мыстық практикалық мақызы

Диссертақиянық негізгі т ырымдары, қагидалары мен қорытындылары лингвистикалық қиклды хамтитын «Мадени қатысымнық теориясы мен тажірибесі», «Лингвомадениеттану», «Когнитивтік лингвистика», «Дискурс- талдау», «Психолингвистика», •а еуметтік лингвистика» oxy пандерініқ, сонымен бірге тіл мен мадениеттіқ жане заманауи мадениетаралых удерістердіқ взара қарым-қатынасын зерттейтін арнаулы курстардық мазмщын щрастырып, жетілдіру мен жақартуда қолданыла алады.

Зерттеу адістері. Диссертақияда зерттеу адістерініқ қолданылуьl зерттеліп отырган материалдық ерекшелігіне жане оны зерттеу міндеттеріне байланысты. Жумыста алынган маліметтерді жалпылау, маліметтерді сараптау жане тусіндіруге, оларды жуйелеуге жане жіктеуге багытталган бақылау, салыстыру жане сипаттау секілді жалпы гылыми адістер қолданылган.

мыста натижелі психолингвистикалық эдіс ретінде еркін ассоқиативті эксперимент қолданылган. Ол шетелдік студенттердіқ взге мадениет, тілдер мен дуниетаным вкілдері ретінде қабылдауындагы заманауи қазақстандық болмыс сипатталатын тілдік тақбалармен ассоқиақияланган білімніқ вербалды формасын сырттай кврсетуге мумкіндік береді. Бу білім белгілі 6ip дарежеде бейсаналы деқгейде қызмет ететіндіктен, олардық вербалды сырттай сипатталуы арнайы талдау объектісі ретінде қарауга мумкіндік береді. Талдауды вқдеу жане алынган эксперименталды маліметтерді жуйелеу барысында, сонымен бірге маліметтерді компьютерлік вқдеу адісі де холданылады. Алынган натижелер Чарльз Осгудтық семантикалық дифференқиал адісі ретінде белгілі бақыланатын ассоқиақиялар адісімен толықтырылды. Ол жеке жане топтық адеттегі сана моделін куруга, заманауи К,азахстандық хогамнық болмысы туралы жане взге мадениет тілдік тщгасынық санасындагы этникалық сипат ерекшелігін саналы жане бейсаналы тусініктер жуйесін анықтауга мумкіндік береді.

мыста колданылган тonmay эдісі турлі семантикалык объектілердіқ

басын қосатын интегралды тусініктерді анықтауга мумкіндік береді. Толық жане шынайы аппарат алу, сонымен бірге когнитивті жане аялых білім формасында информанттардые соқиомадени позиқиясын анықтау махсатында жазбаша соқиомадени сауалнама адісі жане дискурс-талдау қолданылады. Респонденттердіқ жауаптары мен пікірлері олардық хазақ халқынық улттық-

10

мадени щндылықтарына қатысты позиқиясын тусінуге жане сипаттауга, сонымен бірге мадениетаралых қарым-қатынастагы алеуметтік мадени болмысты қарсы коюга жане информанттардық алеуметтік мадени позиқияларын тусінуге мумкіндік берді.