Xiii тарау. Жарақаттық зақымдалулардың диагностикасы мен емі жұмсақ тіндердің Жарақаттық зақымдалуларының диагностикасы мен емі

Жараның жалпы және жергілікті белгілерін ажырата білу керек. Жергілікті белгілер: ауыру сезімі және қансырау. Ауыру сезімі жараның орналасуына, жарақаттаушы құралдың түріне, жаралану жылдамдығына және зардап шегушінің нерв жүйесінің жағдайына байланысты қарқындылығы әртүрлі дәрежеде болады. Қансырау жараланған тамырдың еніне және жараның түріне байланысты болады. Кесілген жарадан өз еркімен ұсақ қан тамырларынан аққан қанның тоқтауы жараланудан кейін, 7-15 минуттан соң байқалады, ал шаншылған және соғылған жаралардан – жылдамырақ тоқтайды. Жараланғаннан кейін, қан 15-20 минуттан артық уақыт ақса, онда ірі тамырдың зақымдалғанын немесе гемостаз жүйесінің бұзылғанын білдіреді. Науқасты жан-жақты және ұқыпты тексеру қажет. Оның жалпы жағдайын дұрыс бағалау керек: терісінің түсін, тамыр соғуының жиілігі мен толуын, тынысының тереңдігі мен жиілігін бағалау қажет. Жараны қарағанда, оның орналасқан жерін, көлемін, түрін, деформацияның бар-жоғын, жанында орналасқан буындардың қозғалғыштығын, аяқ-қолда белсенді және енжар қимылдардың болуын, терең және беткейлік сезімталдықтың жағдайын, шеткі тамырлардағы тамыр соғуының сипатын анықтау керек. Кеуде аймағы жараланса, өкпенің аускультациясы мен перкуссиясы, ал құрсақ аймағы жараланса – іштің пальпациясы мен перкуссиясы және аускультациясы жүргізіледі.