З. Ж. Тасмағамбетова ХІХ ғасырдағЫ Қазақ Әдебиетінің тарихы


Практикалық сабақтарда қарастырылатын тақырыптар



Pdf көрінісі
бет27/43
Дата15.02.2023
өлшемі0,86 Mb.
#68100
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   43
Практикалық сабақтарда қарастырылатын тақырыптар 
 
1 ХІХ ғасыр әдебиетінің қазақ әдебиеттану ғылымында зерттелуі. ХІХ 
ғасыр әдебиетінің теориялық тарихы. 
ХІХ ғасырдағы әдебиет үлгілерінің сақталуы, басылым жайы. Қазақ 
әдебиеті тарихында жанрлық, көркемдік негіздер жөнімен зерттелуі, бағаланып, 
ғылыми жүйеге түсуі. 
ХІХ ғасырдағы әдеби мұраны хатқа түсіріп, жүйелеп, тұжырымдаудағы 
Ш.Уәлиханов, Ы.Алтынсарин, Г.Потанин, В.Радлов, Ю.Лютшь, Э.Диваев, 
М.Көпеев, Х.Досмұхамедұлы, А.Байтұрсынов, М.Әуезов, С.Сейфуллин, 
С.Мұқанов, Ә.Қоңыратбаев, Е.Ысмайылов, Қ.Жұмашев, З.Қабдолов, З.Ахметов, 
Ы.Дүйсенбаев, Б.Кенжебаев, Х.Сүйінішәлиев, С.Қирабаев, Ш.Сәтбаева, 
Т.Кәкішев, 
Р.Бердібаев, 
Ә.Дербісәлин, 
М.Мырзахметов, 
С.Садырбаев, 
М.Мағауин, Қ.Сыдиықов, Ө.Күмісбаев, М.Жолдасбеков, А.Қыраубаева, 
М.Жармұхамедұлы, Ж.Тілепов, С.Негимов, С.Дәуітов, т.б ғалымдар еңбектері. 
Ш.Уәлиханов, В.Радлов, Т.Потанин, т.б шығыстанушы-зерттеушілер қазақ 
әдебиеті туралы. Шоқан Уәлихановтың қазақ өлеңін тұңғыш рет ғылыми негізде 
түрге бөлуі. 
М.Әуезов, А.Байтұрсынов, Х.Досмұхамедұлы, Ә.Бөкейханов т.б қазақ 
әдебиеті тарихын жасауды қолға алуы. Әдебиеттің түрі мен тегіне байланысты 
жанрлық классификация жасау. Қазақ әдебиеті тарихының, қазақ әдебиеті 
теориясының алғашқы оқулықтары. Олардың ғылыми жүйесі. 
ХІХ ғасыр әдебиетінің ХІХ ғасырдың І жартысындағы, ІІ жартысындағы 
әдебиет болып бөлінуі, түрлі ағым-бағыттардың, әдеби әдіс-тәсілдің белгілі бір 
кезеңдердегі айқындалу жөндері. Әдеби мұраны бағалау жайлы 1957 жылғы 
партия қаулысы. Қазақ әдебиетінің тарихын дәуірлеу мәселесіндегі 2 концепция. 
 
2 ХІХ ғасырдағы әйгілі айтыс ақындары 
Шөже Қыржаубайұлы (1808-1895). Өмірі. Айтыстарының әлеуметтік мәні. 
Орынбай, Кемпірбай, Шортанбай, Балта акындармен айтысы. Арнау өлеңдері. 
"Қозы Көрпеш - Баян Сұлу" жырын жырлауы. Ақын жөнінде Шоқан 
Уәлихановтың айтқаны. 
Кемпірбай ақын (1834-1895). Өлердегі айтқан сөзі. Өлең өнеріне бағасы. 
Айтыстары. 
Орынбай Кертағыұлы (1813-1895). Өмірі. Серәлі, Тоғжан, Шөже, Шортанбай 
ақындармен айтысы. Арнау өлеңдері. Олжабай батыр туралы жыры. Шоқан 
Уәлихановқа қазақ поэзиясы үлгілерін таныстыруы. 
Сүйінбай Аронүлы (1822-1895). Шығармашылық мұрасы. Ақын өлеңдерінің 
әлеуметтік астары.Тіл кестесі.Айтыстары. 
Бақтыбай. Түбек ақындар. Өмірі. Айтыстары. 
Нұрым Жаршағұлұлы (1825-1896). Жоқтау, естірту, тойбастар, қоштасу. 
салт өлеңдері мен айтыстары. Өзі туралы термелері. Арнаулары. "Тайсойған", 
"Бүйрек" толғауларындағы әлеуметтік астар. 


65 
Қашаған Күржіманұлы (1840-1924). Өлең-толғау, арнаулары. Айтыстары. 
Қашаған шығармаларындағы заман қалпы. 
Марабай (1841-1898)."Ер Тарғын" жырының Марабай нұсқасы. "Қобыланды" 
жырының Марабай нұсқасы, Марабайға Абайдың берген бағасы. Оның 
шығыстанушы ғалымдар назарына ілінуі. 
Қалнияз, Серәлі, Қожабай, Сақау, Ұлбике, Күдері, Сарыбай, Ақсұлу, т.б. 
ақындардың айтыстарына шолу. 
ХІХ ғасырдағы айтыс ақындарының шығармашылық мұра,өмірбаян деректерінің 
жиналу, басылым жайы. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   43




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет