З. Ж. Тасмағамбетова ХІХ ғасырдағЫ Қазақ Әдебиетінің тарихы
Ән өлең. Өнерпаздық, сыршылдық ағым
жүктеу/скачать 0,86 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 5 ХІХ ғасырдағы бостандық күрес жырлары
| 3 Ән өлең. Өнерпаздық, сыршылдық ағым
Біржан сал (1831-1897). Біржан әндерінің туу тарихы. Сарамен айтысы төңірегіндегі қисындар. Сара Тастанбекқызы (1878-1916). Арнау өлеңдері мен көңіл-күй, сенім жырлары. Сараның толғау өлеңдері. Әдеби мұрасының зерттелуі, басылым жайы. Ақан сері (1843-1913). «Сырымбет», «Қара торғай», «Үш тоты», т.б. ән- өлеңдері. Ақанның сезім жырының көркемдік мәні. Өлеңдеріндегі әлеуметтік үн. Жаяу Мұса (1855-1929). Жаяу Мұса әндерінің А.Жұбанов тарапынан өзгешелік жөннен бағаланып, айқындалуы. Жаяудың әндеріндегі қоғам мен адам арақатынасының алуы ақиқатының үні. Әсет, Мұхит, Балуан Шолақ, Үкілі Ыбырай, Майра, Мәди, Иманжүсіп әндері. Өмірбаян деректері. Сал-серілер, әнші ақындардың ХІХ ғасыр әдебиет тарихындағы орны. 4 Махамбет Өтемісұлы Махамбеттің «Ұлы арман», «Ереулі атқа ер салмай», «Толарсақтан саз кешіп», «Еңселігім екі елі», «Жәңгірге айтқаны», «Мұнар күн», «Мен едім», «Қызғыш құс», т.б. өлеңдеріндегі азаматтық үн, ерлік рух. «Тарланым», «Тайманның ұлы Исатай», «Исатай деген ағам бар», т.б. өлеңдеріндегі Исатай батырдың тарихи тұлғасы. Махамбеттің «Мені». Махамбет поэзиясының қазақ әдебиеттану ғылымында зерттелуі. Х.Досмұхамбетұлы, М.Әуезов, С.Мұқанов, Ә.Қоңыратбаев, т.б. ғалымдардың Махамбет поззиясын бағалауы. Академик Қажым Жұмалиевтің Махамбет шығармашылығын зерттеуі. Махамбет өлеңінің теориялық негіздемесін жасаудағы академик З.Ахметов зерттеулері. Махамбет поэзиясының тілін зерттеудегі Р.Сыздық, Қ.Өмірәлиев еңбектері. 5 ХІХ ғасырдағы бостандық күрес жырлары Кенесары-Наурызбай жыры. Нысанбай ақынның бұл жыры туралы М.Әуезов, Сәбит Мұқанов, Есмағамбет Ысмайлов пікірлері. 66 Кенесары-Наурызбай жырының көркемдік сипаты. Кенесары, Наурызбай жайлы басқа да тарихи өлеңдер. Досқожа,Күдері ақын шығармалары. Қазақ әдебиетіндегі «Топжарған», «Күйші», «Жасауылқырған», «Наурызбай- Қаншайым», т.б. шығармалардағы Кенесары заманының шындығы. Шортанбайдың «Ақжолтай Ағыбай батыр» жыры. Кенесарыға арналған өлеңі. «Жанқожа» батыр жыры. жүктеу/скачать 0,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|