Зайырлылық ЖƏне дінтану негіздері

Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрінің

2014 жылғы 15 шілдедегі

№ 281 бұйрық

Жалпы білім беретін  мектептердің

9- сыныбына арналған  «Зайырлылық жəне дінтану  негіздері»

курсының бағдарламасын  бекіту туралы

ЗАЙЫРЛЫЛЫҚ ЖƏНЕ ДІНТАНУ НЕГІЗДЕРІ

Жалпы білім беретін орта мектептің 9-сыныбына арналған

 БАҒДАРЛАМА

    Қазақстан Республикасы

    Білім жəне ғылым министрінің

                    2014 жылғы  15  шілдедегі

                                                                                                     № 281 бұйрығына сəйкес

                                                                                             2016-2017 оқу жылы

Жалпы білім беретін  мектептердің   9-сыныбына арналған

«Зайырлылық жəне дінтану негіздері» факультативінің бағдарламасы

№

Тақырып атауы

Сағат

саны

Мерз3

мі

1.

І-т. ЗАЙЫРЛЫЛЫҚ ЖƏНЕ ЗАЙЫРЛЫ МЕМЛЕКЕТ  ( 3 сағ )

1. Кіріспе. «Зайырлылық жəне дінтану негіздері» пəнінің мəні

2. Зайырлылық жəне зайырлы мемлекет: ұғымы, мəні, сипаты. Зайырлы

мемлекет  жəне  дін. Зайырлы  этика  негіздері. Білім  жүйесіндегі

зайырлылық қағидаттары.  Зайырлылық пен діннің қоғамдағы орны.

      3. Білім беру жүйесіндегі зайырлылық негіздері

1

1

1

2.

ІІ-т. ДІН – РУХАНИ МƏДЕНИЕТ ФЕНОМЕНІ ( 2 САҒ )

1. Діннің  мəні, анықтамасы, əлеуметтік  маңызы, шығу  тегі, құрылымы,

функциялары жəне оның жіктелуі мен түрлері

2. Дінтану ғылымының қалыптасуы мен дамуы. Негізгі діни ұғымдар

1

1

3.

ІІІ-т. ЕЖЕЛГІ ДІНИ СЕНІМ ТҮРЛЕРІ ЖƏНЕ ҰЛТТЫҚ ДІНДЕР

( 4 САҒ )

1. Көне  діни  сенімдер: тотемизм, фетишизм, анимизм, магия. Ежелгі

Египеттегі, Грекиядағы, Римдегі діндер

2. Үнді жəне Қытай діндері. Конфуцийлік. Даосизм. Синтоизм

3. Тəңірлік. Ежелгі  түркі  танымындағы  тəңірліктің  орны. Ежелгі

Мессопатамия діндері. Ежелгі Иран діні

4. Иудейлік. Танах пен Талмуд

1

1

1

1

4.

ІV-т. ƏЛЕМДІК ДІНДЕР ( 10 сағ )

1. Буддизм. Діни ілімнің негіздері, тарихы, тəжірибесі жəне таралу

аймақтары

2. Христиан  діні. Діни  ілімнің  негіздері, тарихы, тəжірибесі жəне таралу

аймақтары

3. Иисус Христос жəне Інжіл (Евангелие)

4.Христиан дінінің бағ

ыттары (православие, католицизм, протестантизм).

Қазіргі заманғы христиан діні

5. Ислам. Діни ілімнің негіздер, тарихы, тəжірибесі жəне таралу өңірлері

6. Мұхаммед пайғамбар. Қасиетті кітап – Құран

7. Ислам  дініндегі  бағыттар. Шариғат. Мұсылман  құқығының  негізгі

мектептері мен жоралары

8. Матуриди діни танымдық мектебі

9. Ислам, ғылым жəне мəдениет

1

1

1

2

1

1

1

1

1

5.

V-т. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ДІНДЕР ( 8 сағ )

1. Исламның қазақ жеріне таралуы

2. Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуындағы исламның рөлі

3. ХХ ғасырдағы жəне қазіргі кезеңдегі ислам

1

1

1

4. Қазақстандағы христиан діні

5. Қазақстандағы православие шіркеуі

6. Қазақстандағы ислам мəдениеті: исламдық сəулет өнері жəне жазба

ескерткіштері

7. Əл-Фараби, Қ.А.Иасауи, Ж.Баласағұни, М.Қашқари, А.Иүгінеки,

Х.Сығнақидің діни-философиялық жəне моральдық көзқарастары

8. ХІХ-ХХ ғасырлардағы дін ғұламалары. Абай мен Шəкəрімнің діни

мұралары

1

1

1

1

1

6.

VІ-т. ЖАҢА ДІНИ ҚОЗҒАЛЫСТАР ( 3 САҒ )

1. Жаңа діни қозғалыстар туралы түсінік, сипаты жəне ерекшеліктері.

Жаңа діни қозғалыстар мен дəстүрлі діндер. Танымдық, психологиялық

жəне болмыстық қайшылықтар

2. Теріс пиғылды діни ағымдар, олардың белгілері жəне зардабы

3. Экстремизм жəне лаңкестік: ұғымы, шығу негіздері мен көріністері.

Экстремизм мен лаңкестіктің ұлттық қауіпсіздікке қатері. Лаңкестік – дінге

жат ұғым

1

1

1

7.

VІІ-т. ҚАЗАҚСТАН – ДІНАРАЛЫҚ КЕЛІСІМ ЕЛІ ( 4 САҒ )

1. Қазақстанның дін туралы заңнамасы. Зайырлылық – мемлекеттік

жүйенің жəне ұлттық қауіпсіздіктің тұғыры

2. Діни сенім бостандығы туралы түсінік

3. Қазіргі Қазақстандағы дінаралық татулық  пен  келісім тұғырнамасы

4. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ə.Назарбаевтың Қазақстан

Республикасында жəне халықаралық қауымдастықта бейбітшілік пен

дінаралық келісім орнату саласындағы саясаты

1

1

1

1

Барлығы:

34

Түсінік хат

1. Оқу  бағдарламасы  Қазақстан  Республикасы  Үкіметінің 2012 жылғы 23

тамыздағы  №1080 қаулысымен  бекітілген  Орта  білім  берудің (бастауыш,

негізгі  орта, жалпы  орта  білім  беру) мемлекеттік  жалпыға  міндетті

стандартына сəйкес əзірленді.

2. «Зайырлылық  жəне  дінтану  негіздері» пəнінің  мəні  жəне  маңызы  оның

қазіргі  қоғам  қажеттілігі  мен  тұрақтылығының  ғылыми  тұғырнамасы

ретіндегі  өзектілігінен, қоғам  тарихы, мəдениеті  мен  рухани  құндылығын

анықтайтын  бастаулардан  тұрады. Зайырлылық  жəне  дінтану  негіздері

жалпы 

орта 

білім 

жүйесіндегі 

əлеуметтік-гуманитарлық 

жəне

қоғамтанулық білім алудың құрамдас бөлігі болып табылады.

3. Қазақстанның 

қазіргі  саясаты  еліміздегі  көптеген  этностар  мен

мəдениеттер  арасындағы  этносаралық, конфессияаралық  құрмет  пен

төзімділікті, өзара 

татулықты 

орнатуға, рухани-адамгершілік

құндылықтардың ортақ жүйесін құруға бағытталған.

4. Дін жəне мəдениет, дін жəне мемлекет, дін жəне өркениет қатынастары мен

тарихын  білу  адамзаттың  сан  ғасырлық  тəжірибесінің  рухани  көрінісін

тану болып табылады.

5. Қазақтың  белгілі  ойшылдары – əл-Фараби, Қожа  Ахмет  Йассауи, Абай,

Ыбырай, Шəкəрім  өздерінің  рухани  мұраларында  ел  тарихындағы  діннің

рөлі  мен  оның  жеке  тұлғаны  жан-жақты  қалыптастырудағы  маңызын

тарихи сана мен тəжірибе негізінде ашып көрсетті.

Пəннің оқыту мақсаты:

1) білім  алушыларды  зайырлылық  қағидатын  құндылық, яғни  мемлекет

тұрақтылығының басты факторы ретінде қабылдауға, дінді зайырлы таным

аясында тануға үйрету;

2) діни  сенім  бостандығы, əлемдік  жəне  дəстүрлі  діндердің, жаңа  діни

қозғалыстардың тарихы мен қазіргі жай-күйі, теріс пиғылды діни ағымдар

мен  тыйым  салынған  діни  ұйымдар  туралы  жан-жақты  білімін

қалыптастыру;

3) оқушыларды 

экстремизм, терроризм 

жəне 

діни 

радикализм

идеологияларын қабылдамауға үйрету,  рухани-адамгершілік құндылықтар

негізінде  толеранттылық  қасиетке  тəрбиелеу  жəне  олардың  гуманистік

дүниетанымын қалыптастыру;

Пəннің оқыту міндеттері:

1. білім  алушыларға  діннің  мəні, тарихы  жəне  оның  қазіргі  қоғамдағы  рөлі

жөнінде жүйелі мəлімет беру;

2. зайырлылық ұстанымдарын мемлекеттілік пен тəуелсіздіктің негізі ретінде

таныта отырып, осы бағыттағы білімін қалыптастыру;

3. зайырлылық  тұрғысынан  діни  сана, діни  сенім, діни  таным  жəне  діни

тəжірибе негіздерін салыстыра білуді үйрету;

4. діннің  дүниетанымдық, мəдениеттанымдық  жəне  адамгершілік  мəнін

түсіндіру;

5. оқушыларды діни сенім бостандығын құрметтеуге, толеранттылыққа баулу

арқылы қазіргі қоғамдағы діни ағымдарға зайырлылық ұстанымы негізінде

баға бере алатын дағды қалыптастыру;

6. Қазақстандағы  этносаралық, конфессияаралық  келісімді  зайырлылық

ұстанымдарының нəтижесі ретінде таныта отырып, оқушылардың бойында

азаматтық мінез бен жауапкершілік қасметті тəрбиелеу;

7. экстремизм, терроризм, діни  радикализм  секілді  жаһандық  жағымсыз

құбылыстардың 

теріс 

идеологияларының 

ұлттық 

қауіпсіздікке,

зайырлылық  ұстанымдарына, қоғам  тұрақтылығына  төндіретін  қауіп

қатерін түсіедіре отырып, зайырлы мемлекет қағидаттарына құрмет сезімін

тəрбиелеу;

8. білім алушылардың бойында діни əдебиеттер, электрондық ресурстар жəне

бұқаралық  ақпарат  құралдары  материалдарын  салыстыра  білу  жəне  сыни

тұрғыда сараптау мəдениеті мен қабілеттерін қалыптастыру;

9. құқықтық сауаттылықтың қоғам өміріндегі маңызын түсіндіре отырып, осы

тұрғыда  білімін  арттыруға, Қазақстан  адамдары  мен  азаматтарының

құқықтары мен еркіндіктерін сыйлауға тəрбиелеу;

Бағдарламада  ұсынылған материалдарды игеру барысында «Қазақстан  тарихы»,

«Дүние  жүзі  тарихы», «Адам. Қоғам. Құқық», «Этносаралық  қатынастардың

қалыптасу  тарихы», «Қазақ  əдебиеті», «Өнер» сияқты  пəндермен  жəне

«Абайтану» курсымен  пəнаралық  байланыс  пен  сабақтастықты  орнату

қарастырылған.

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Пəндік нəтижелер.

1) негізгі діни ұғымдарды;

2) зайырлылық пен дін арақатынасын;

3) діндер тарихы мен сенім ерекшеліктерін;

4) жаңа діни ағымдардың ерекшеліктерін;

5) экстремизм мен терроризмнің қауіп-қатерін;

6) қазақ мұсылмандық таным-түсінігін;

7) Республикадағы діни ұйымдар, мемлекет жəне мəдениет арасындағы өзара

қатынасын;

8) Елбасымыз Н.А.Назарбаевтың конфессияаралық келісім, елдегі жəне

халықаралық деңгейдегі шынайы діни құндылықтардың үстемдігі мен

тұрақтылықты сақтау жөніндегі саясатын білуі тиіс;

Тұлғалық нəтижелер. Білім алушылар:

1) конфессияаралық құрмет пен толеранттылықтың негіздерін тануы;

2) мемлекет, діни бірлестіктер жəне мəдениет арасындағы қатынастардың

мəнін білуі;

3) діни сана, діни сенім, діни тəжірибе мен діни таным ара-жігін ажырату

қабілетіне ие болуы;

4) қоғам тіршілігіндегі діндердің жəне сенімнің дүниетанымдық жəне

танымдық миссиясын түсінуі;

5) діннің моральдық-этикалық құндылықтарын тануы жəне түсіндіруі;

6) діни радикализм мен экстремизм, террроризм секілді жаһандық жағымсыз

құбылыстар идеологияларының қауіпін түсінуі;

7) экстремистік, террористік мəндегі теріс ағымдардың ерекшеліктерін тануы;

8) дін жəне ғылым, зайырлылық пен құқық, дін жəне жалған діни ағымдардың

арақатынасын ажырата білуі тиіс;

Жүйелілік іс-əрекеттік нəтижелер.

Білім алушылар:

1) дінтанулық тұрғыдан маңызды мəліметтер мен жүйелі білімді жүйелі

игеруі;

2) ақпараттарды сыни тұрғыда сраптау мəдениеті мен қабілеттерін меңгеруі;

3) шығармашылық оқу жобалар мен зерттеу жұмыстарының басқа да түрлерін

орындауда пайдалану үшін ақпаратты бағдарлап талдай білуі;

4) экстремистік, террористік діни топтар мен ағымдардың идеологиялары мен

тəжірибесіне қарсы əсер ету иммунитетін қалыптастыруы;

5) қазіргі ақпараттық технологияларды игеруі;

6) діни мəселелер бойынша пікірталасқа, ой бөлісуге, түрлі мəлениеттер мен

діни жүйенің ерекшеліктері бойынша хабардар болуы тиіс.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АҚТӨБЕ ҚАЛАЛЫҚ БІЛІМ БӨЛІМІ

НОВЫЙ ОРТА МЕКТЕБІ

Ақтөбе қаласы білім бөлімінің

2016 жылғы «     »  --------------------

                                                                                                   № ---  бұйрығымен бекітілді.

БАҒДАРЛАМА

«Зайырлылық жəне дінтану негіздері»

9 – сыныбына арналған

Ақтөбе -2016 жыл

Жалпы білім беретін  мектептердің

9- сыныбына арналған  «Зайырлылық жəне дінтану  негіздері»

курсының бағдарламасын  бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрінің

2014 жылғы 15 шілдедегі № 281 бұйрық

КАЗАКСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫ 

«АКТӨБЕ ОБЛЫ СЫ НЫ Ң БІЛІМ 

БАСҚАРМАСЫ» 

«АҚТӨБЕ-ДАРЫН» ӨҢІРЛІК 

ҒЫЛ ЫМИ-ТӘЖІРИ БЕЛ IК КОСЫ МША 

БІЛІМ  БЕРУ ОРТАЛЫГЫ

РЕСПУБЛИКА  КАЗАХСТАН 

«УПРАВЛЕНИЕ ОБРАЗОВАНИЯ 

АКТЮБИНСКОЙ  ОБЛАСТИ » 

РЕГИОНАЛЬНЫЙ  НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИ! 

ЦЕНТР ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЗ 

«АКТОБЕ-ДАРЫН»

030000. Актөбе каласы.  Гришина  1 

030000.  город Актобе.  Гришина  1

факс 90 62 33 

факс  90 62 33

2016 

Ж Ы Л  “

№ О Н -  

“  ^ r u 

_______ 2016 год

Аудандық (қалалық)  білім 

болімдсрініц басшыларына,

облыстық мамандандырылған 

білім беру үйымдарының директорларына

«Ақтөбе-Дарын»  өңірлік ғылыми-тәжірибелік  қосымша білім  беру  орталығы 

Казахстан 

Республикасы 

Білім 

жэне 

ғылым 

министрлігінің 

«Дарын» 

республикалық  ғылы.ми-практикалык  орталығының  2016  жылғы 

13  қыркүйектегі 

№582/15-11-07  хаты  негізінде  а.ж.  1-4  қараша  аралығында  химия,  биология, 

география  пәндерінің  мұгалімдеріне  арналған  «Қазакстан  Республикасыидағы 

білім  беру  мазмүнын  жаңарту жағдайында  жаратылыстану  ғылымын  окыту» 

атты республикалык оқу-әдістемелік семинардың  өтетінін хабарлайды.

Семинар  Абай  атындагы  Қазақ  Үлттық  педагогикалык  университеті, 

Жаратылыстану-география  институтының  базасында  өтеді  (мекен-жайы:  Алматы 

каласы,  Қазыбек би көшесі, 30).

Семинардың  мақсаты  -   ұстаздардың  педагогикалык  шеберлік  деңгейін 

үздіксіз жетілдіру, олардың кәсіби даярлығын калыптастыру,  мектептің оку-тэрбие 

процесіне заманауи білім беру технологияларын енгізу.

Қатысушылардың  іссапар  шығындары  (қатысу  жарнасы  -   15  000  тг.,  жолы, 

тамактануы,  жататын  орны)  жіберуші  жақ  есебінен.  Қатысушыларга  «Алматы» 

і. 

қонақ  үйінде  орындар  қарастырылған  (тәулігіне 

6  500  тенге).  Мекен-жайы: 

Алматы каласы, Қабанбай батыр  көшесі,  85.

Семинарға  келу  күні - 3 1   қазан, аяқталуы  - 4   қараша  (сағат  18.00 -  ден 

кейін).  Осыган  байланысты,  семинарға  қатысу туралы  сұраныстар  үлгі  бойынша 

а.ж.  13  қазанына дейін  орталыктың инновациялык-педагогикалык кызмет көрсету 

бөлімінде (innovaciya-daryn@ mail.ru) қабылданады._____________________

№ Аты-жөні  (құжат 

бойынша)

Ауданы,

мектебі

Пэні, 

оқыту тілі

Пед.өтілі, 

санаты ’

Байланыс 

тел., e-mail

Қонак 

үй 

кажеттілігі

Ұйымдастыру жарнасы «Дарын» РҒПО-ның есеп-шотына жіберіледі. 

РГКП РНПЦ «Дарын»

PHH 600900131236 

БИН 990240007434 

ИИК(ІВ AN)KZ566010111000021443 

БИК HSBKKZKX

Астана Аймақтык филиалы №119900

АО «Казахстан халык СберБанкі» Астана қаласы  КБЕ  16

Директор'>Директор

Орындаушы:  Г.Оспанова

Ж. Есенжолова

КАЗАХСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫ 

«АҚТӨБЕ ОБЛЫСЫНЫҢ БІЛІМ 

БАСҚАРМАСЫ» 

«АҚТӨБЕ-ДАРЫН» ӨҢІРЛІК 

ҒЫЛЫМИ-ТӘЖІРИБЕЛІК КОСЫМША 

БІЛІМ  БЕРУ ОРТАЛЫҒЫ

РЕГИОНАЛЬНЫЙ  НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИІ 

ЦЕНТР ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЕ 

«АКТОБЕ-ДАРЫН»

РЕСПУБЛИКА  КАЗАХСТАН 

«УПРАВЛЕНИЕ ОБРАЗОВАНИЯ 

АКТЮБИНСКОЙ  ОБЛАСТИ  »

030000.  Актөбе каласы,  Гришина  1 

факс 90 62 33

030000.  город Актобе,  Гришина  1 

факс  90 62 33

2016 

ЖЫЛ

С &

 

2016 год

Аудандық (калалык)  білім 

бөлімдерінің басшыларына,

облыстык мамандандырылған 

білім беру үйымдарынын директорларына

«Актөбе-Дарын»  өңірлік ғылыми-тәжірибелік косымша білім  беру  орталығы 

Казахстан 

Республикасы 

Білім 

және 

ғылым 

министрлігінің 

«Дарын» 

республикалык  ғылыми-практикалық орталығының  2016  жылғы 

13  қыркүйектегі 

№581/15-11-07  хаты  негізінде  а.ж.  1-4  қараша  аралығында 

Шәкәрім  атындағы 

мемлекеттік университетінің  Педагогикалық  институты  базасында  (Семей  каласы) 

«Білім 

беру 

ічазмүнын 

жацарту 

жағдайында 

пон 

мұғалімдерінің 

педагогикалык  шеберлігін  жетілдіру»  атты  республикалык  оқу-әдістемелік 

семинардың  өтетінін хабарлайды.

Семинардың  мақсаты  -   озық  педагогикалык  тәжірибені  тарату,  білім  беру 

үрдісіне  заманауи  тиімді  әдіс-тәсілдерді  енгізу  аркылы  оқытудың  тиімділігін 

арттыру, мұғалімдердің педагогикалык шеберлігін жетілдіру.

Семинарға 

білім  беру  ұйымдарының  қазақ  тілі,  ағылшын  тілі,  тарих 

пәндерінің мұғалімдері  шакырылады.

Қатысушылардың  іссапар  шығындары  (катысу  жарнасы  -   15  000  тг.,  жолы, 

тамактануы, жататын орны) жіберуші жак есебінен.

Семинарға  келу  күні -  1  қараша, аяқталуы -  4  қараша  (сағат  18.00 -  ден 

кейін).

Осыған  байланысты,  семинарга  катысу  туралы  сұраныстар  үлгі  бойынша 

а.ж.  13  казанына дейін  орталықтың инновациялык-педагогикалык кызмет корсету 

бөлімінде (innovaciya-daryn® mail.ru) қабылданады.____________________

№ Аты-жөні  (кұжат 

бойынша)

Ауданы,

мектебі

Пэні, 

окыту тілі

Пед.өтіл 

і, санаты

Байланыс 

тел., e-mail

Қонақ 

үй 

кажеттілігі

Үйымдастыру жарнасы «Дарын» РҒПО-ның есеп-шотына жіберіледі. 

РГКП РНПЦ «Дарын»

PHH 600900131236 

БИН 990240007434 

ИИК(ІВ AN)KZ566010111000021443 

БИК HSBbCKZKX

Астана Аймактық филиалы №119900

АО «Казахстан халык СберБанкі» Астана каласы  КБЕ  16

Директор

Ж. Есенжолова

Орындаушы:  Г.Оспанова