1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар


Қамқа- Орақтың анасы;  Көбікті



Pdf көрінісі
бет25/242
Дата26.10.2022
өлшемі1,81 Mb.
#45395
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   242
Қамқа- Орақтың анасы


Көбікті –хан; Қобыландыға ғашық болған қыз Көбіктінің қызы - Қарлыға, оның мінген аты - Ақмоншақ
Алшағыр- қалмақ ханы, Көктім Аймақ хан – Қызылбас елінің ханы, Қызыл ер, Қазан- Қызылбас елінің
батырлары. Қара қасқа ат - Қазанның тұлпары; 
Қазанның тартып алғаны - Ноғайлының жері, Қырлы қала ( оған бектерін орналастырған) және Сырлы
қала (оған жендеттерін орналастырған). М.Әуезов «Қарақыпшақ Қобыланды» пьесасын жазған . 
Таным дерек 
Қарақыпшақ Қобыланды (шамамен XY. Ғ) –батыр, тарихи қайраткер.Қазақ, өзбек мемлекетінің негізін
қалаушы Әбілхайыр ханның бас батыры болған. Қазақ шежіресінде Қобыландыны Қарақыпшақтан тарайтын
Тоқтарбайдан туғызады. Қобыландыдан Беркімбай. Беркімбайдан бес таңбалы Қыпшақ ұрпақтары өрбиді. 
Қобыланды батыр ру аралық қақтығыстардың бірінде Арғын тайпасының билеушісі Қотан бидің ұлы
Дайырқожа батырды (Ақжол) өлтірген. Қазақ ауыз әдебиетінің осы оқиға жөнінде Қотан бидің
«Қарақыпшақ Қобыландыда нең бар еді, құлыным» деген жоқтауы сақталып қалған. Қазақ халқы арасында
Қобыланды батырды қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғыстарын баяндайтын «Қобыланды» батыр
эпосы кең тараған.(«Қазақстан» ұлттық энциклопедия,5-том, 695-бет). 
-Қобыланды батырдың әкесі: (Тоқтарбай) 
-Қобыландының анасы: (Аналық) 
-Аналық пен Тоқтарбай – қай батырдың ата-анасы: (Қобыланды
-«Қобыланды батыр» жырының кейіпкерлер тізбегі: (Тоқтарбай, Естеміс, Аймақ хан) 
-Арыстан туған Қобыландының неше жаста қазынадан қамқа кигендігі: (6 жасында) 
-«Ай астына аспанға 
Құрды бақан қақтырып, 
Алтын теңге аттырып, 
Теңгені атып түсірген...» - батыр қай сұлуды алады: (Құртқаны сұлу сөз алар) 
-Қобыланды батырдың тұлпары: (Тайбурыл) 
-Сөздердің бірігуінен жасалған, Құртқа баптаған тұлпар: (Тайбурыл) 
-Қобыланды батырға лайық тұлпардың келген жолы: (Құртқаның көрегендігімен қалап алды) 
«Қобыланды батыр» жырындағы Тайбурылды ерекше күтімге алған ару қыз, батырдың жары (Құртқа) 
«Қобыланды батыр» жырындағы Бурылдың тұяғын жерге тигізбей, алтын тонға орап баптаған адам: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   242




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет