З. А. Абдрахманов А. Ш. Смаилова


Траектория -  белгілі бір нүктенің елестету іс қимылы  (қозғалған дененің жүріп ӛткен жолы).  Қимылдың



Pdf көрінісі
бет7/83
Дата25.11.2023
өлшемі1,47 Mb.
#125818
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   83
Траектория

белгілі бір нүктенің елестету іс қимылы 
(қозғалған дененің жүріп ӛткен жолы). 
Қимылдың
 
ұзақтығы 
қимылдың 
ұзақтығын 
сипаттайды(снарядтың ұшу жолы). 
Қимылдың
темпі
қимылдың уақытпен бір қалыпты 
жылдамдығын 
денеден 
айқындайды 
(бір 
жұмыстың 
орындалуының жылдамдығы). 
Сыртқы күшке 
: ауырлық күші, реакцияның тірек күші, 
қарсылық күші, үйкеліс күші, ауырлық түсіру күші, инерция 
күші жатады. 
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У


14 
Ауырлық 
күші
-
оның 
әрекеті 
әрқашанда 
тӛменге 
бағытталған. Ол горизонтальді қозғалыс кезінде жылдамдықты 
ӛзгертуге әсер ете алмайды, бірақ тӛмен қарай түскенде 
қозғалыс жылдамдығын арттырып, жақсы әсер етеді, ал жоғары 
кӛтерілгенде, керісінше, қозғалыс жылдамдығын азайтады. 
Тіректің реакция күші
тіреуге басқа күш әсер еткен 
жағдайда пайда болады. Бұл күш тіреудің сапасына 
бағынады.Бұл күш тіректің сапасына байланысты.Тірек 
күштірек болса, реакция күші де кӛп болады. Мысалы, асфальт 
пен құмды салыстырыңыз. 
Қарсылық күші
қимыл кезінде пайда боладыжәне тежеуші 
ретінде әсер етеді. Ауа, су - бұл сыртқы ортаның қарсылық 
күші. Ол қимыл техникасына жағымды да және жағымсыз да 
әрекет етуі мүмкін. 
Үйкеліс күші
немесе іліну күші. Бұл күшсіз қозғалу мүмкін 
емес. Мұз айдынындағы жүру мен асфальт үстіндегі жүруді 
салыстырып кӛріңіз. Үйкеліс күші дененің салмағына және 
жанасудың үстіңгі жағының кӛлеміне байланысты. Ол 
қимылдың техникасына жақсы және қарсы әрекет етуі мүмкін 
(инерция күші бойынша қимылдау кезінде үйкеліс қимылды 
тежейді). 
Ауырлық күші
-
бір затқа немесе қимылға қарсы шыққанда 
пайда болатын күш. Оның қимылы ауырлықтың ӛзіне 
байланысты. 
Инерция күші
қимыл барысында, денеге күш түспеген 
жағдайда пайда болады, яғни дене инерция бойынша 
қозғалады.Ол дененің, заттың салмағына байланысты (мысалы, 
снарядты лақтырғанда ол инерциялық күштің арқасында 
ұшады). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет