|
|
бет | 10/14 | Дата | 15.11.2023 | өлшемі | 2,66 Mb. | | #122586 |
| Байланысты: ТЖБ БИОЛОГИЯ 10 сынып | Балл қою кестесі
|
|
|
|
|
|
|
|
№
|
Жауап
|
|
Балл
|
Қосымша
|
|
|
|
|
ақпарат
|
1
|
D
|
|
1
|
|
2
|
В
|
|
1
|
|
3
|
C
|
|
1
|
|
4
|
С
|
|
1
|
|
5
|
D
|
|
1
|
|
6
|
А
|
|
1
|
|
7
|
a) 2,3,1,4
|
|
1
|
|
|
b) ядро қабығы бұзылады / ажыратылады / фрагментацияланады /
|
1
|
|
|
көпіршік түзеді; А – ядро қабықшасының мембранасы жойылады
|
|
|
|
|
|
|
8
|
а) Біріншілік ооцит\ алғашқы фоликула
|
1
|
|
|
b) (i)
|
|
|
|
|
W- оогоний (диплоидты аналық жыныс жасушасы)
|
1
|
|
|
(ii) Митоз
|
|
1
|
|
|
|
|
|
9
|
Пайда болу себебі:
|
1
|
|
|
|
Артық Х хромосоманың қосылуына байланысты,
|
|
|
|
жыныстықхромосомасы–ХХХ,алжалпы
|
|
|
|
хромосомалардың саны – 47 болып келетін ауруды «алып
|
|
|
|
әйел» деп атайды.
|
1
|
|
|
|
Артық У хромосоманың қосылуына байланысты,
|
|
|
|
жыныстық хромосомалары ХУУ болып келетін ауру
|
|
|
|
«алып еркек» деп атайды.
|
|
|
|
Ауру белгілері:
|
|
|
|
|
жыныстық жағынан пісіп – жетілуі баяулайды,
|
|
|
|
ақыл есі кем болады.
|
|
|
|
|
адамның бойы шамадан тыс ұзын, әлсіз, жүйке
|
|
|
|
жүйесінің дамуында үлкен кемістік болады.
|
|
|
10
|
Эволюцияның салыстырмалы-анатомиялық дәлелдемелеріне
|
1
|
|
|
гомологиялық және аналогиялық мүшелер жатады. Әртүрлі
|
|
|
|
таксономиялық топқа жататын ағзалардың олардың ортақ ата-
|
|
|
|
тектен шыққандығын білдіретін құрылысындағы ұқсастық
|
|
|
|
сонымен қатар эволюцияның жанама дәлелі болып табылады.
|
1
|
|
|
Ағзаларда гомологиялық мүшелерінің әртүрлі тобының болуы
|
|
|
|
олардыңарасындағытуыстықтыңдеңгейінанықтауға,
|
|
|
|
эволюциясын бақылауға мүмкіндік береді. Табиғатта мүшелердің
|
|
|
|
атқаратын қызметі мен сыртқы түрі жағынан ұқсастықтар көп
|
|
|
|
кездеседі, бірақ олардың шығу тегі бір емес. Ондай мүшелер
|
|
|
|
аналогиялық мүшелер деп аталады. Аналогиялық мүшелер
|
|
|
|
табиғи сұрыпталу әрекетінен эволюция үрдісінде туындайтын
|
|
|
|
ағзаның негізгі бағыттарының ұқсастығын білдіреді.
|
|
|
|
Конвергенция
|
|
|
|
Ұқсас тіршілік ету жағдайларына бейімделуден туындайтын
|
|
|
|
эволюциялық шежіресі бір-бірінен алшақ ағзалар арасындағы
|
|
|
|
құрылымдық ұқсастық.
|
|
|
11
|
a)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
Әкесі: АаХНУ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Анасы: АаХНХһ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
Р:
|
АаХНУ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АаХНХһ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
G:
|
АХН
|
|
АУ
|
аХН
|
аУ
|
|
АХН
|
|
АХһ
|
|
аХН
|
|
аХҺ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АХН
|
|
|
|
АХһ
|
|
|
аХН
|
|
|
аХҺ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АХН
|
ААХ Н
|
Х
|
|
ААХНХ
|
|
АаХНХН
|
|
АаХНХһ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Н
|
|
|
|
һ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АУ
|
ААХНУ
|
|
ААХһУ
|
|
АаХНУ
|
|
|
АаХһУ
|
|
|
|
|
|
|
|
аХН
|
АаХНУ
|
|
|
АаХНХһ
|
|
АаХНХН
|
|
ааХНХһ
|
|
|
|
|
|
|
аУ
|
АаХНУ
|
|
|
АаХһУ
|
|
ааХНУ
|
|
|
ааХһУ
|
|
|
|
|
|
|
Жауабы: осы отбасында дүниеге келетін екінші балада, екі
|
|
|
|
белгінің де фенотиптік көрініс беруі мүмкін емес.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12
|
а) профаза - A/H ;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
анафаза - C/E/F ;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b) Анафаза - митоздық бөліну кезінде жұп хромосомаларының
|
1
|
|
|
қарама – қарсы полюстеріне қарай ахроматин ұршығы
|
|
|
|
жіпшелерінің көмегімен тең екіге бөлініп ажырау кезеңі.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13
|
a) Кейде аллельдер бірнеше геннен тұруы мүмкін. Өйткені
|
1
|
|
|
хромосоманың
|
ген
|
орналасқан
|
|
бөлігі
|
бірнеше
|
рет
|
мутацияға
|
1
|
|
|
ұшырауына байланысты, ол ген бірнеше рет қайталанады.
|
|
|
|
Осыны көп аллельділік деп атайды. Олардың құрамында негізгі
|
|
|
|
доминантты және рецессивті гендерден басқа аралық сипаттағы
|
|
|
|
аллельдер болады. Ондай аллельдер доминантты гендермен
|
|
|
|
қатар келсе, рецессивті қасиет көрсетеді, ал рецессивті гендерге
|
|
|
|
доминантты қасиет көрсете алады. Оған мысал ретінде, адамның
|
|
|
|
қан топтарының тұқым қуалауы көп аллельділік бойынша
|
|
|
|
жүретіндігін
|
|
қарастыруға
|
болады.
|
Адам
|
|
|
|
қанындағы
|
|
|
|
эритроциттерде екі түрлі желімденетін зат: А агглютиногені
|
|
|
|
және В агглютиногені болады, ал плазмада екі түрлі желімдейтін
|
|
|
|
зат: aa агглютинині және bb агглютинині бар.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b) Бірінші ата-ананың біреуінде қан тобы
|
– I,
|
я,ни оның –
|
|
|
|
генотипі j0j0.
|
Екіншісінде
|
– II
|
қан тобы, оған сәйкес келетін
|
1
|
|
|
генотиптер: JAJA немесе JAj0. Сондықтан екі түрлі ұрпақ пайда
|
|
|
|
болуы мүмкін.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Р
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
н
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
♀JAj0
|
|
|
|
♂j0j0
|
|
|
е
|
♀JAJA
|
|
|
|
|
|
♂j0j0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
×
|
|
|
|
м
|
|
|
|
×
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II тобы
|
|
|
I тобы
|
е
|
II тобы
|
|
|
I тобы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
с
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
е
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| -
Достарыңызбен бөлісу:
|
|