149
қоғаммен бірге тәрбиелеу – мектепке дейінгі балаларды ата-анасының
рұқсатымен балабақшаларға беру.
ЦК сьезінің есеп беруінде бөбекжайлар мен балабақшаларды ауылды
жерде
салуда және қамқорлыққа алуда, мемлекеттік органдар ғана
айналыспау керек, сонымен қатар колхоздар мен совхоздар ат салысу керек.
Жаңа балабақшалар көп қажетті жерлерде салына бастады: әйелдер көп
жұмыс істейтін жерлерде қара және түсті металлургия, химиялық және мұнай
өндірісінде, жеңіл өнеркәсіптерінде салынды.
1945-1958 жылы СССР-ның мектепке дейінгі мекемелердің жүйесін
келесі сызбадан көруге болады.
Жылдар
Балабақшалар мен
бөбекжайлардың саны (мың)
Балалар саны (мың)
1940
46031
1953
1945
48439
2066
1958
63534
3459
Қоғамдық мектепке дейінгі балаларды тәрбиелеу әрқашан Коммунистік
партияның назарында болды. 1949 жылы ЦК ВКП (б) шешімі мен СССР
министрлігінің кеңесі бойынша «Мектепке
дейінгі балаларға арналған
мекемелер мен перзентханалардың кеңейтілуі мен және олардың жұмысын
жақсарту» шешімі қабылданды. 1949 жылы СССР-ның жоғарғы кеңесінің
президиуымында
арнайы
нұсқау
шықты,
бұл
нұсқау
бойынша
балабақшадағы баланы бағу төлемақысы жалғыз басты аналар шешімі
қабылданды.
Кейін КПСС ХХ сьезінде, СССР министрлігінің кеңесінде 1956
жылғы
нұсқау бойынша, кез-келген ұйым, кәсіпорын, мекемелер жүкті аналардың
қосымша демалыс айларын берді. Бұл нұсқау бойынша, егер жүкті
ана өз
жұмысын тастаса, оның еңбек стажы сақталады. Осы жылдары әйелдердің
жағдайын жақсарту үшін әртүрлі шаралар жүйесін мемлекет қабылдады.
Мемлекеттің шаралар жүйесінде ерекше көңіл аударарлық мәселе балалар
мекемелерін дамыту, мұнда мектеп жасына дейінгі балалар тәрбиеленді. Көп
көңіл тәрбиелеу процесінде балалар мекемелерінің құрал-саймандармен
қамсыздандыру мәселесі қаралды.
50 жылдықтың ортасында ерекше көңілді бөбекжайлар мен
балабақшаларды
қосу мәселесі еді, бірақ дәстүрлі түрде бөбекжайлар
минздравқа, ал балабақшалар минпросқа бағында. Бұл жағдай кеңес үкіметі
кезінде бірнеше жағдайға бөлінді:
1. Бірінші және Ұлы Отан соғысы кезінде балалар өлімі көп өсті. Бұл
уақытта квалификацияланған медициналық қызметкерлерге сұраныс жоғары
болды.
2. Балалардың дамуына санитарлық-гигиеналық талаптар қажет. Бұл
мәселені арнайы орталықтарда шешуге оңай түседі.
1959 жылы ЦК КПСС және министрлер кеңесінің шешімі бойынша
жазылды: «Балабақша мектепке дейінгі мекемелердің дамуына әртүрлі
шаралар жасау, балаларды тәрбиелеу мен медициналық қамқорлықты
жақсарту». Бұл қаулы материалдық және педагогикалық жағдайды ескерді.
150
Біріктірілген мекеме басшылары білім министрлігіне, ал
республикалық
денсаулық сақтау министрлігі комплекстік медициналық кадрлармен, емдеу-
прафилактикалық күтушілігімен қамтамасыздандырылды.
Бұл қаулыда мектепке дейінгі мекемелерді жаңа типтік проектілер
бойынша салуды көздеді. РСФСР педагогика ғылымының академиясына
мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу программасын енгізу
көзделді.
Достарыңызбен бөлісу: