Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

464

шкаланы  құрастыруды  айқындайды. 

Мұндай ізденісте сенсорлық жүйенің 

сезімталдық  күйімен  қатар,  іштей 

белсенділік  ерекшелігі,  яғни  шешім 

қабылдау  ауқымы  да  ескеріледі. 

Осындай  көп  шамалы  мөлшерлеу 

ізденісіне  Р.  Шепард  және  т.б.  әдіс- 

темесі  ерекше  ықпал  етті.  Әдістеме 

түйсіктердің  өзара  үйлесімін  көп 

шамалы  субъективтік  кеңістікте  – 

эмоция  психологиясында,  психо- 

диагностикада,  психосемантикада 

қалыптастыруға  септігін  тигізетінін 

дәлелдеді.

ПСИХОФИзИКАЛЫҚ  ПРОБЛЕ- 

МА  –  психикалықтық  физикалыққа 

қатысы туралы жәйт. П.м. Декарт екі 

түрлі  субстанцияның  бар  екендігін 

дәлелдей  отырып  (материя  –  созы- 

лыңқы  және  ойлай  алмайтын  субс- 

танция, жан – ойлай алатын бірақ со- 

зылыңқы емес субстанция) жан мен 

тәнді қарама-қарсы қойғаннан кейін 

17 ғ-да ерекше мәнге ие болды. Бұл 

алшақтықты окказионалистер (А.Гей- 

линис  пен  Мальбранш)  психикалық 

және  физикалық  құбылыстар  ара- 

сындағы қатынасқа құдайдың арала- 

суы туралы қалыптасқан жағдаймен 

жоюға  тырысты.  П.м.-ні  айқындау- 

дың  жалған  ағымдары  психофиз. 

Қатарластық теориясы және оның әр 

түрлері тараған бат. психологияда әлі 

күнге дейін үстем болып отыр. П.м.-

нің  диалектикалық  материалистік 

шешімі психиканы материяның даму 

нәтижесі  деп  қарастыратын  монизм 

принципіне негізделген.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: