Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

595

дыққа  қарай  ығыстырылып,  инди-

вид мінез-құлқына санадан тыс әсер 

етеді.

ЭМОЦИЯ  ТЕОРИЯЛАРЫ.  Эмо- 

циялық  құбылыстардың  табиғатын 

түсіндіру  ерте  кезден  бастап,  әруа- 

қытта да ойшылдар мен ғалымдарды 

қызықтырған еді. Ертеде философия- 

да, мысалы, эмоциялық үрдістер мен 

құбылыстарды танымның ерекше тү- 

рі ретінде қарастырды.

Ағзаның  өмірінде  эмоцияның  мәні 

мен маңызын түсіндіретін алғашқы кең 

тараған  теориялардың  бірі  –  Ч.Дар- 

вин ұсынған теория болды.

Әртүрлі тірі жәндіктердің анатомия- 

лық-физиологиялық ұйымының жал- 

пылығымен сыртқа байқалатын олар- 

дың эмоциялық көңіл күйлерінің ра- 

сында белгілі байланыстың бар екен- 

дігін ол көрсетіп берді.

Шындығында,  бір-біріне  ешқандай 

жақындамайтын  әртүрлі  тарихи 

кезеңдерде өмір сүрген мәдениеттер 

мен халықтарға қатысты адамдардың 

эмоциялық-экспрессивті  мінез-құл- 

қын  талдап  қарағанда,  ең  алдымен 

мимикасында,  даусында,  бет  пішін- 

де, қолының қозғалысында олардың 

эмоциялық-экспрессивтік  жағдай- 

лырының  бірыңғайлылығы  көзге 

бірден байқалады.

Дарвиннің  ұсынған  эмоциялардың 

тұжырымдамасы  оның  көрсетілген 

ерекшеліктеріне  байланысты  «эмо- 

циялық» деп аталды.

Бұл тұжырымдама бойынша сыртқы 

эмоциялық  экспрессия  көп  жағдай- 

да туа біткен болып табылады және 

ағзаның  өмірінде  бейімделушілік, 

биологиялық қызметті орындайды.

Адамдарда  эмоцияның  басты  әлеу- 

меттік-психологиялық  қызметі  эмо- 

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: