Тіл мәдениеті, стилистика бойынша қүрастырылған бүл жинаңта сөйлеу мөдениетіне ңойылатын талаптар, топ ал-дында сөйлеуге әзірлік жүмыстары туралы айтылып, тіл да-мыту жолдары
-тақырып: Сөйлесе білу мен әңгімелесуге үйренудің жолдары
жүктеу/скачать 0,92 Mb.
|
b175
| 5-тақырып: Сөйлесе білу мен әңгімелесуге үйренудің жолдары
Мақсаты: Студенттерге сөйлесе білу және әңгімелесудің ерекшеліктерін ажырату. Тест арқылы тіл мәдениетінің деңгейін білу. - Біздің пән «Журналистің тіл мәдениеті» деп аталады. Оның аталуын сіздер қалай түсінесіңдер? Біз немен айналысамыз? - Біз сабақта сіздермен сөйлесу, сұхбаттасу, сөзді дұрыс айту, сөйлеу техникасы және басқаларды қарастырамыз. - Жақсы сөйлей білгенмен, әңгімелесу қабілеті төмен адамдар болады. Осы ойға қалай қарайсыздар? - Сөйлесуді және әңгімелесуді анықтау үшін сөздердің мағынасын білу керек. Олардың мағынасын сіздер қалай түсінесіздер? Тақтада:
Ауызша сөйлеу мәдениетін қолдану.... Кейбір мағыналарды, ойларды, фактілерді хабарлауды ауызша сөзбен келтіру, бір нәрселер айту.... Әңгіме жүргізу, сөйлесу... Бір нәрсеге куәгер болу, бір нәрсені көрсету, бір нәрсеге пайда көрсету... Біреудің іс-әрекетіне, қылықтарына, сөздеріне көңіл аудару және т.б. Әңгімелесу: Сөйлесу, әңгімелесу.... Әңгімелесу. Қарым –қатынасты қолдау, әңгімелесу... - Осы екі сөздің арасында қандай айырмашылықтар бар? - Сөйлеу мәдениеті дегеніміз не? Неге оны өнермен теңестіреді? Неге сөз өнеріне, тіл мәдениетіне үйретуді интелегенттілікпен байланыстырады? (көркем сөйлеу, шешендік өнер) - Қазір жауап беретін тест сұрақтары сендердің коммуникативті мәдениеттеріңнің деңгейін бағалауға көмектеседі. Әр сұраққа иә, кейбір кезде немесе жоқ деп жауап бере аласыздар. Тест 1) Сізде - іскерлік кездесу. Оны тосу сіздің мазаңызды ала ма? 2) Сіз дәрігерге көрінуді әбден асқынғанға дейін соңына қалдыра бересіз бе? 3) Сіздерде жиналыс, мәжіліске ұқсайтын шараларға хабарлама, ақпарат, баяндамамен шығу міндеті қанағатсыздық туғызады ма? 4) Сізге қалаға баруды ұсынады, сіз онда ешқашан болған жоқсыз. Сіз осы жолсапарға бармау үшін барлық күшіңізді жұмсайсыз ба? 5) Өзіңіздің қобылжуыңыз туралы біреумен ақылдасасыз ба? 6) Сізге көшеде танымайтын кісі тоқтататқанда (жол көрсетуді, уақыт айтуды, сұраққа жауап беруіңізді сұраса) сіз ашуланасыз ба? 7) Әр ұрпақтың бір-бірін түсінуі қиын, «Әкелер мен балалар» мәселесінің бар екеніне сен сенесіз бе? 8) Сіз танысыңыздың бір ай бұрын қарызға алған 10 теңгені қайтаруды ұмытып кететін ескертуге ұяласыз ба? 9) Асханада сізге сапасы нашар тағамды бергенде сіз үндемейсіз бе, немесе үндемей ашуланып тарелканы аласыз ба? 10) Танымайтын кісімен қалған кезде сіз онымен әңгіме бастайсыз ба? 11) Сізге кез-келген ұзын кезек, қай жерде болмасын қорқыныш туғыза ма (дүкенде, кітапханада, кинотеатр кассасында)? Кезекті көріп өзіңіздің сатып алу ниетіңізден қайтасыз ба, әлде кезекке тұрып күтесіз бе? 12) Жанжал туғызатын жағдайды қарастыруға туралы қандай бір комиссияға қатысудан қорқасыз ба? 13) Әдеби шығармаларға, өнерге баға беруде сіз жеке сыныңызға басқа пікірлерді қолданбайсыз ба? 14) Жақсы жаңалық туралы сұрақтың қате пікірін бір жерлерден естігенде, сіз дауласпай үндемей қала бересіз бе? 15) Басқа оқу тақырыбы бойынша біреу өтініш түрінде көмек сұраса сізге ұнайды ма? 16) Сіз өз көзқарасыңызды (пікірді, бағаны) ауызша түрінде де, жазба түрінде жақсы жаза аласыз ба? жүктеу/скачать 0,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|