Зертханалыќ ЖЎмыс №1



жүктеу/скачать 2,87 Mb.
бет38/61
Дата25.09.2022
өлшемі2,87 Mb.
#40142
түріПрограмма
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   61
Байланысты:
зертханалық жұмыстар

Өздік жұмыс тапсырмалары:
(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген
12-кестеден алынады)
1. А. және В матрицаларының қосындысын есептеңіз /1-тапсырма/.
2. А және В матрицаларының алгебралық көбейтіндісін есептеңіз /2-тапсырма/.
3. (А+В) матрицасына кері матрицаны табыңыз. Бастапқы матрица мен кері матрицаны көбейтіп, нәтижені тексеріңіз /3- тапсырма/.
4. Сызықтық теңдеулер жүйесін «кері матрицаны табу» әдісімен шешіңіз /4- тапсырма/:
12- кесте

Нұсқа
№

1, 2, 3 -тапсырмалар

4- тапсырма

1





2





3





4





5





Бақылау сұрақтары:

  1. Массивті қалай түсінесіз?

  2. Массив элементтерін енгізуде қандай пернелер қатар қолданылады?

  3. МОПРЕД функциясының қызметі қандай?

  4. Массивтерді алгебралық көбейтуде қандай функция қолданылады?

  5. Сызықтық теңдеулер жүйесін «кері матрицаны табу» әдісімен шешу тәсілін сипаттаңыз?



ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 13


Тақырыбы: «Excel кестелік процессоры. Күрделі өрнектерді есептеу. Крамер әдісі»




Мақсаты: күрделі өрнектерді есептей білуге, сызықтық теңдеулер жүйесін Крамер әдісін пайдаланып шеше білуге үйрету.
Негізгі түсініктер:
ТРАНСП ( ) функциясы ұяшықтардың тігінен (вертикальный) орналасқан диапазонын көлденеңінен (горизонтальный) орналастырады, немесе керісінше түрлендіреді. Бұл функция көбінесе матрицаларды түрлендіруде қолданылады. Матрицаны транспонирлегенде оның жолдары бағандарға, бағандары жолдарға ауысады.
Жаттығу жұмыстары.
1-жаттығу . А матрицасының транспонирленген AT матрицасын табыңыз.

  1. А матрицасының элементтерін енгізіңіз /15- сурет/;







A

B

C

D

E

F

G

H

I

9




























10




2

3

5
















11

A=

5

2

7




AT=










12




4

2

1















15- сурет



  1. Транспонирленген матрица үшін орын G10:I12 диапазонды белгілеңіз;

  2. Функция шеберін пайдаланып =ТРАНСП(B10:D12) енгізіңіз, орындауға жіберіңіз;



2- жаттығу. Күрделі өрнектерді есептеу.


мұндағы, – компонентті вектор , және – өлшемдері болатын матрица, , және , , .

  1. Кестеге мәліметтерді енгізіңіз /16- сурет/.

  2. Есеп шарты бойынша қосындыны табу үшін Функция шеберін пайдаланып СУММ функциясын шақырамыз. Бұл функция көрсетілген диапазондағы ұяшықтар

16- сурет мәндерінің қосындысын есептейді.

  1. В6 ұяшыққа келесі формуланы енгізіңіз:



  3. әдеттегідей Ctrl + Shift + Enter пернелерін басыңыз.

  4. Бұл есептеуді келесі қарапайым формула көмегімен D6 ұяшықта есептеңіз:

  5. .

3- жаттығу. Сызықтық теңдеулер жүйесін Крамер әдісімен шешіңіз.
Сызықтық теңдеулер жүйесі берілген, – коэффициенттер матрицасы,– бос мүшелер бағаны, – белгісіздер бағаны. Крамер әдісі бойынша белгісіз формуласы бойынша есептеледі, мұндағы - матрицаның анықтауышы, - бастапқы А матрицасының анықтауышы. матрицалары A матрицадағы i-ші бағанды, бос мүшелер бағаны "b"-мен ауыстыру арқылы алынады. Мысалы, үш белгісізі бар сызықтық теңдеулер жүйесінің коэффициентер матрицасы А және бос мүшелер бағаны В берілсін:


  1. Кестеге A, В матрицаларын енгізіңіз және A матрицасын үш рет қайталап (А1, А2, А3) көшіріңіз /16-сурет/;







B

C

D

E

F

G

H

I

J

2




4

8

1













51

3

A

1

2

1




Det(A)=




В

18

4




1

5

4













48

5




























6




51

8

1
















7

A1

18

2

1




Det(A1)=




X1=




8




48

5

4
















9




























10




4

51

1
















11

A2

1

18

1




Det(A2)=




X2=




12




1

48

4
















13




























14




4

8

51
















15

A3

1

2

18




Det(A3)=




X3=




16




1

5

48
















17




























16- сурет

  1. Әрі қарай В –ны А1-дің 1-бағанына, А2-нің 2-бағанына, А3-тің 3-бағанына көшіріңіз /16-сурет/;

  2. А, А1, А2, А3 матрицалар анықтауыштарын сәйкесінше Н3, Н7, Н11, Н15 ұяшықтарда есептеңіз;

  3. Анықтауыштардың мәндерін пайдаланып Х1 түбірді формуласымен есептеңіз, қалған Х2, Х3 түбірлерді табыңыз.



Өздік жұмыс тапсырмалары:
(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген
13, 13.1 -кестелерден алынады)
1. Теңдеулер жүйесін Крамер әдісімен шешіңіз /13-кесте, 1-тапсырма, а) / .
2. - квадратуралық форманы есептеңіз /13-кесте , 2-тапсырма, б) / .
13-кесте

№

1-тапсырма

Матрица








№

1-тапсырма

Матрица





1

а)
б)










4

а)
б)







2

а)
б)










5

а)
б)







3

а)
бв)










6

а)
б)










  1. Күрделі өрнек = ... есептеп мәнін табыңыз /13.1-кесте/:

13.1-кесте

№



а, x, y векторлары

,
матрицалар

1







2







3








4







5








жүктеу/скачать 2,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   61



©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
Lessons
Curriculum vitae
Documents