Тасова асел баймурзаевна бoлaшaқ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру
Экспериментке дейін Эксперименттен кейін
жүктеу/скачать 4,45 Mb. Pdf көрінісі
|
diss.jum.29.12.2018
| Экспериментке дейін Эксперименттен кейін
Өте төмен Ортадан төмен Орташа Орташадан жоғары Өте жоғары 127 рефлексиялық мәдениеттінің жоғарылауынан, оқу қызметіндегі алынған нәтижеде түзілген қарама-қайшылықтардың шешімін табуда ӛзін-ӛзі қайта құрып, әлеуметтік зияттылығына ӛзгеріс енгізіп, жаңа идея құра алуынан айқын кӛрінеді. Әдістемелердің нәтижесіне сай коммуникативтік креативтілікті қалыптастырудың орташа деңгейінің басым болуы, білім алушылар бойынан тӛмендегідей белгілерді кӛруге мүмкіндік берді: кәсіби мінез-құлықтың, іс- әрекеттің, қарым- қатынастың әлеуметтік маңыздылығы бар екендігі, жалпы курс барысындағы теориялық білімдердің толық деңгейдегі меңгерілуі, күнделікті ӛмірдегі қарым-қатынас жақсаруынан кӛрінді, рефлексиялық мәдениеттің болуы ӛз кезегінде аса құнды деп есептейміз. Жүргізілген әдістемелер негізінде қысқаша қорытынды жасайтын болсақ зерттеу барысында эксперименттен кейін болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің бойында орташадан жоғары деңгейді кӛрсеткен қатысушылар саны артты, ол дегеніміз болашақ педагогтар ӛзін қоршаған адамдардың әрекеттерін болжай алу қабілеті бар, ӛз бетімен алдын ала мүмкін болатын қарым-қатынас нәтижесін кӛре алады. Болашақ мамандардың ӛзіндік бағасы жоғары, вербалды және вербалды емес қарым-қатынас кӛріністерін дұрыс негізде қабылдап және түсіне алады. Жүргізілген эксперименттің нәтижелерін бағалау барысы зерттеу жұмысымыздың теориялық бӛлімінде анықталғандығындай, коммуникативтік креативтілікті меңгерудің үш деңгейі бойынша іске асырылды. Тәжірибелік-эксперименттік жұмыстардың барысында алынған нәтижелердің келесідей тұжырымдарын шығаруға мүмкіндік берді: - жоғарыдағы ұсынылған жүйелі жұмыстар болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыруды тиімді ұйымдастыруға мүмкіндік береді; - білім алушылардың коммуникативтік креативтілігін қалыптасу деңгейлерін арнайы ұсынылған әдістемені қолдана отырып, кәсіби дайындық үдерісінде жетілдіруге болады; - болашақ бастауыш сынып мұғалімдеріне ұсынылған әдістемені іс- тәжірибеге енгізу, зерттеліп отырған коммуникативтік креативтілікті қалыптастырумен бірге, коммуникативтік креативті мұғалім тұлғасын дамытуға ықпал етеді. Бақылау экспериментi бойынша болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру үшін саулнама мен тест алу арқылы зерттеу жұмыстары жүргiзiлген болатын. Сол зерттеу жұмыстарынан шыққан қорытындыларды талдап, сонымен қатар бірінші кездегі анықтау экспериментi бойынша және бақылау тобындағы кӛрсеткiштермен салыстыра отырып, эксперименттiк зерттеу жұмысында болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыруға оң әсері болғанын келесі кестеден кӛре аламыз (24 – кесте). 128 Кесте 24 - Болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру деңгейлерiнiң кӛрсеткіштері Тәжірибелік – эксперимент- тік зерттеу жұмыстары- на қатысқан топтар Креативтік Эврикалық Пассивтік экспери- менттің басы экспери- менттің соңы экспери- менттің басы экспери- менттің соңы экспери- менттің басы экспери- менттің соңы бақылау тобы 19,4 % 22,5 % 44,6 % 50,2 % 36 % 27,3 % тәжірибелік топ 35,6 % 41,7 % 52 % 48,3 % 12,4 % 10 % Кестеде берілген мәліметтер арқылы зерттеу жұмысымыз барысында ұсынылған модельдің негізінде дайындалған білім алушылардың жоғары деңгейдегі кӛрсеткіштерге жеткендігін кӛруге болады. Эксперименттің бастапқы кезіндегі тәжірибелік тобынан жоғары деңгейді кӛрсеткен білім алушылар 35,6 %, бақылау тобынан жоғары деңгейді кӛрсеткен білім алушылар 19,4 % болса, тәжірибенің аяғында жоғары деңгейдi тәжірибелік тобынан білім алушылардың 41,7 %-ы, бақылау тобынан білім алушылардың 44,6 %-ы; эксперимент басында тәжірибелік тобынан орта деңгей кӛрсеткен білім алушылар 52 %, бақылау тобынан орта деңгей кӛрсеткен білім алушылар 50,2 % болса, эксперимент соңында орта деңгейдi эксперимент тобынан студенттердiң 50,2 %-ы, эксперимент басында тәжірибелік тобынан тӛмен деңгей кӛрсеткен студенттер 12,4%, бақылау тобынан тӛмен деңгей кӛрсеткен студенттер 36% болса, эксперимент соңында тӛмен деңгейдi тәжірибелік тобынан білім алушылардың 10%-ы, бақылау тобынан 27,3%-ы кӛрсеткен. Экспериментке дейін және эксперименттен кейін білім алушылардың коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру диаграммалары 25-шы суретте беріледі. Сурет 25 - Экспериментке дейін және эксперименттен кейін болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру деңгейлерінің кӛрсеткіштері 0 1 2 3 4 5 Креативтік Эврикалық Пассивтік Эксперименттің басы эксперименттің соңы эксперименттің басы эксперименттің соңы эксперименттің басы эксперименттің соңы 129 Қорытындылай келе біз жүргізген тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың нәтижелерін талдау арқылы болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру моделінің жоғары оқу орындарында оқу үдерісінде пайдаланудың тиімділігін кӛре алдық және біздің зерттеу жұмысымыздың ғылыми болжамының дұрыстығын дәлелдей білдік деп есептейміз. |