Әлеуметтік – гуманитарлық ғылымдар факультеті



бет1/3
Дата17.04.2023
өлшемі65,09 Kb.
#83508
  1   2   3

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Әлеуметтік – гуманитарлық ғылымдар факультеті
Қоғамдық ғылымдар кафедрасы



БӨЖ
Тақырыбы: Сана философиясы.
Қабылдаған: Қалдыбай Қайнар
Орындаған: Бейсенова Бекзада
Тобы: ЖХМ-111
Түркістан – 2023
Жоспар:

  1. Кіріспе

  2. Негізгі бөлім

  1. Философияда сана мәселесінің қалыптасуы.

  2. Адам психикасын анықтаушы факторлар.

  3. Сананың пайда болуы.

  4. Бейсананың санадан ерекшелігі.

  5. Сана түрлері.

  1. Қорытынды

  2. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі


Кіріспе
Сана дегеніміз — объективтік дуниенің субъективтік бейнесі. Біз субъективтік бейне жайында әңгіме еткенде, оны шындықтың бұрмаланған бейнесі деп түсінбейміз, қайта қандай да бір идеалдық, яғни К. Марке атап көрсеткендей, адам басында өңделген, езгертілген материялық деп қараймыз. 
Сана – ғажап дүние. Бүкіл өнер, дін, əдебиет, философия техника əлемі жəне ғылым, адам санасының нəтижесі. Сана – құдіретті күш, əлемді билейтін де сана. Сана бүкіл философияда, ғылымда жəне дінде əртүрлі ой-пікір туғызып, оларды бір-бірімен салыстырып қояды. Сана – дүние, қоғам, адам, т. б. материяжүйелерініңбəріненұртөгіптұр.
Сана туралы философиялық пайымдар қалай пайда болады? Бұл туралы ғылымда пікірталас көп. Адам баласына ой қалай келеді жəне рухани дүние мен денелік дүниенің арасындағы айырмашылық қандай? Жеткілікті білім болмағандықтан, алғашқы адамдар сананы адам денесінен бөлек өмір сүретін «жанның» қасиеті дейді. Мысалы, қазақтар оны шыбынға теңеп, жан ұшып жүреді, бақыттың болуы, оның қонуына байланысты деп санаған. Діни түсініктерде осы дəстүр сақталып, сана материалдық емес, «жан» субстанциясының көрінісі, ол жалпы алғанда материядан (мидан) тəуелсіз өмір сүретін, өлмейтін жəне мəңгілік құбылыс деп есептеледі.
Танып-білудің алғашқы негізі ретінде «жан» туралы идея ежелгі заманнан келеді: түс көру, талып қалу, өлім барысын, түрлі таным жəне эмоциялық ырықтың процестерін табиғи себептермен түсіндіре алмағандықтан, адамдарда əрқашан жалған көзқарас көп болды. Ұйқы кезінде жанның денені тастап, түрлі жерлерде болуы – періштелер мен жын шайтандарды “көріп” қорқу, бірдемелерге сену əсерінен туатын осы құбылыстар шынайы өмір сүреді деп есептелді.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет