1. Басқару психологиясының басқа ғылымдармен байланысын табыңыз Еңбек психологиясы
Іскерлік қарым-қатынастың психологиялық ерекшеліктерін талдаңыз
жүктеу/скачать 193,51 Kb.
|
| 11. Іскерлік қарым-қатынастың психологиялық ерекшеліктерін талдаңыз
Басқару-бұл адамдармен өзара әрекеттесу процесі. Менеджер-кәсіби дайындалған жетекші. Алайда менеджменттің тиімділігі бойынша менеджерлер әртүрлі. АҚШ, Еуропа, Жапонияның көрнекті менеджерлерінің сауалнамасы жеке тұлғаның жеке қасиеттерімен байланысты менеджер қызметіндегі сәттіліктің маңызды факторлары мыналар екенін көрсетті: адамның менеджер қызметіне деген ықыласы мен қызығушылығы; адамдармен жұмыс істей білу, қарым-қатынас жасау, ойлау, өзара әрекеттесу, сендіру, адамдарға әсер ету қабілеті; икемділік, стандартты емес, өзіндік ерекшелік мінездегі тәуекел мен жауапкершіліктің оңтайлы үйлесімі; оқиғалардың болашақ дамуын болжай білу қабілеті, түйсігі; жоғары кәсіби құзыреттілік, арнайы басқарушылық дайындық. Басқарушылық қызметтің сәттілігіне әсер ететін жеке тұлғаның психикалық қасиеттерінің ерекшелігі айқын. Қарым-қатынастардағы психологиялық сауатты менеджер, әрине, әңгімелесушінің (әріптес немесе іскерлік серіктес) темпераментінің түріне, оның сипаттамалық ерекшеліктеріне назар аударады. Сонымен қатар, менеджер түсінікті болуы керек, бұл бағынышты адам мен серіктестің мақсаттары мен әрекеттерін болжауға көмектеседі. Табандылық пен басталған жұмысты аяқтау қабілеті көшбасшының жеке басының ажырамас қасиеттері болып табылады. Менеджердің міндетті сапасы-тәуекел дәрежесі рұқсат етілген және фактілерге негізделген жағдайда тәуекел ету мүмкіндігі. Көшбасшы тұлғасының психологиялық құрылымының негізі оның ұйымдастырушылық қабілетінен тұрады. Ғылыми ұсыныстар бойынша бүгінгі жетекшінің психологиялық бейнесі қандай?АҚШ психологы М.Шоудың зерттеулеріне сүйенген ғалым Р.Л. Кричевский заманауи басшының портретіне мыналарды қосады: · өмірбаяндық сипаттамалар; · қабілеттілік; · жеке ерекшеліктері Шетел ғалымдары жетекшілердің жас ерекшеліктерін зерттей келе, келесі айғақтарды анықтады. Осылай, үлкен жапон компаниясының президентінің орташа жасы 63,5жылды құрады, ал американдық компанияда – 59жыл. Жапонияда менеджер қызметіне кірудің оңтайлы мерзімі 30жастан 50жасқа дейін және одан жоғары. Әдетте, менеджмент ерлер ісі болып саналады және әйел менеджерлер аз, десек те болашақта олардың күрт өсуі болжанады. Маңызды биографиялық көрсеткіш болып жетекшілердің жоғарғы білімі мойындалады. Жапон зерттеушілерінің мәліметтері бойынша қарапайым жапондық менеджердің әлеуметтік ғылымдар немесе инженер мамандығы бойынша бір, кей жағдайда екі университет дипломы болады екен. Басшы қабілеттері оның мінездемесінің екінші блогы болып табылады. Олар жалпы (зияткерлік) және спецификалық (білім, икемділік т.б.). Барлық үздік оқығандар үздік жетекшілер бола бермейді деген заңдылық бар. Тұлғаның ерекше қабілеттіліктері – бұл арнайы білім, икемділік, біліктілік, әр нәрседен хабардар болу. Бұл қабілеттіліктер – нақты қызмет барысында жетекшілерде жиі байқалады. Басқарма мүшесінің әдетте неден қолы босамайды? Батыста осы мәселе бойынша 70-ші жылдары қызықты зерттеулер болған. 1. Менеджерлік жұмыс қарқынды мінез көрсетеді. 2. Басшы қызметі жылдам ағынды, фрагментті және әр түрлі болып келеді. 3. Жетекшінің негігі уақытының 40-66 пайызы өзінің мекемесінен тыс жерлерде қарым-қатынасқа кетеді екен. 4. Жетекшілер жұмысы көбінесе сөздік мінезге ие болады. Сөйлесулер уақыттың 80 пайызын алады. Демек, жетекшіге жоғары коммуникативтік өнері керек. Жеке ерекшеліктер – бұл басшы мінездемесінің соңғы блогы. Оған: үстем болу қабілеті, өзіне сенімділік, эмоционалды ұстамдылық, стресске төзімділік, жеңіске ұмтылушылық, жауапкершілік, шешім қабылдаушылық, тәуелсіздік, сенімділік, үйірлік, көпшілдік. Басқару саласында басшылардың кәсіби-тұлғалық өсуін зерттеу оның жеке даралық ерекшеліктерін танып-білуге, психологиялық қолдау көрсетуге мүмкіндік береді. Ол үшін психологиялық-акмеологиялық қызмет арқылы басшының кәсіби-тұлғалық өсуіне арналған акмеограмма құру маңызды. Онда келесі өлшемдер қарастырылады: - интеллектуалды әлеуеті; - биологиялық әлеуеті; - мінез-құлық әлеуеті; - бағыттылық әлеуеті; - шығармашылық әлеуеті. жүктеу/скачать 193,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|