Теориялық сұрақтар



бет29/39
Дата19.12.2023
өлшемі325,07 Kb.
#141044
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   39
Шағымдарын анықтау:
Эндокринды жуйесі ауырған науқастардың шағымдары басым жағдайда жалпылама болып келеді: журек соғуы, калуы, ашуланшақтық, қалтырау, ыстыктау, терлегіштік, тоңғақтық,терінің қышуы, бастың ысуын сезіну, айкын жүдеулік, іш өтуі, әлсіздік, бас ауруы, құлақ шуылы, бұлшықет КИМЫЛСЫЗДығы, назарының төмендеуі, ұйқышылдық және жадының нашарлауы, шөлдегіштік, тәбетінің жоғарлауы, шашының түсуі, дене дамуының бұзылысы.

Осы дерттің даму тарихын ( дерттің анамнезі) анықтау - дерттің басталу ерекшіліктері (себебі, қандай шағымнан), қалай (кенеттен, бірте-бірте), әрі қарай ағымы (шағымдар даму реттілігі, бәсеңсуі, өршуі) оның айқын көрінісіне дейін нақтыланады.
Сонымен қатар жасалған емдік шаралар – өздігінше, дәрігер көмегі, оның тиімділігі.
Эндокринді жүйесі ауруларын сұрап тексерудегі іс әрекеттерінің реттілігі


Науқаспен танысу (сәлемдесу, өзін таныстыру және науқастың аты-жөнін, тегін анықтау) Науқастың шағымдарын сұрақ койып аныктау.“Қандай шағымдарыңыз бар” немесе “Сізді не мазалайды”? деген сұрақтар беріп, науқастың шағымдарын анықтау.
Эндокринды жүйесі ауырған науқастардың шағымдары басым жағдайда жалпылама болып келеді: жүрек соғуы, қағуы, ашуланшақтық, қалтырау, ыстыктау, терлегіштік, тоңғақтық, терінің қышуы, бастың ысуын сезіну, айкын жүдеулік, іш етуі, әлсiздiк, бас ауруы, құлақ шуылы, бұлшықет Қимылсыздығы, назарының төмендеуі, ұйқышылдық және жадының нашарлауы, шөлдегіштік, тәбетінің жоғарлауы, шашының түсуі, дене дамуының бұзылысы.
Негізгі шағымдарын айырып алу. Шағымдар жалпылама болғандықтан, олар сұрау барысында айкындалатын эндокриндік жүйенің әртүрлі дерттеріне тән маңызды жүйке мен психикалық өзгерістер арқылы нақтыланады.
Клиникалық жағдайда дәрігер негізгі мына синдромдармен жиі кездеседi:

1. Калканша безi қызметiнiң жоғарлауы немесе төмендеуі


2. Гипер- және гипогликемия синдромы
3. Семіздік синдромы.
4. Гипер – және гипокортицизм синдромы
Шағымдар жалпылама болғандықтан олар сұрау барысында айкындалатын эндокриндік жүйенің әртүрлі дерттеріне тән маңызды жүйке мен психикалық өзгерістер арқылы нақтыланады. Клиникалык жағдайда дәрiгер
негізгі мына синдромдармен жиі кездеседi:
1. Қалқанша безі қызметінің жоғарлауы немесе төмендеуі
(ретсіз қимылдар, әбігерлік, асығып сөйлеу, дімкәстік, немқұрайлық, дауысың төмендеуі, жүрек соғуы, діріл, ұйқысыздық, зейінің төмендеуі, ашуланшақтық немесе көңіл-күйінің тұрақсыздығы, жүдеулік, ыстықты жақтырмау, жүктемеде ентігу,

шаршағыштық, іш өту, етек кірі жүру уақытының қысқаруы, шашының сынғыштығы;

2. Гипер- және гипогликемия синдромы (шөлдегіштік, - шөлдегіштік (сусақтық – полидипсия), кіші дәреттің көбеюі (полиурия), ашқарақтық (булемия), әлсіздік, терінің қышуы, жүдеу; Терлегіштік, журектiн жиi соғуы, үрейлену, коркыныш, бас ауруы, “көз алдының караутуы".
3. Семіздік синдромы. Шағымдар семіздіктің III – IV деңгейінде мазалай бастайды - ентігу басында үлкен әрі карай кiшi жүктемелерден кейін пайда болады; шаршағыштық, жадының нашарлауы, жалпы дімкәстік, терлегіштік, іш қатуы, етек кірі айналымының бұзылысы.

Негізгі шағымдарды талдау, сараптау. Негізгі шағымдарды косымша сұрақ арқылы талдау, сараптау. Әр дертті сипаттайтын белгiлердiң тәндiк касиеттерін (сипатын, пайда болу уақыты мен қандай жағдайда мазалайтынын, бәсеңсу себептерін, ұзақтығын, тұрақтылығын, таралуын және т.б.) әртүрлі сұрақтар арқылы сарапталады.

Кенеттен немесе бiрте-бiрте әртүрлі эндокриндік жүйесі ауруларына тән шағымдармен басталуы мүмкін: кенеттен басталуы – кенеттен, курт әлсiздiк пайда болды, журектiн жиi соғуы, мазасыздық, тиышсыздық, терлегіштік, қол-аяғының дiрiлi, журек айнуы, сирек - құсық болуы - жіті тиреотоксикоз; бірте-бірте басталуы - шөлдегіштік, зәрге жиі шығу, эпигастрий аймағындағы ауру сезiмi, жүрек айну, тәбеттің жоғалуы, әрi карай ТЫНЫШСЫЗДық, тартылулар ішкі қан кетулер, ішкі ағзалардың созылмалы дерттері (асқазан-ішек жолдары, бауыр, буйрек - анемия белгілерінің бірте бірте күшеюі)

Дерттің басталуына әсер ететін ceбeптeр болуы мүмкін


(кенеттен басталуы): жіті қанағыштық – өздігінше немесе сәл жарақаттан ( жырып кету және т.б.) алдында болған жоғарғы тыныс жолдарының жіті жұқпалары, тұмау,баспалар;
Дерттің басталуына әсер ететін ceбeптeр болуы мүмкін уланулар - жіті (тұрмыстық немесе кәсіпшілік); алдында болған кіші операциялар (тіс жұлу, инъекциялар); кездейсок анықталды (профилактикалық қарауларда, басқа жағдаймен дәрiгерге келгенде); , өткізген аллергиялық әсерленулер.

Жасалған шараларды анықтау


III. Өмір тарихы - осы дерттің дамуына алып келетін қолайсыз жағдайлар.

Өмір тарихы - осы дерттің дамуына алып келетiн колайсыз жағдайларды анықтау.

Өмірінің әр кезеңінде туылғанынан бүгінгі күнге дейін: балалық шағы; жасөспірім - мектепке бару, үлгерімі, калыс калуы; мамандық алу үйлену болған қолайсыз жағдайларды немесе дерттерді сұрақ қойып аныктау нешінші бала; туылған жері; анасының денсаулығы; әлеуметтік жағдайы; тұрмысы, басынан өткізген аурулары; жарақаттары; кәсібіне байланысты қатерлі жайттар; тұқымқуалаушылық дерттері; Психо-эмоционалдык пен айналасындағы; жанұясындағы рухани, адамгершілік жағдайы; аллергиялық әсерленулер; мүгедектік.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   39




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет