595
дыққа қарай ығыстырылып, инди-
вид мінез-құлқына санадан тыс әсер
етеді.
ЭМОЦИЯ ТЕОРИЯЛАРЫ. Эмо-
циялық құбылыстардың табиғатын
түсіндіру ерте кезден бастап, әруа-
қытта да ойшылдар мен ғалымдарды
қызықтырған еді. Ертеде философия-
да, мысалы, эмоциялық үрдістер мен
құбылыстарды танымның ерекше тү-
рі ретінде қарастырды.
Ағзаның өмірінде эмоцияның мәні
мен маңызын түсіндіретін алғашқы кең
тараған теориялардың бірі – Ч.Дар-
вин ұсынған теория болды.
Әртүрлі тірі жәндіктердің анатомия-
лық-физиологиялық ұйымының жал-
пылығымен сыртқа байқалатын олар-
дың эмоциялық көңіл күйлерінің ра-
сында белгілі байланыстың бар екен-
дігін ол көрсетіп берді.
Шындығында, бір-біріне ешқандай
жақындамайтын әртүрлі тарихи
кезеңдерде өмір сүрген мәдениеттер
мен халықтарға қатысты адамдардың
эмоциялық-экспрессивті мінез-құл-
қын талдап қарағанда, ең алдымен
мимикасында, даусында, бет пішін-
де, қолының қозғалысында олардың
эмоциялық-экспрессивтік жағдай-
лырының бірыңғайлылығы көзге
бірден байқалады.
Дарвиннің ұсынған эмоциялардың
тұжырымдамасы оның көрсетілген
ерекшеліктеріне байланысты «эмо-
циялық» деп аталды.
Бұл тұжырымдама бойынша сыртқы
эмоциялық экспрессия көп жағдай-
да туа біткен болып табылады және
ағзаның өмірінде бейімделушілік,
биологиялық қызметті орындайды.
Адамдарда эмоцияның басты әлеу-
меттік-психологиялық қызметі эмо-
Достарыңызбен бөлісу: