспортные 
возможности 
для 
неуклонного 
повышения 
собственного 
экономического 
и 
инновационного потенциала, обеспечивая при этом высокое качество жизни населения».  
В  современных  условиях  поляризованного развития,    в  рамках  которого  полюсами 
роста  могут  стать  наиболее  динамично  развивающиеся  регионы,  интегрированные  с 
региональными  и  глобальными  рынками  и  выступающие  в  роли  «локомотивов» 
экономического 
развития, 
необходимо 
акцентировать 
внимание 
на 

102 
 
конкурентоспособности региональной экономики. 
Рассматривая 
региональную 
экономику,  как  способную  постоянно  изобретать  инновации,  следует  учитывать,  три 
аспекта:  наличие  региональной  структуры  управления;  региональной  специализации  на 
производстве 
определенного 
типа 
продуктов; 
разницы 
между 
развитием 
центра/периферии  в  промышленной  и  инновационной  структуре  региона.  Определение 
конкурентоспособности 
региональной 
экономики 
должно 
включать 
три 
основополагающих  момента:  эффективность  функционирования  хозяйственного 
механизма 
региона 
(конкурентоспособность 
на 
рынке 
товаров 
или 
конкурентоспособность, 
обеспечиваемая 
производством); 
его 
инвестиционная 
привлекательность (наличие в регионе инновационного и инфраструктурного потенциала) 
и  необходимость  достижения  высокого  уровня  жизни  населения.  Таким  образом, 
«конкурентоспособность  региональной  экономики  –  это  способность  субъектов 
региональной  экономики  эффективно  производить  продукцию  и  функционировать  на 
внутреннем 
и 
внешнем 
рынках, 
обусловленная 
социально-экономическими, 
инфраструктурными, 
инновационными 
и 
инвестиционными 
факторами 
и 
преимуществами, позволяющая достигать высокого уровня жизни населения».  
Данные  определения  позволяют  охватить  всю  систему  конкурентоспособности 
различных  видов  и  уровней.  На  каждом  из  указанных  уровней  формируется  различное 
содержание  самого  процесса  конкуренции  и  круг  факторов,  формирующих  микро-, 
мезо- 
и 
макроконкурентоспособность. 
 
На 
наш 
взгляд, 
под 
микроконкурентоспособностью 
следует 
понимать 
совокупность 
факторов, 
обеспечивающих  товарам  преимущества  в  их  реализации  на  внутреннем  и  внешнем 
рынках;  под  мезоконкурентоспособностью  следует  понимать  совокупность  факторов, 
обеспечивающих  эффективное  производство,  и  сбыт  конкурентоспособных  товаров  на 
внутреннем  и  внешнем  рынках;  под  макроконкурентоспособностью  следует  понимать 
совокупность  факторов  формирования,  укрепления  и  совершенствования  национальной 
воспроизводственной  базы  (в  том  числе  промышленности),  обеспечивающей 
долгосрочные  стратегические  преимущества  страны  и  ее  регионов,  на  внутреннем  и 
внешнем рынках.  
 
Список использованных источников: 
1.
 
 Конституция  Республики  Казахстан.  Комментарий//Под  ред.  Г.С.Сапаргалиева.  -
Алматы: Жети Жаргы. 1998. С.- 432. 
2.
 
Указ  Президента  РК  от  20  марта  1999  года  "О  Совете  Безопасности  РК"  (с 
изменениями, внесенными Указами Президента РК от 11.11.1999г. № 263; от 10.02.2000г. 
№ 333; от 15.05.2000г.№ 393; от 12.05.2001г. № 607).Справочная система "ЮРИСТ". 
3.
 
Закон  Республики  Казахстан  «О  национальной  безопасности  Республики 
Казахстан». Система «Юрист».2000. 
4.
 
Абалкин 
Л.И. 
Экономическая 
безопасность 
России: 
угрозы 
и 
их 
отражение/Вопросы экономики/ 2014,№ 4.С.-4-14. 
5.
 
Арыстанбеков  К.  Издержки  экономических  реформ  –  важнейший  фактор  угрозы 
национальной  экономической  безопасности  Республики  Казахстан  //САЯСАТ/214,  №8.- 
С.-63-69. 
6.
 
Мергалиева Л.И. Экономическая безопасность Казахстана: энергетический сектор. 
Монография / Под ред Т.А. Есиркепова.- Алматы: Экономика, 2007.- 102 с. 
 
Аннотация.  Нарықтық  қайта  құрулардан  кейінгі  экономикалық  ахуалды  сапалы 
жағдайға  кӛшірудің  негізгі  тиімділігі  –  экономикалық  ӛсімдердің  тұрақты  дамуына  қол 
жеткізу  болып  табылады.  Осы  тұрғыдан  алғанда,  ашық  нарықтық  экономика 
жағдайындағы  Қазақстан  үшін  сала  экономикасымен  облыстарымыздағы  әлеуметтік 
қызметтерін қосарлана дамытудың жүйелі, әрі жұптас әдістемелерін әзірлеу ӛте маңызды. 
Ол  үшін  сала  және  елдер  экономикасының  қолданбалы  әдістемелік  проблемаларын 

103 
 
зерттеп,  олардың  экономикалық  дамуын  талдау  мен  болжау,  жергілікті  ел 
экономикасының  сала  экономикасымен  байланыстыра  отырып,  макроэкономиканың 
құрылымдық негізін анықтау жұмыстарын жүзеге асыру қажет. 
Аnnotation. Сientific work is devoted to theoretical and methodological approaches to the 
formation of a competitive national economy and development of practical recommendations for 
its further development and increase of competitiveness of industries. 
 
 
 
 
 

104 
 
ФИЛОЛОГИЯ  
 
(ТІЛ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ):  
ҚАЗАҚ, ОРЫС, ШЕТ ТІЛДЕРІ 
 
 
 
 374 
К 32       
 
БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫН  
СӚЙЛЕУ МӘДЕНИЕТІ МЕН  ЖАЗУ МӘДЕНИЕТІНЕ  
ҤЙРЕТУДІҢ АЛҒЫ ШАРТТАРЫ 
 
Керімбеков М. 
Тараз мемлекеттік педагогикалық институты, Тараз қ. 
 
Білім негізі – бастауыштан басталады. Бастауыш сыныптың (І-ІV сыныптарында) ―А‖ 
әрпінен бастау алатын білім негізі, мәнерлеп оқу мен жазудың алғы шарттарын орындау 
арқылы жүйелі білім алуға кіріседі. Қазіргі таңда І-ХІ (ХІІ) сыныптардың бағдарламалары 
мен  оқулықтары  жаңартылып,  баспадан  шығару  аяқталып  келеді.  Енді  жаңа  оқу 
бағдарламасының  жүйесінде  ХІІ  сыныптарға  сабақ  ӛтудің  жаңа  тәсілі  іске  асыру 
кӛзделінуде. 
Әдіскер-ғылым,  педагог,  ақын  әрі  ғұлама  тіл  маманы  А.Байтұрсынұлының:  ―Білім 
мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді де жаңа әдістерін іздестіру мен оларды жүзеге асыру 
білім  беру  жүйесіндегі  негізгі  мәселе‖  –  деп  айтқан  пікірі  ХХ  ғасырдың  бас  кезінде 
айтылса да, қазіргі таңда маңызын  жоймай, жаңалық енгізудің тиімді де, жаңа әдістерін 
іздестіру мен оларды жүзеге асыруды басты мәселе етіп қоюда. 
Ел басшысы Н.Ә.Назарбаевтың ―Біз осы заманғы білім беру жүйесінсіз, әрі алысты 
барлап,  әрі  кең  ауқымды  ойлай  білетін  мұғалімдерсіз  инновациялық  экономика  құра 
алмаймыз‖  деген  пікірінде  де  ағарту  саласының  жаңашыл  ұстаздарына  үлкен  сеніммен 
қарайды.  Тіл  ғалымдары  М.Балақаев  пен  М.Серғалиевтің  ―Қазақ  тілінің  мәдениеті‖ 
туралы  оқулығында  (-Алматы,  2006,-140б)  ―Тіл  –  қоғам  ӛмірінде  адамдар  мен  ӛзара 
пікірлесу,  түсінісу  қызметін  атқарады.  Сондықтан  тілді  оймен  байланысты  ӛткір  құрал 
ретінде  жұмсай  білу  үшін  оның  даму  заңдылықтарына,  қазіргі  жағдайына,  байлығына, 
негізгі қағидаларына қанық болу керек. 
Халықтық тіл қазынасын меңгеру, тілді ӛткір құрал ретінде ұстарта білу – ӛнер, әрбір 
мәдениетті кісі сол ӛнерді үйренуге, тіл мәдениетін арттыруға талпынады. 
Сӛйлеудегі, жазудағы тіл жұмсаудың ӛнегелі үлгілері, сауаттылық, айқын ойлылық, 
ізеттілік тіл мәдениеті дегенге енеді. Мақсаты – сол мәдениеті дамыту, сол үшін күресу‖ –
деген қос ғалымның ой-пікірі, ағарту саласындағы әдіскер  –  ұстаздар мен ғалымдардың 
ойларымен астасып жатады. 
Биылғы  оқу  жылында  Тараз  мемлекеттік  педагогикалық  институтының  ректоры, 
тарих ғылымының докторы  Д.П.Қожамжарованың жаңашыл әдіс-тәсілдерге ерекше мән 
беруі – институт ұжымын құлшындыра түсуде. Институттың жаңа оқу жүйесі бес күндік 
апталыққа  кӛшуі,  жаңашыл  оқу  үрдістері  мен  ізденісретіне  жол  ашты.  Институттағы 
―Педагогика  және  психология  ‖  факультетінің    деканы,  педагогика  ғылымының 
кандидаты   М.Оспанова институтымыздағы жаңашыл ұстаздарға ерекше назар аударып, 
оқу жүйесіндегі жаңашыл үрдістер мен ізденістерге айрықша кӛңіл аудара бастады. Осы 
мақсатта  ―Педагогика  және  бастауыш  сынып  оқытудың  әдістемесі‖  кафедрасының 

105 
 
меңгерушісі,  педагогика  ғылымының  кандидаты  Ә.Т.Кенжебаеваның  басқаруындағы 
бастауыш білім берудегі жаңашыл ұстаздарға жаңа талаптар мен міндеттер жүктелді. 
Биылғы оқу жылында ―Болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің тіл мәдениетіндегі 
сӛйлеу  техникасын  жетілдіру‖  пәні  бойынша  М.Балақаев  пен  М.Серғалиевтің  ―Қазақ 
тілінің мәдениеті‖ (-А,2006) оқулығы мен Б.Қалимұқашеваның  ―Сӛйлеу мәдениеті және 
шешендік  ӛнер‖  (-Астана,2010)  оқу-әдістемелік  құралы  негізінде,  бастауыш  сынып 
оқушыларын  сӛйлеу  мәдениеті  мен  жазу  мәдениетіне  үйретудің  алғы  шарттары 
түсіндіріле бастады. 
Оқулық авторлары М.Балақаев,  М.Серғалиев, Б.Қалимұқашева ―Жалпы тіл ӛнеріне, 
оның  бір  саласы  шешендік,  дұрыс  сӛйлеу,  дұрыс оқу  ӛнеріне  үйренетін  орынның  бірі  - 
мектеп‖ – дейді. Сӛз ӛнеріне үйрету және шешендікке баулу – оңай шаруа емес. Мектепте, 
(жоғар оқу орындарында) колледж, лицейлерде оқушылар мен студенттерді дұрыс оқуға 
баулу зор міндеттерді жүктейді: 
1.Қазақ тілі мен әдебиет пәндерін оқытқанда назардан тыс қалмауға тиіс; 
2.Білім негізі – бастауыш сыныптардан басталатынын естен шығармаған жӛн; 
3.Әдеби  кеш,  әдеби  сайыс,  әдеби  кездесулерде  талантты,  дарынды  оқушылар  мен 
студенттер арқылы тақырыптық кездесулер ӛткізу тамаша үлгі бола алады.; 
4.Пәндік үйірмелердің маңызы зор; 
5.Театр мен киноға апару; 
6.Радио мен телеарналарды тыңдату; 
7.Аймақтық, қалалық ақын-жазушылармен, ғалымдармен кездесу ӛткізу т.б. 
Қазіргі  таңда  әдебиет  –  халыққа  қызмет  етеді.  Әсірсе  әдебиеттің  жақсы  үлгілерін 
жұрт  алдында  мәнерлеп  оқу  ӛнерін,  оқу  мәдениетін  арттырудың  басты  шарттарына 
жатады.Атап айтқанда: 
-Ертегі,  аңыз,  эссе  –  әңгімелер,  ырымдар  мен  тыйымдар,  мақал-мәтел,  жұмбақ, 
жаңылтпаш,  санамақ,  терме,  бата,  ӛсиет  сӛздер,  сахналық  шығармалар  (драма,  комедия, 
трагедия), баллада, мысал ӛлендер т.б. ақын – жазушылардың тәрбиелік, білімдік мәні бар 
афоризмдік  сӛздері  мен  қанатты  сӛздері,  қазақтың  би,  шешендерінің  тапқырлық  сӛздері 
шешендікке  үйретудің,  дұрыс  сӛйлеу  мен  дұрыс  оқу  ӛнеріне  үйрететін  мектеп  – 
сахнасының  алатын  орны  ерекше.  Шешендікке  үйрету  –  шеберлікті  қажет  етеді.  Шебер 
ұстаз – ӛз ісін жақсы біледі. 
  Түркістанның ғұлама тіл ғалымы Мәулен Балақаев: ―Сӛз шеберлерінің қаламынан 
шыққан  әрбір  шынайы  шығармаларының  жеке  сӛйлемдерді,  сӛз  ӛрнектері  белгілі 
мақсатқа  лайық  құралады.  Сӛз  ӛнері  деген  ұғымға  сӛздерді  дұрыс  таңдап,  сӛйлемдерді 
шебер  құру  ғана  жатпайды,  олардың  әрқайсысының  қиюын  тауып,  ӛз  әуеніне  келтіріп 
айту  мен  оқу  да  жатады.  Оны  –  мәнерлеп  оқу  дейміз‖  –  деп,  оқулық  авторлары  шебер 
сӛйлеудің алғы шарттарына ерекше тоқталады: 
1.
 
Артистердің оқу шеберлігі; 
2.
 
Ақын – жазушылардың сӛйлеу шеберлігі; 
3.
 
Ұстаздардың сӛйлеу шеберлігі; 
4.
 
Қоғам қараткерлерінің сӛйлеу шеберлігі; 
5.
 
Журналистер мен дикторлардың сӛйлеу шеберлігі; 
6.
 
Би-шешендердің сӛйлеу шеберлігі; 
7.
 
Оқырмандардың сӛйлеу шеберлігі.(мүмкіндігін тауып слаид жасау) т.б. 
Бастауыш  сынып  оқушыларын  сӛйлеу  мәдениеті  мен  жазу  мәдениетіне  үйретудің 
алғы  шерттары  ӛте  күрделі.Ол  үшін  бастауыш  сыныпқа  сабақ  беретін  ұстаздар  білімді 
болуы қажет. Олар мәнерлеп оқу мен жазудың алғы шерттарын жақсы білуге тиіс: 
1.
 
Тақтамен жұмыс; 
2.
 
Мәтінмен жұмыс; 
3.
 
Ӛлең-шумақтарды жатқа айтқызу; 
4.
 
Шешендердің сӛз ӛнерін үйрету; 
5.
 
Оқулықтар мен кӛмекші құралдарды пайдалану; 

106 
 
6.
 
Оқулықтың  қосымша  –  хрестоматиялық  кӛмекші  құралдарындағы  оқу 
материалдарын оқып үйрену; 
7.
 
Талантты ақын-жазушылармен кездесу арқылы сӛз ӛнеріне баулу т.б. 
Дұрыс  сӛйлеу  мен  жазудың  алғы  шарттары  жазу  тақталары  арқылы  да  іске 
асырылады.  Кеңес  дәуірінен  бері  (1917-1991ж.ж)  мектеп  саласында  он  бірге  жуық  жазу 
тақталарының түрлері қолданылып келді. Олар мыналар: 
1.
 
Жазу тақтасы; 
2.
 
Сызбалы тақта; 
3.
 
Перделі тақта; 
4.
 
Кӛшпелі тақта; 
5.
 
Жылжымалы тақта; 
6.
 
Ашпалы – жаппалы тақта; 
7.
 
Экранды тақта; 
8.
 
Магниттік тақта; 
9.
 
Жиналмалы тақта; 
10.
 
Матадан  жасалған  жабыспалы  тақта  (бетінде  түгі  бар  ―помази‖  матадан 
жасап, суреттерді (шегесіз) жабыстыру) 
11.
 
Интерактивтік тақта (электрондық тақта). 
Қазіргі  мектеп    -  гимназияда,  колледжде,  лицейде,  жоғары  оқу  орындарында  бұл 
тақталардың  барлық  түрі  бар.  Тақтаның  басты  мақсаттары  мен  міндеттеріне  мыналар 
жатады: 
1.
 
Сауаттылыққа үйрету; 
2.
 
Әріптер мен сӛздерді, сӛйлемдерді қатесіз жазуға үйрету тәсілдері; 
3.
 
Тақырып арқылы сӛйлеу мәдениеті мен жазу мәдениетіне баулу; 
4.
 
Жаңа сабақты түсіндіру; 
5.
 
Сӛздікпен (глоссарии) жұмысқа баулу; 
6.
 
Жоспар құруға үйрету; 
7.
 
Үй тапсырмасының үлгісін кӛрсету; 
8.
 
Кӛрнекті (кӛрнекі) құралдарды пайдалану; 
9.
 
Практикалық тапсырмалар үлгісін кӛрсету. 
Практикалық тапсырмаларда мынадай жұмыстар іске асырылады: 
1.
 
Үйде мәнерлеп оқуға ӛз бетінше дайындалуды ескеру: 
-Мәтінді, ӛлең шумақтарын жаттау; 
-Айна алдында сӛйлеп үйрену; 
-Мәнерлеп оқуға тӛселу; 
2.Сахналық кӛрініске даярлану; 
3.Топ алдында шешен сӛйлеуге даярлық; 
4.Мәнерлеп оқудың үлгілерін дискіге түсіру (слаид жасау) 
5.Тақырып бойынша эссе жазу; 
6.Тақырыптық суреттер даярлау; 
7.Ӛздік жұмыстарын қорғау; 
8.Практикалық жұмыс нәтижесін бағалау; 
9.Қабілетті, талантты, дарынды оқушылармен жеке жұмыстар жүргізу т.б. 
Тараз  мемлекеттік  педагогикалық  институты  мен  Абай  атындағы  Жамбыл 
гуманитарлық  колледжде  бастауыш  сынып  оқытушыларын  даярлау  ісі  жылдан-жылға 
күрделеніп келеді.  
Ӛткен  айда  (22  Х  2014ж)  Абай  атындағы  гуманитарлық  колледжінде  ―Бастауыш 
білім  беру:  жаңашыл  үрдістер  мен  ізденістер‖  тақырыбында  облыстық  семинар  – 
практикум  болып,  облыс  мектептерінен  келген  озық  тәжірибелі  ұстаздардың 
баяндамалары  тыңдалды.  Семинар  –  практикумның  мақсаты:  бастауыш  білім  беру 
жүйесінде  оқытудың  озық  технологияларын  тиімді  қолдану  жолдарын  анықтау. 

107 
 
Интеллектуалды  жеке  тұлға  қалыптастыруда  шығармашыл  мұғалімдердің  авторлық 
бағдарлама, әдістемелік құрал дайындаудағы іс-тәжірибелерімен бӛлісу.  
Семинар  –практикумға  50-ден  астам  ұстаздар  жиналып  пікір  алысты.  Семинарды 
Абай  атындағы  Жамбыл  гуманитарлық  колледжінің  директоры  А.Д.Биназаров  кіріспе 
сӛзбен 
ашты. 
«Филология» 
ПЦК-ның 
оқытушылары 
 
Ұ.Б.Ӛтебаева 
мен 
Ш.Қ.Рүстемованың  басқаруымен  ―Бастауыш білім  беру  жүйесіндегі  жаңа  инновациялық 
технология‖    мәселесінде  ұстаздардың  баяндамалары  тыңдалып,  талқыланды.  Секция 
барысында озық тәжірибелі  ұстаздар Р.Қ.Үрістемованың  (Сарысу ауданы, Игілік ауылы, 
Шоқай датқа атындағы орта мектеп), С.Ж.Наметқұлованың ―Бастауыш сыныпта үлгерімі 
тӛмен  оқушылармен  жұмысты  ұйымдастыру‖  (Абай  атындағы  Жамбыл  гуманитарлық 
келледжі),  М.Керімбековтің  ―Бастауыш  сынып  оқушыларын  сӛйлеу  мәдениеті  мен  жазу 
мәдениетіне  үйретудің  алғы  шарттары‖  (ТарМПИ)  тақырыптарыңдағы  баяндамалары 
тыңдалды. 
Семинар  практикумда  А.Байтұрсыновтың  ―Аққу,  шортан,  һәм  шаян‖  мысалы 
(Т.Рысқұлов  ауданы,  №1  мектеп-лицей),  Ә.Қоңыратбаевтың  ―Киіктің  айласы‖,  (Шу 
ауданы, Ы.Алтынсарин атындағы орта мектеп) сияқты ұстаздар ӛз тәжірибелерін ортаға 
салды. Семинар барысында 3 секция жұмыс істеді. Секция жетекшілері Ұ.Б.Ӛтебаева мен 
Ш.Қ.Рүстемова 
(№1-секция), 
А.Т.Емелина 
мен 
А.Т.Тӛлегенова 
(2-лекция), 
К.Б.Кӛшкінбаева мен А.М.Сейдахметова (3-секция) әрбір секцияның жұмыстарына талдау 
жасап, тиісті қорытындылар жасады. 
Тараз  қаласында  ӛткен  облыстық  семинар-практикумда  бастауыш  білім  беру 
мәселесі айтылып, жаңашыл ұстаздардың жұмыстары талқыланып, марапатталды. 
―Қайран  тіл,  қайран  сӛз,  наданға  қадірсіз‖  деп  Абай  айтқандай  облыстық  семинар-
практикумда тіл мәселесіне де ерекше тоқталды. 
Соңғы жылдары мектептерде дарынды балалармен жұмыстар ерекше қолға алынуда. 
Республикалық  ―Қазақ  тілі  мен  әдебиет‖,  ―Қазақстан  мектебі‖,    ―Бастауыш  мектеп‖ 
журналдарында  дарынды  балалар  жайлы  мәселелер  кӛптеп  айтылуда.  Дарынды 
оқушыларды  тану  қақында  ―Дарындылықтың  жұмбағы‖  (№1,2014ж.  ―Қазақ  тілі  мен 
әдебиеті‖).  Дарынды  оқушыны  дамыту  –  ұстаз  парызы  (№2,2013  ж.  ―Қазақ  білі  мен 
әдебиеті‖), ―Шешенге қойылатын талаптар‖ деген (№2,2013 ж. ―Қазақ тілі мен әдебиеті‖) 
мақалаларда,  дарынды  балалар  жайлы  айтылады.  Бұл  мақалаларда  дарынды  балаларды 
қалай оқытып, тәрбиелеу жайлы мәселелер қарастырылды. 
Болашақ  бастауыш  сынып  мұғалімдерінің  тіл  мәдениетіндегі  сӛйлеу  техникасын 
жетілдіру – қазіргі оқыту жүйесіндегі басты талаптардың алғы шарттары болып табылады. 
Осы  мәселе  тӛңірегінде  озық  тәжірибелі  ұстаздар  ортақ  пікірге  келіп,  ӛз  ұсыныстарын 
айтты. 
 

жүктеу/скачать 2,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: