Сарғаю. Даму механизмі. Клиникалық, зертханалық және аспаптық анықтау әдістері.
Сарғаю синдромы - бауыр және өт жолдарының көптеген ауруларында байқалады. Тері сарғаюымен бірге зәр түсі өзгеруі ықтимал. Зәрдің түсі қоңыр-сары немесе қоңыр (сыра түсті) болады, ал нәжістің түсі ақшыл, кейде тіпті түссіз болуы мүмкін.
Сарғаю симптомының екі түрі бар:
1) негізгі сарғаю- патологиялық жағдайларда кездеседі,
2) алиментарлы сарғаю – қалыпты жағдайда каротині көп тағамдарды қабылдағанда болатын сарғаю (сәбіз, мандарин, апельсин).
Негізгі патологиялық сарғаюда науқастың біріншіден таңдайы, көзі, алақаны сарғаяды, содан кейін барып терісі, ал алиментарлық сарғаюында – тек терісі ғана сарғаяды.
Сарғаю билирубин алмасуы бұзылғанда негізгі үш себептің нәтижесінде дамиды:
Билирубиннің көп түзілуінен (гемолиздік сарғаю, эритроциттердің көп мөлшерде бұзылып ыдырауынан);
Бауыр клеткалары бос билирубинді ұстап және оның глюкурон қышқылымен байланысуы бұзылуынан (паренхиматозды сарғаю);
Билирубиннің өтпен бірге ішекке түсуі және байланысқан билирубиннің қайта қанға сіңуі бұзылуынан (механикалық сарғаю).
Склера және тері сарғаяды. Зәрдің түсі қоңыр-қара түске өзгереді. Нәжістің түсі ақшыл, бозғылт түстес болады. Ұстама және қалтырау болуы мүмкін. Оң жақ қабырға астындағы ауырсыну. Дене массасының және тәбеттің төмендеуі
Зертханалык зерт- Қандағы,зәрдегі және нәжістегі өт пигменттері және оның туындылары, қанның биохимиялық анализдері бауыр және басқа да органдардың жеткіліксіздігін анықтау үшін тағайындалады..
Аспаптық зерттеу -әдістері көп мағлұмат береді. Ультрадыбыстық зерттеу әдістері бауырлық және бауырастылық сарғаюды анықтауға мүмкіндік береді. Көп жағдайда бұл әдіс өт қабындағы тастарды және гепатомегалияны, диффузды және ошақты қабынуларды анықтауға көмектеседі.
Гемопоэтикалық жүйе ауруларымен ауыратын науқастарды тексеру әдістері, қан жүйесі ауруларының семиотикасы.
Пациенттің шағымдары
Жалпы әлсіздік 7. Тырнақтың сынғыштығы
Дене қызуының көтерілуі 8. Шаштың түсуі
Қызыл иектің қансырауы 9.Лимфа бездерінің үлкеюі
Тамақтың ауырсынуы 10. Қабырға астының
Сүйектердің ауырсынуы ауырсынуы
Терінің сарғаюы
Әсер ететін мәнбірлер 4. Жүргізілген тексерісердің
Себептері нәтижесі
Басталуы, дамуы 5. Қолданылған ем
6. Сырқаттың асқынулары
Достарыңызбен бөлісу: |
