Вильгельм фон Гумбольдт – теориялық тіл білімі, жалпы тіл білімінің негізін қалаушы. В. фон Гумбольдттің «Избранные труды по языкознанию» еңбегі: тіл философиясы, тіл табиғаты, тілдік антиномиялары, т.б.«О сравнительном изучении языков применительно к различным эпохам их развития» (1820). «О различии строения человеческих языков и влиянии на духовное развитие человеческого рода» (1836).
С
1
10
XX ғасыртіл білімі негізінің қалануы.Психологизм. Логицизм. Жас грамматизм. Эстетикалық мектеп. Неолингвистика.А. Шлейхер және тарихи тіл біліміндегі натурализм. Х. Штейнталь және тіл біліміндегі психологизм. А.А. Потебня және Харьков лингвистикалық мектебі. Жас грамматистер бағытының салыстырмалы-тарихи тіл білімін дамытудағы рөлі. И.А. Бодуэн де Куртенэ және Қазан лингвистикалық мектебі. Ф.Ф. Фортунатов және тіл біліміндегі фортунатовтық ағым. Ф. де Соссюрдің лингвистикалық концепциялары. Негізгі лингвистикалық мектептер мен бағыттардың қалыптасуы.Петербург лингвистикалық мектебі. Женева лингвистикалық мектебі. А. Мейе мектебі және тіл үйренудің әлеуметтік жағы. Лингвистикалық структурализм: жетістіктері мен кемшіліктері, Прага лингвистикалық структурализм мектебі, Дат структурализмі (глоссематика), Американдық структурализм және оның бағыттары, Лондон структурализм мектебі. ХХ ғ. салыстырмалы-тарихи тіл білімінің одан әрі дамуы. XXI ғасыр тіл білімінің бағыттары.Генеративті (туғызушы) тіл білімі. Функционалды лингвистика. Этнолингвистика. Лингвистикалық мәдениеттану. Екінші тілді меңгеру теориясы. Әлеуметтік лингвистика. Психолингвистика. Когнитивті лингвистика. Мәдениаралық қарым-қатынас. Сот-лингвистикалық сараптама. Қолданбалы лингвистика және т.б.
