1 сұрақ Зат алмасу туралы жалпы түсінік және ондағы ферменттердің рөлі Зат алмасу
Геномның дифференциалдық экспрессиясы деген не
жүктеу/скачать 93,68 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 99. Комплементарлық принцип
| 98. Геномның дифференциалдық экспрессиясы деген не
Гендер экспрессиясының реттеуші механизмдері туралы мәліметтер микроорганизмдер белоктарының синтезіне қатысатын гендердің активтіліктерінің бақылауын зерттеуде, лямбда фагтың генін, Xenopus гендерін, ашытқылардың шағылысуын қамтамасыз ететін гендерді және эукариоттардың дамуын бақылайтын гендерді зерттеуде алынды. Әртүрлі организмдерде гендер әсерін бақылайтын механизмдерді салыстыру осы механизмдердің алуантүрлілігін көрсетті. Бактерияларда екі механизм белгілі, біріншісі ферменттердің активтілігін, ал екіншісі ферменттердің синтезін бақылайтын механизм (арнайы белоктардың синтезі). Ферменттердің активтіліктерінің бақылануын (реттелуін) изолейцин аминқышқылы мысалында көруге болады. Яғни изолейцин синтезделу үшін треонин аминқышқылы қажет және ферменттердің қатысуымен бес тізбекті реакциядан өтуі керек. Егер де бактерияның аминқышқылдарын өздігінен синтездей алатын, оның ішінде изолейцинді де, культурасына изолейцин аминқышқылын қосатын болса, онда бактерия клеткалары изолейцин аминқышқылын синтездеуді доғарады. Клеткаға керекті изолейцин бұл кезде тек экзогенді жолмен ғана қамтамасыз етіледі. Бұл құбылыстың механизмі треонин аминқышқылын изолейцинге айналдыратын ферменттің активтілігінің төмендеуімен түсіндіріледі. Қоректік ортада изолейциннің деңгейі төмендеген кезде аталған процесс қайта қалпына келеді. 1961ж Жакоб пен Маноның жаңалығы гендер экспрессиясының реттелу механизмдерін анықтаудағы алғашқы қадамы болды.Эукариоттар мен прокариоттар гендерінің экпрессиясы реттеу механизмдерінде кейбір ұқсастықтар бар,бірақ эукариоттарда генді реттеу жүйесі біршама күрделірек. 99. Комплементарлық принцип Комплементарлық принципі-биологиядағы ереженің негізі, мәні және рөлі. Уотсон мен Крик ғалымдарының еңбегіне ДНҚ-ны қос спираль ретінде анықтау және оқшаулау жатады. Генетиктер "нуклеин қышқылдары"тақырыбында молекуланың құрылымын егжей-тегжейлі сипаттады. Оның құрамына комплементарлық принципінің келесі негіздері кіреді: аденин (А), тимин (Т), цитозин (с), гуанин (Г). Олардың арасында сутегі байланысы бар, ол тек тізбектің белгілі бір бөліктерінде пайда болады. ДНҚ молекуласының көбеюі келесіге негізделген-тізбекті жаңа молекуланы құрастыру үшін үлгі ретінде пайдалануға болады. Бөліну нәтижесінде өзін-өзі көбейту немесе репликация жүреді. Процестің мәні-әрбір еншілес жасушаның аналық ДНҚ-ның көшірмесін алуы. Қосылыстың басты рөлі-тұқым қуалайтын ақпаратты беру. Молекуланың өзі РНҚ-ның келесі формаларынан тұрады: ақпараттық немесе матрицалық; тасымалдау; рибосомалық. Олар ДНҚ-дан айырмашылығы келесі белгілерге ие: тиминнің азотты негізі жоқ, оның орнына урацил қолданылады. Қант жоқ, бірақ рибоза бар. Бір спиральды ақуыздардың құрылымын анықтау пептидтік тізбектердегі аминқышқылдарының жиынтығы мен орналасу тәртібіне байланысты. Мұндай ақпарат генетикалық кодтың (ГК) көмегімен шифрланған. Ол тұқым қуалайтын ақпаратты жазудың бірыңғай жүйесі түрінде ұсынылған. ДНҚ-дағы нуклеотидтердің ұқсас тізбегі ақуыздағы аминқышқылдарының тізбегін анықтайды. Азаматтық кодекстің құрылымдық бірлігі кодтау түрінде ұсынылған. жүктеу/скачать 93,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|