Сабақтың тақырыптары Сағат саны Мерзімі Ескертулер 1
жүктеу/скачать 65,2 Kb.
|
Тоғызқұмалақ
- Бұл бет үшін навигация:
- Түсінік хат «Тоғызқұмалақ»
- Тарихына шолу
|
Тоғызқұмалақ үйірмесінің жоспары аптасына 2-сағат, жылына 68-сағат
Түсінік хат «Тоғызқұмалақ» үйірмесіне арналған бағдарламасы Бағдарлама қосымша білім беру саласы бойынша "тоғызқұмалақ"үйірмесі оқушыларға үйретумен қатар, олардың ой - өрісін, сана сезімін дамытуға, ұстамдылыққа, төзімділікке, сабырлыққа, жігер - намысты шыңдауға көп еңбектенуге тәрбиелейді Бағдарламаның дидактикалық және этнопедагогикалық негіздері. Қазақтың ұлттық ойыны. Үйірме жұмысының негізгі мақсаты - дене тәрбиесі мен спортқа, сонымен қатар ұлттық спорт түрлеріне аса үлкен саяси, қоғамдық мән беріліп отыр. Қазақ жастарының спортпен шұғылдануы олардың жеке басының ісі емес, қоғамдық міндеті, өйткені, спорт қоғамдық іске пайдалы және Отанды қорғауға лайық азаматтар тәрбиелеуге көмектеседі. Тоғызқұмалақ ойынын үйретудің бағдарламасы спорт секцияларына сонымен қатар жалпы білім беретін мектептердегі үйірмелерге арналған. Бағдарлама көлемі 1(бір) жылға есептелген және ойынның теориясы мен жарысқа қатысу, төрелік ету мәселелерін қарастырады. Бұл кезеңде үйренушілер терең ойлауға, тез шешім қабылдауға, сонымен қатар, математикалық амалдарды толық меңгеруге бағыт алады. Өйткені, тоғызқұмалақ ойыны математикалық амалдардың аумағына толық сияды. Күтілетін нәтижелер. - Тоғызқұмалақ ойыны ұлттық ойын түрі ретінде мектеп оқушылары арасында кеңінен таратылады. - Үйірме мүшелері тоғызқұмалақ ойынына машықтанады, мол тәжірибе жинайды. - Осы ойын әдістерін үйрету арқылы ұрпақтар сабақтастығы жалғасады. - Дарынды оқушылар іріктеледі. - Аудандық байқауларға қатысу арқылы бұл ойын бұқаралық сипатқа ие болады. Тарихына шолу: Тоғызқұмалақ – қазақта кең тараған, өте қызықты, ойлы ойын. Қаратау қазбаларының арасынан табылған тас «қазан» осы тоғызқұмалақты еске салады. Бұл ойын Қазақстанда, Монғолияда, Қарақалпақстанда, Өзбекстан қазақтарның арасында, алыс шетел Қазақстанның арасында қатты дамыған. Бұл бас шынықтыратын ойынды біздің ұлттық «Тоғызқұмалақ» десе болғандай. 162 таспен ойналатын осы бір ойлы ойынның жоғалып кетпеуіне кезінде академик-жазушы Мұхтар Әуезов, халық артисі Қалибек Қуанышбаев, техника ғылымының кандидаты М. Ибраев пен шахматшы Е.Браундардың сіңірген еңбектері өте зор. Тоғызқұмалақтан алғашқы республикалық жарыс 1948 жылы өткізіліп, жарысқа халық ойынының шеберлері Абайдың немересі Ысқақов (Семей), Аңдамас Жөкеев (Қарағанды), Оспан Қаржауов (Семей), Шорман Өтегенов (Жамбыл) сияқты тоғызқұмалақшылар қатысты. Республиканың тұңғыш чемпионы Ш.Өтегенов болды. 1948-1960 жылдар аралығында Қазақстан аймағында көптеген біріншіліктер өтті. Осы кезеңдерде қатарынан алты жыл бойы Жамбыл облысының өкілі Рахымбай Ахмамбетов бірінші орынды жеңіп алып отырды. Кейін көп жылдар бойы бірінші орынды В. Поляков пен Қасымов алма кезек жеңіп алып отырды. Халқымыздың кемеңгер ақыны Абай кезінде тоғызқұмалақтың аса шебер ойыншысы болған. Бағдарлама қосымша білім беру саласы бойынша "тоғызқұмалақ"үйірмесі оқушыларға үйретумен қатар, олардың ой - өрісін, сана сезімін дамытуға, ұстамдылыққа, төзімділікке, сабырлыққа, жігер - намысты шыңдауға көп еңбектенуге тәрбиелейді Бағдарламаның дидактикалық және этнопедагогикалық негіздері. Қазақтың ұлттық ойыны. Үйірме жұмысының негізгі мақсаты - дене тәрбиесі мен спортқа, сонымен қатар ұлттық спорт түрлеріне аса үлкен саяси, қоғамдық мән беріліп отыр. Қазақ жастарының спортпен шұғылдануы олардың жеке басының ісі емес, қоғамдық міндеті, өйткені, спорт қоғамдық іске пайдалы және Отанды қорғауға лайық азаматтар тәрбиелеуге көмектеседі. Тоғызқұмалақ ойынын үйретудің бағдарламасы спорт секцияларына сонымен қатар жалпы білім беретін мектептердегі үйірмелерге арналған. Бағдарлама көлемі 1(бір) жылға есептелген және ойынның теориясы мен жарысқа қатысу, төрелік ету мәселелерін қарастырады. Бұл кезеңде үйренушілер терең ойлауға, тез шешім қабылдауға, сонымен қатар, математикалық амалдарды толық меңгеруге бағыт алады. Өйткені, тоғызқұмалақ ойыны математикалық амалдардың аумағына толық сияды. Күтілетін нәтижелер. - Тоғызқұмалақ ойыны ұлттық ойын түрі ретінде мектеп оқушылары арасында кеңінен таратылады. - Үйірме мүшелері тоғызқұмалақ ойынына машықтанады, мол тәжірибе жинайды. - Осы ойын әдістерін үйрету арқылы ұрпақтар сабақтастығы жалғасады. - Дарынды оқушылар іріктеледі. - Аудандық байқауларға қатысу арқылы бұл ойын бұқаралық сипатқа ие болады. Мақсаты: Тоғызқұмалақ ойынын туралы жалпы түсінік беру және ойнау ережелерін үйрету. Оқушыларға халқымыздың ұлттық спорт ойынын үйрете отырып дүние танымын кеңейту, ой-өрісін дамытуға ықпал ету. Белсенділігі мен қызығушылығын арттыру, ежелден келе жатқан 4000 жылдық тарихы бар ұлттық ойынды қастерлеуге және жалғастыруға тәрбиелеу. Міндеті: Жаңа мтериалды меңгерту. Құрал жабдықтар интерактивті тақта жабдықтары, тоғызқұмалақ тақталары, сызбалары. Арнайы тақтада екі адам арасында ойналады; Жүріс ойыншылар тарапынан кезектесіп жүріледі; Жүрістің кімнің жасайтынын жеребемен немесе қарсыластардың келісімен анықталады; Тоғызқұмалақ ойынында құмалақтан басқа ойында бір рет қарсыластың отауын ұтып алуға да болады. Ойын аяқталуға жақындаған сайын әр ойыншының отауларындағы құмалақ таусыла бастайды, яғни ойын соңында қарсыластардың бірінің отауларында жүріс жасай алмайтын жағдай да кездеседі. Зиатткерлік ұлттық ойын «Тоғызқұмалақ» үйірмесінің 2020-2021 оқу жылының, жылдық жоспары- 68 сағат І – тоқсан – 16 сағат 1. Ойын тарихы, ережесі және мақсаты - 4 сағат 2. Ойын ерекшеліктері– 6 сағат 3. Ойынды жазып ойнау тәртібі – 6 сағат ІІ – тоқсан – 16 сағат 4. Жүрістердің дәлдігін есептеу жолдары– 10 сағат 5. Жүрістердің санын есептеу жолдары- 6 сағат ІІІ – тоқсан – 20 сағат 1. Тактикалық тәсілдер: а) комбинация құру тәсілдері – 4 сағат б) байлау қою тәсілдері - 4 сағат в) айырбасқа шақыру - 4 сағат г) тұздық алу тәсілдері - 4 сағат д) отауларға шабуыл жасау - 4 сағат IV – тоқсан – 16 сағат 1. Ойын бастамалары – 4 сағат 2. Ойын ортасы - 4 сағат 3. Ойын аяғы - 4 сағат 4. Этюдтер шешу - 4 сағат 5. Топ аралық жарыс өткізу - 8 сағат жүктеу/скачать 65,2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|