1 билет Экономикалық теория пәні, әдісі мен зерттеу мақсаттары. Экономикалық теорияның функциялары
жүктеу/скачать 0,65 Mb.
|
Otvety OE
- Бұл бет үшін навигация:
- Сұраныс қисығының ығысуы неден болғандығын түсіндіріңіз
- 10 билет Ресурстардың шектеулігі және қажеттіліктің шексіздігі проблемалары.
- Монополия теориялары. Монополия түрлері. Монополияға қарсы заңдылықтар мәні.
- Кестені толтырыңыз.
| Салық саясаты — мемлекеттің экономикалық саясатының бір бөлігі. Салық негізін, мөлшерлемесін, жеңілдіктерін және шегерімдерін өзгерту жолымен іске асырылады. Салық саясаты экономикаға мемлекеттің араласуы нәтижесінде мемлекеттік бюджетті қалыптастырады және жалпы ұлттық өнімнің (ЖҰӨ) ауқымымен, экономиканың жеке секторларына салық шараларын қолдану дәрежесімен айқындалады.
Сұраныс қисығының ығысуы неден болғандығын түсіндіріңіз? Q Табыстың төмендеуі сұраныс қисығын DD позициясынан D1D1 позициясына ауыстырады 10 билет Ресурстардың шектеулігі және қажеттіліктің шексіздігі проблемалары. Өндіріс үшін ең қажетті нәрсе – ресурс. Эк/қ ресурстар-материалдық ж/е рухани игіліктер мен қызметтерді жасау процесінде пайдалаылуы мүмкін әр түрлі өнд/с элементтер жиынтығы.Эк/қ ресурстардың 5түрі бар:1)табиға ресурс-өнд/ке пайдалануға жарамды табиғаттан алынатын заттар;2)еңбек ресурс-еңбекке қабілеті бар жұмысқа жарамды жастағы халық,жұмыс күшіне ие адамдар;еңбекке қабілеті бар жұмысқа жарамды жастағы халық,жұмыс күшіне ие адамдар;3)материалдық-адам өзі жасаған барлық құрал жабдықтары;4)қаржы-өнд/ті ұйымдастыруға,дамытуға қажетті ақша қаражаты;5)ақпараттық-өнд/ті ұйымдастыруға ж/е т.б.қажетті хабар.Қандай өнд/с болмасын,онда табиғи,материалдық ж/е еңбек ресурстарды бөлу қажет.Сондықтан,оларды базалық ресурстар д.а.Қаржы ресурстарды базалық ресурстармен өнд/тің эк/қ сатысында бірігеді да,туынды ресурстарды береді.Өнд/с факторлары-өнд/с процесіне нақты қатыстырылған ресурстардың көрінісі.Өнд/с фактор/на келесілер жатады: жер, капитал, еңбек, ақпарат. Табиғи ресурстар – адам қолымен жасалынбаған, адам өмір Табиғи ресурстар қолданылуына байланысты төмендегідей бөлінеді: - шынайы (өндірістік процеске тікелей қатысты); - потенциалды (қазіргі таңда қолданылмайтын); Табиғи ресурстар өз кезегінде: - сарқылатын (таусылатын); - сарқылмайтын (таусылмайтын); - ауыстырылатын (заменимые) - ауыстырылмайтын (незаменимые) болып бөлінеді. Сарқылатын ресурстар - өндірістік қызметтің белгілі кезеңінде толық Сарқылатын ресурстар: - қайта қалпына келмейтін (жер қойнауында кездесетін, ауа, - қатынастық түрде қайта қалпына келтірілетін. Сарқылмайтын ресурстар үш топтан тұрады: - ғаламдық (космические) - (күн радиациясы, теңіздік - климаттық (атмосфералық ауа, жел, су энергиясы); - су ресурстары. Экономикалық ресурстар – бұлда өндіріс факторы, табиғатта пайда болады және оны адамдар өндіреді. Оған: көмір, газ, мұнай, бензин, керосин, темір рудасы, темір, болат, машина, станок, жабдық, үй және т.б. жатады. Адам ресурстары – олардың еңбек әулеті, кәсіпкелік қабілеттілігі болмақ. Планетамыздағы барлық экономикалық ресурстар шектеулі мөлшерде болады. Мысалы, жер өте көп, бірақ жыртуға жарамды жерлер шектеулі мөлшерде ғана бар. Жердің көптеген көлемін тау сілемі, орман, тундра, құм массивтері – бос дала және т.б. алуда. Бұрындары қуатты пайдалы қазбалар болған жерлер – оларды алудың нәтижесінде тозады. Мысалы, атақты «Магнит» тауының орнында, Магнитогорск қаласы ауданында – бұрын магнит темір рудасының үлкне қоры болған, қазіргі кезде ол жерде үлкне шұңқыр қалып отыр. Сондай –ақ өндірістік үйлер, алып құрылыстар, машина, жабдықтар саныда шектеулі болады – мұның барлығы экономиканың даму жолына белгілі бір шектеу қояды. Осыдан барып, экономикалық ғылымның алдында бар ресурстарды мейілінше тиімді қолдану мәселесі туындайды. Себебі, тұрғындардың тез өсіп келе жатқан сұранымдарын қанағаттандыру қажет. Ресурстардың жеткіліксіздігі оларды үнемдеу, таңдау мәселелерінің қажеттілігін тудырады.Қолда бар экономикалық ресурстардың қолдану кезінде өндіріс қоғамдағы барлық сұранымды қамтамасыз ете алмайды: аштық, ауру, кедейлікті жоя алмайды, оларды сырттан аа қорғай алмайды. Қоғамдық өндіріс мүмкіндігінің шектеулі жағдайында нені өндіруге болады? Экономикалық теория мынадай мысалды жиі келтіреді: айталық, май өндіру мен пушка өндіру (басқа да әртүрлі жұптық варианттың тізбелері нан мен еттің арасындағы, ет пен балық, автомобиль мен тұрғын үй құрылысы және т.б.) арасында қайсысын өндіру қажет. Өндіріс мүмкіндіктерінің қисығында көрсетілгендей автомобиль өндірудің барынша көмегіне танкі өндірісі көлемін кеміту есебінен қол жеткізілуі мүмкін.Осының арқасында өндірістегі туындаған балама «өндірістің балама мүмкіндіктері» деп аталады Монополия теориялары. Монополия түрлері. Монополияға қарсы заңдылықтар мәні. Монополия – жекеленген өндіруші нарықта үстемдік етіп, осы тауар нарығын бақылауға алғанда пайда болады. Сипатына және пайда болу себептеріне байланысты монополияны бөлуге болады: Табиғи монополия - сирек кездесетін және өндірілмейтін өндіріс факторына биіктеу жағдайында пайда болады (тұтынушыларға - су отын, энергия қуатын, газ беру және т.б. фирмалар ). Жасанды монополия - фирмалардың бірігу және келісу нәтижесінде пайда болады. Кездейсоқ монополия - өз шеңберіндегі тұтынушылардың сұраныстының ұсыныстан уақытша артуы жағдайында пайда болады. Монополиямен күресте мемлекет монополияға қарсы заңнамаларды пайдаланады.Монополияға қарсы заңнамалар негізі АҚШ та салынды.ҚР-ның монополияға қарсы заңдар.Келесі заңдарға негізделеді: - Табиғи монополиялар туралы -Жасанды бәсекелестік туралы -Бәсекелестік және монополия қызметін шектеу туралы Бұл заңдарда: - жасанды бәсекелестік деп танылатын әрекет белгіленген. - жасанды бәсекелестікті және оның салдарын алдына алу және жою механизімі бекітіледі. - ҚР жасанды бәсекелестік түрлері бекітілген а) фирма атауын, тауар белгісін заңсыз қолдану б) бәсекелес тауарының сыртқы рәсімдерін көшіру в) сатылымның қосымша шарттарын еріксіз міндеттеу г) жарнамада дөрекі салыстыру д) жарнамада шынайы қасиеті мен сапасын өзгерту е) бәсекелестікті жоюға әкелетін нарықтық қатынастар субъектілерінің көлденең қосылуы Кестені толтырыңыз.
Формулалар: VC=TC-FC MC=dTC/dQ жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||