Министрлігінде тіркелген. Куәлік №2988-ж 2008 жылдың 25 наурызы
жүктеу/скачать 1,51 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН ХАБАРШЫ «Филология ғылымдары» сериясы 2008 жылдан шыға бастады жылына 4 рет шығады № 4 (18) / 2012 ВЕСТНИК Серия «Филологические науки» основан в 2008 году выходит 4 раза в год АСТАНА 2012 ҚАЗАҚ ГУМАНИТАРЛЫҚ ЗАҢ УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ ГУМАНИТАРНО- ЮРИДИЧЕСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ 2 УДК 811 ББК 81.2 Журнал Қазақстан Республикасы Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінде тіркелген. Куәлік № 2988-Ж 2008 жылдың 25 наурызы. Журнал зарегистрирован в Министерстве культуры, информации и общественного согласия Республики Казахстан. Свидетельство № 2988-Ж от 25 марта 2008 года. ISBN 9965-513-84-8 ҚазГЗУ Хабаршысы. «Филология ғылымдары» сериясы». № 4 (18). – Астана, 2012 – 188 б. Вестник КазГЮУ. Серия «Филологические науки». № 4 (18). – Астана, 2012 – 188 с. ҚазГЗУ Хабаршысы. «Филология ғылымдары» сериясы журналында оқырмандарға маңызды ғылыми жаңалықтар, дайындалып жатқан және өтетін конференциялар туралы ақпарат беріледі. Филологияның, аударма теориясы мен практикасының өзекті мәселелеріне арналған зерттеулер мен орта мектеп мұғалімдері мен жас зерттеушілердің әдістемелік мақалалары жарияланады. Қазақстанның барлық аумағының және шетел мемлекеттерінің ғалымдары ҚазГЗУ Хабаршысы. «Филология ғылымдары» сериясы мақалаларының авторлары болып табылады. Журнал Вестник КазГЮУ. Серия «Филологические науки» информирует своих читателей о важнейших научных событиях, готовящихся и состоявшихся конференциях. Публикуются исследования по актуальным проблемам филологии, теории и практике перевода, методические статьи учителей средних школ и работы молодых исследователей. Авторами статей Вестника КазГЮУ стали ученые из разных регионов Казахстана, а также из стран зарубежья. ISBN 9965-513-84-8 УДК 811 ББК 81.2 © Қазақ Гуманитарлық Заң Университеті, 2012 © Казахский Гуманитарно-Юридический Университет, 2012 3 Бас редактор: Бейсенова Ж.С. жалпы тіл білімі және аударма ісі кафедрасының меңгерушісі, профессор филол.ғ.д. Бас редактордың орынбасарылар: Егорова О.Г. профессор, филол.ғ.д. (Ресей, АМУ). Шахин А.А. жалпы тіл білімі және аударма ісі кафедрасының доценті филол.ғ.к. Жауапты редакторлар: Сапина С.М. жалпы тіл білімі және аударма ісі кафедрасының доценті филол.ғ.к. Смағұл А.Қ. жалпы тіл білімі және аударма ісі кафедрасының оқытушысы филол. магистрі Редакция алқасы: Гауриева Г.М. филол.ғ.к. доцент Дүсіпбаева Қ.С. филол.ғ.к. Ибраева А.Б. филол.ғ.к. доцент Иманғалиева Г.С. филол.ғ.к. доцент Канафиева К.К. п.ғ.к. доцент Хайргельдина А.К. филол.ғ.к. Утанова А.Қ. филол.ғ.к. доцент 4 Главный редактор: Бейсенова Ж.С. заведующий кафедрой общего языкознания и переводческого дела д.филол.н. профессор Заместители главного редактора: Егорова О.Г. д.ф.н. профессор (Россия, АГУ) Шахин А.А. доцент кафедры общего языкознания и переводческого дела к.филол.н. Ответственные редакторы: Сапина С.М. доцент кафедры общего языкознания и переводческого дела к.филол.н. Смагул А.К. преподаватель кафедры общего языкознания и переводческого дела магистр филологии Редакционная коллегия: Гауриева Г.М. к.ф.н. доцент Дюсипбаева К.С. к.ф.н. Ибраева А.Б. к.ф.н. доцент Имангалиева Г.С. к.ф.н. доцент Канафиева К.К. к.п.н. доцент Хайргельдина А.К. к.ф.н. Утанова А.К. к.ф.н. доцент 5 ҚҰРМЕТТІ ОҚЫРМАНДАР! ҚазГЗУ Хабаршысы. «Филология ғылымдары» сериясы ғылыми басылымы құрылтайшылардың, редакция алқасының жоспарына сәйкес қазақстандық ғалымдардың, сондай-ақ жақын және алыс шетел тілшілерінің тіл білімі, аударматану, тілдер мен әдебиетті оқыту әдістемесі мәселелеріне арналған мақалаларын жинақтайды. «ҚазГЗУ Хабаршысының» тұрақты айдарларында жарияланатын материалдар Қазақстандағы қазіргі заманғы әлеуметтік-мәдени кеңістікте және басқа елдерде ерекше маңызға ие болып отырған теориялық мәселелердің кең ауқымын қамти отырып, осы өзекті мәселелердің шешімін де көрсетуге бағытталған Редакция алқасы 6 УВАЖАЕМЫЕ ЧИТАТЕЛИ! Научное издание Вестник КазГЮУ. Серия «Филологические науки» по замыслу учредителей, редакционного совета собрало под свою обложку статьи казахстанских ученых, а также филологов ближнего и дальнего зарубежья, посвященные актуальным вопросам лингвистики, переводоведения, методики преподавания языков и литературы. Постоянные рубрики «Вестника КазГЮУ» охватывают широкий круг теоретических проблем и одновременно нацеливают на решение актуальных вопросов, которые обретают особое звучание в современном социокультурном контексте Казахстана и других стран. Редакционная коллегия 7 МАЗМҰНЫ СОДЕРЖАНИЕ «ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АУДАРМАТАНУ: МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ» АТТЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ДӨҢГЕЛЕК ҮСТЕЛ МАТЕРИАЛДАРЫ МАТЕРИАЛЫ МЕЖДУНАРОДНОГО КРУГЛОГО СТОЛА «ПЕРЕВОДОВЕДЕНИЕ В КАЗАХСТАНЕ: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ» Meiramova S.A. Translation and discourse……...…………...………... 9 Бижкенова А.Е. К вопросу о качестве подготовки переводчиков в Казахстане…………...…………...…………...…….. 13 Martin Wooding The future of interpretation in Kazakhstan………….. 17 Бейсенова Ж.С. Исторические аспекты перевода ……….……... 20 Джолчибекова К.Ж. The peculiarities of teaching stylistics for students of translation studies department……...…………...…… 23 Примбетова М.Б., Мұқышева А.Н. Ісқағаздарындағы аударма және терминология мәселелері……...…………...…………...………...... 25 Имангалиева Г.С. О переводе спортивных терминов……...………..... 30 Ердильдина З.И. Особенности локализации при переводе рекламы на европейские и тюркские языки (на материале английского, русского и казахского языков)……... 32 Есенгельдинова А.Т. Linguistic and legal aspects of translating english legal terminology……...…………...…………...…… 34 Изтелеуова Е.A. Безэквивaлентнaя терминoлoгия и спoсoбы ее перевoдa. ……...…………...…………...………........ 37 Иксанова М.Т. Трудности перевода технической лексики (нефтегазовая отрасль) ……...…………...………… 40 Кузнецова И. Н. Понятие - «глобализация» в аспекте переводческой деятельности……...…………...…... 44 Кучумова Г.Ж. Title translation ……...…………...…………...….. 49 Нурканова Ж. Т. Қазақ және неміс аудармасындағы көптік категориясы................................................................ 50 Мурат Д. Cоотношение понятий «билингвизм», «истинный билингвизм» и «перевод»………………………….. 52 Сагындыкова Ж. Problems of translating kazakh realia into english ….. 56 Дусипбаева К.С. Жарнамадағы лингвистикалық қателер................... 60 Сейтхадырова А.С. Перевод обшественно-политических и официально-деловых текстов. ……...…………...… 62 Сартауова Д.Е. Аудармадағы аймақтық-этникалық мәдениет......... 65 Кенжетаева Г.А. Ахмет Байтұрсынов және аударма мәселелері....... 68 Амангельдиева Н.Т. Significance of translation in contemporary life…….. 71 Айтимова А.А. Сложности при переводе английских фразеологизмов ……...…………...…………...… 75 Деблец- Калиакпарова Т.В. Применение новых технологий в обучении переводу……...…………...…………...………......... 78 8 Турарова А.Н. Көркем келісті аударма жасаудағы ерекшеліктер мен қиындықтар.......................... 81 Динаева Б.Б. Мемлекеттік тілде аударма жасауға және құжаттар дайындауға іс жүзінде машықтану.......... 84 Мурзагалиева Г.А. Өзге ұлтты аудиторияда мемлекеттік тілді үйретудегі аударма мәселелері……...…………...... 89 Утегенова А.Т. Специфика перевода фразеологических единиц с английского на казахский язык ……...…………... 91 Шодорова З.С. Специфика межкультурной коммуникации в текстах СМИ ……...…………...…………...………. 95 ФИЛОЛОГИЯ МЕН АУДАРМАТАНУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ФИЛОЛОГИИ И ПЕРЕВОДОВЕДЕНИЯ Утанова А.К. Ә.Кекілбаев романдарында кездесетін көріктеуіш амалдар ……...…………...…………...……….......... 98 Аренова М.Ж. Proverbs: a path to understanding different cultures… 102 Жолшибекова К.Ж., Уралтаев Н.Б Түпнұсқа тілдегі бірліктерге әрүрлі деңгейдегі аударманың сәйкестіктері……...…………...……... 104 Молдахметова С.С. Речевая культура юриста……...…………...………. 107 Юзупанова И.Н. Некоторые особенности речевого поведения представителей польской диаспоры России и Казахстана……...…………...…………...………...... 114 Алексеев П.В. Европейский хафиз: проблемы перевода и интерпретации суфийской поэтики……………... 117 Алексеев П.В. Эволюция образа «мусульманского востока» в русской литературе……...…………...…………... 123 Алексеева А.А. Философские мотивы в «Подражаниях Корану» А.С.Пушкина ……...…………...…………...…… 128 Мұқышева А.Н. «Күлтегін» ескерткіші тілінің лексико- грамматикалық және жанрлық ерекшеліктері......... 132 ӘДІСТЕМЕНІҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ МЕТОДОЛОГИИ Шахпутова З.Х. О формировании коммуникативной компетенции в письменной речи студентов неязыковых специальностей……...…………...…………...…… 140 Кустубаева Б.С. Techniques pour étudier des langues étrangères mieux, plus vite et avec moins de stress……………... 143 Толеуова Д.А. Жаңа технологияларды сабақта пайдалану……..... 146 Турсынова Л.А. Оқыту мен оқуды бағалау ……...…………...……... 147 Мамалакова К.С., Абдрахманова К.Т. ҰБТ-ға дайындық кезінде жеке білім беру картасын қолданудың мүмкіндіктері ……...…….. 151 Айтанова Г.М. Білім негізі – бастауыш мектепте……...………….. 155 9 Айтпанова К.Т. Мультимедиа және оны оқу үрдісінде қолданую... 158 Агибаева Г.Х. Интерактивные методы обучения на уроках русского языка……...…………...…………...…… 161 Шаймерденова Д.З. Общая характеристика функциональных стилей речи (методическая разработка практического занятия) ……...…………...…………...……….......... 163 ҒЫЛЫМИ ӨМІР НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ VII МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ «Язык, культура, общество» ……... 171 XVII МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ «Современная риторика в общественно-речевой и педагогической практике» ……...… 174 IV Международная научная конференция «Язык и межкультурные коммуникации» ……...…………...… 177 БІЗДІҢ АВТОРЛАР…………...…………...…………...…………...………... 182 НАШИ АВТОРЫ…………...…………...…………...………...…………...… 184 ҚОЛЖАЗБА МАҚАЛАЛАРЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР……… 186 ТРЕБОВАНИЯ К РУКОПИСЯМ СТАТЕЙ…………...…………...………. 187 10 «ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АУДАРМАТАНУ: МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ» АТТЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ДӨҢГЕЛЕК ҮСТЕЛ МАТЕРИАЛДАРЫ МАТЕРИАЛЫ МЕЖДУНАРОДНОГО КРУГЛОГО СТОЛА «ПЕРЕВОДОВЕДЕНИЕ В КАЗАХСТАНЕ: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ» Meiramova S.A. TRANSLATION AND DISCOURSE Introduction According to Winter, it is impossible to “say everything about anything at any point in time”. In order to derive intended meaning from a text, the reader needs to modify semantic representations of linguistic input by using inferences based on context. This context could deliver what is spoken and what is unspoken; and meaning is created in an active process whereby “linguistic form triggers interpretation rather than conveying information”. The message forming the context of a text is a subset of the recipient’s entire cognitive environment based on relevance. This cognitive environment includes information that can be perceived externally, as well as knowledge stored in memory, and information deriving from previous utterances or texts. This latter aspect of the cognitive environment is referred to as intertextuality. Intertextuality, according to Hatim is “pervasive textual phenomenon”, and a “precondition for the intelligibility of texts”, could refer backward/ forward to previous/future texts by alluding to, adapting, or otherwise invoking meanings expressed in those other texts. In order to retrieve the full range of intended meaning in a given text, readers need to be able to recognise and understand such intertextual references. Failure to do so would result in partial understanding or incomplete retrieval of the intended meaning of the text between languages and across cultures concerned and requires social knowledge. The aim of this paper is to discuss types of intertextuality and to consider translation strategies for dealing with intertextual references. Types of intertextuality Intertextuality can function at “any level of text organisation”, involving phonology, morphology, syntax or semantics; and its expression ranges from single words or phrases that have special cultural significance in a given community at a certain time, to macro- textual conventions and constraints associated with genre, register and discourse. Intertextuality, therefore, encompasses macro or microelement that enables readers to identify and derive meaning from the surface features of the text in question by reference to other texts or text features they have previously come across. Intertextual reference is nearly always motivated and used to convey meaning. There are different types of intertextuality defined by different scholars but we provide the one classified upon in Hatim. Hatim distinguishes between horizontal and vertical intertextuality referring to the work of Bakhtin. The explicit relation between two texts —a text, or extract thereof, written in reply to or development of another one is considered as horizontal. This type of intertextuality is a key feature of academic writing and has been identified by Hoey in terms of “academic oeuvre” and “text colony”. But vertical intertextuality is more implicit, and may relate to writing conventions. 11 It is important to note that manifest or constitutive reference is typically expressed explicitly through quotations and citations and according to Fairclough is seen hence more opaque. In this case, the reader has to activate the reference by tracing it back to its source making him to retrieve it. But a reader’s ability to do so could be different from each others. De Beaugrande and Dressler state that each of these classifications of intertextuality is seen in terms of the degree to which the author, or translator, introduces his or her personal assumptions or beliefs into the text in question. Actually, these three types of classification are overlapping, with horizontal and manifest reference tending to be least mediated, whereas vertical and constitutive reference will usually involve greater author or translator presence. It is worth to mention here that Hatim makes a distinction between socio-cultural objects and socio-textual practices as vehicles of intertextual reference. Obviously, the socio-cultural objects operate at a micro-level and may be conveyed in a single word or phrase that has particular significance for a given culture at a given time. An example provided by Hatim and Mason is the biblical reference to Job in the phrase “the patience of Job”. Intertextual references to the Bible and other universal and more or less timeless literary works (Shakespeare, for instance) are likely to be long-lasting and retrievable by a wide range of cultures. Any other references, to the political or entertainment domain for example, would normally be more restricted in their spatio-temporal accessibility. For example the terms “Thatcherism” and “Cold War”, or the use of “Drugs industry” in the following headline: A: Drugs industry humiliated in Pretoria case. By each of these stands some particular images, impression or attitudes and meanings in the minds of individual readers, some semantic representation of texts they have read; but as time passes and the sources become historically more distant, and they lose their relevance and the references become weaker. As for socio-textual practices, they are the macro-constraints and conventions governing register, genre, and discourse and text type. For example, it is known that text A mentioned above is recognisable as a newspaper headline through the absence of definers and auxiliary verbs. In this context, metaphor and proverbs and fixed expressions’ meaning plays a great role in establishing intertextuality in the form of shared cultural knowledge, as well to recognise “oblique references” to shared cultural knowledge and experience in terms of sustaining cultural tolerance and solidarity. жүктеу/скачать 1,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|