1. Философия білімнің ерекше түрі және рухани қызметтің ерекше түрі ретінде
жүктеу/скачать 0,65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 25. Саналы және бейсаналық. Бейсананың негізгі тұжырымдамалары. З. Фрейд, К. Юнг.
| 24. Сананың құрылымы.
Сана мидың айналадағы объективтік шындықты бейнелеуінен туады, яғни ми қызметінің жемісі. Адамның психикалық өмірінде кездесетін негізгі психикалық процестерге таным процестері — түйсік, қабылдау, зейін, елес, ес, қиял, ойлау мен сөйлеу: эмоциялық, процестер адамның көңілкүйлері сезімі; ерік процестері — адамның алдына қойған мақсатына ұмтылуы, талаптануы және соған байланысты әрекет жасауы жатады. Осы психикалық процестердің құрылымы деп сана құрылымын айтады. 25. Саналы және бейсаналық. Бейсананың негізгі тұжырымдамалары. З. Фрейд, К. Юнг. Саналылық – адамның өз қылықтарының қоғамдық салдарларын, қоғам алдындағы парызын түсінуі. Саналылық тұлғаның іс-әрекеттерінің адамгершіліктік-психологиялық сипаттамасы болып табылады, адамның өзінің мүмкіндіктері мен мақсаттарын көре білу қабілетіне негізделеді және ол жаны сау тұлғаның қасиеті. . Бейсаналылық (бессознательное) – адам түсінбейтін психикалық құбылыстардың жиынтығы. Оларға биологиялық түрде тұқым қуалау арқылы берілетін инстинктілер, автоматты түрде жасалатын іс-қимылдар стереотиптері, сезімдік және интеллектуальдік интуиция, түс көрулер, гипнотикалық күйлер және т.б жатады. Психология тарихында екі маңызды ұғым - саналы және бейсаналық-адамның ақыл-ойы мен мінез-құлқын түсінуге айтарлықтай әсер етті. Бұл тұжырымдамаларды көрнекті психологтар - Зигмунд Фрейд пен Карл Юнг ұсынған және әлі күнге дейін қызығушылық пен зерттеу нысаны болып табылады. Психоанализді жасаушы Зигмунд Фрейд тұлға құрылымының теориясын оның үш компонентін бөліп көрсетті: Ид, Эго және Суперего. Бейсаналықтың көп бөлігі, Фрейдтің пікірінше, Иду - инстинкттер, репрессияланған тілектер мен саналы ақыл білмейтін ойлар саласы. Ол бейсаналық репрессияланған және қолайсыз ойларды, травматикалық естеліктерді, символдық бейнелер мен архетиптерді сақтайды деп сенді. Карл Юнг, аналитикалық психолог, жалпы архетиптер мен рәміздер ата-бабалардан мұраланған және мінез-құлық пен ойлауға әсер етуі мүмкін ұжымдық бейсаналық ұғымын енгізу арқылы бейсаналық ұғымды толықтырды. Ол біздің армандарымыз бен қиялдарымызда көрінетін архетиптерді - қарт, шалфей, көлеңке, Анима/Анимус сияқты әмбебап бейнелерді бөліп көрсетті. Бұл бейсаналық ұғымдар-психологияның кілті-тұлғаның жасырын аспектілері мен олардың біздің өмірімізге әсерін жақсы түсінуге мүмкіндік берді. Бүгінгі таңда бейсаналықты түсіну психологиялық зерттеулердің маңызды бөлігі болып қала береді, өйткені бұл біздің мінез-құлқымыз бен шешім қабылдау механизмдерін тереңірек түсінуге көмектеседі. жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|