Анамнез мәліметтерін талдап, қорытынды шығару.    1-үзінді

 

450 

5.  Дизартриясы  бар  балалардың  артикуляциялық      моторикасын  дамытуға 

бағытталған тапсырмаларды іріктеп, дәптерге жазу. 

6. Дизартриясы бар балалардың стереогнозын және конструктивті праксисін 

дамытуға бағытталған тапсырмаларды ойлап, дәптерге жазу. 

7.  «Рефлексті  болдырмайтын  қалпының»  бірнеше  түрлерін  іріктеп,  дәптерге 

жазу. 

8. Тәжірибелік есептерді шешу. 

   

1-тапсырма 

Тексеру  барысында  логопед  мұрын-ерін  және  маңдай  қатпарларларына,  көз 

саңылауына  назар  аударады.  Бас  сүйек  ми  жүйкесінің  қандай  қызметі 

(функциясы) тексеріліп жатқанын анықтаңдар. 

 

2-тапсырма 

Логопед баладан «сағат», «ине», «дәмді тосап» жаттығуларын жасауын талап 

етеді.  Бас  сүйек  ми  жүйкесінің  қандай  функциясы  тексеріліп  жатқанын 

анықта. 

  

 

 

 

    3-тапсырма 

Балаға  ұртыңды  үрле,  ерніңді  алдыға  соз,  қабағыңды  түй  деп  тапсырма 

беріледі. Осы тапсырмалардың мақсаты қандай? 

 

4-тапсырма 

Дизартриясы  бар  балаға  артикуляциялық  жаттығуларды  көзін  жұмып  тұрып 

жасағанды ұсынады. Бұндай тапсырмаларды қолдану қажеттілігін дәлелде. 

 

5-тапсырма 

Дизартрия кезіндегі дыбыстармен жұмыстың кезектілігін анықта. 

 а) С,З,Х,К,Г;                          в) У,О,Ф,В,Б,Т,Д,П; 

б) А,Э,М,Н;                             г) Ш,Ж,Л,Р. 

 

 

 

 

6-тапсырма 

Аталған  міндеттердің  арасынан  дизартрияға  шалдыққан  балалармен 

жүргізілетін жұмыста қажетті  міндеттерді атаңдар. 

 

1.  дұрыс ауа ағымын қалыптастыру; 

2.   мұрын және ауыз арқылы тыныс алуын ажырату; 

3.  ұзақ дем шығаруды дағдыландыру. 

 

9. Кесте толтыру. 

 

 7-кесте.  Дизартрияның белгілері. 

 

 

451 

Дизартрия 

түрлері 

                                            Белгілері 

 

Ерін 

қимылда-

рының 

бұзылуы 

Гиперки-

нездер 

Спастикасы 

бар болуы 

Бұлшық 

ет тонусы 

ауыспалы 

болуы 

Атония, 

атрофия, 

арефлексия 

Еркін ж/е 

еріксіз 

қимылда-

рының 

бұзылуы 

Сопақша 

ми  

 

 

 

 

 

 

Жалған 

сопақша 

ми 

 

 

 

 

 

 

Ми 

қыртысы 

асты 

 

 

 

 

 

 

Мишық 

 

 

 

 

 

 

Ми 

қыртысы 

 

 

 

 

 

 

 

10. Графикалық түрде жазу. 

______        Дислалия 

                                  

    ^               Дизартрия 

 

1.  Дыбыс  айтуын  машықтандыру  ұзаққа  созылады.  Бірден  дыбысты  таза 

айтуын талап етпейміз. 

2.  Дыбыс қою кезінде механикалық көмекті жиі талап етеді. 

3.  Логопед  бір  сабақта  әр  түрлі  артикуляциялық  топтың    бірнеше  

дыбыстарымен жұмыс істейді. 

4.  Артикуляциялық  жаттығуларды  орындаған  кеде  бала  бір  қалыптан 

басқа қалыпқа жақсы ауысады. 

5.  Парез, гиперкинездері бар неврологиялық белгілері жақсы көрінеді. 

6.  Баланың физикалық дамуында ауытқулары айқын байқалады. 

 

11. Жауаптың дұрыс нұсқасын тап. 

 

1-тапсырма 

Дизартрияға тән сөйлеу тілі бұзылуының белгілерін атаңдар: 

A) сөйлеу тілінің барлық компонентерінің бұзылуы 

B) дыбыс айтуының бұзылуы 

C) дыбыс айтуы, просодикасы, дауысының бұзылуы 

D) сөйлеу тілінің ырғақтылығы мен әуезділігінің бұзылуы 

E) оқу мен жазудың бұзылуы 

 

2-тапсырма 

Дизартрияны болдырмайтын факторлар: 

 

452 

A) резус- конфликт (қарама-қайшылық) 

B) асфиксия 

C) артикуляциялық апараттың құрылысының кемістігі 

D) БЦП 

E) жукті кездегі ананың инфекциялық аурумен ауруы 

жүктеу/скачать 5,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: