13. Медициналық мекемелерде ауруханаішілікинфекцияларды (АІИ) алдын- алу. Аурухана ішілік инфекциялар бүкіл әлемдегіденсаулық сақтаудың маңызды мәселелерінің біріболып саналады. Бұлардың тигізетін әлеуметтік-экономикалық зардабы өте үлкен. Қазіргі кездегіемдеу-диагностикалық технологиялардыңжетістіктеріне қарамастан, АІШ мәселесімедициналық және әлеуметтік қажеттіктібұрынғыдан да көп керек етеді. Өзіміздің және шетел зерттеушілерінің мәліметтеріне қарайтынболсақ, АІИ ауруханада жатқан адамдардың 5-20% кездеседі.
Ауруханаішілік инфекциялар (сондай — ақ госпитальдық, нозокомиалды) - Дүниежүзілікденсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) анықтамасынасәйкес, науқасты ауруханаға жатқызу немесеемдеу мақсатында емдеу мекемесіне (ЕПМ) бару нәтижесінде не ауруханадан шығарылғаннанкейін (мысалы, жара инфекциясы), сондай-ақ осы адамдардың стационарда болған уақытында осы аурудың симптомдары білінетініне немесебілінбейтініне қарамастан, ауруханалық персонал қызметін жүзеге асыруына байланысты оны зақымдайтын микробтық шығу тегінің кез келгенклиникалық айқын аурулары. АІИ пайда болуы үшін инфекциялық процестің келесібуындарының болуы қажет:
-инфекция көзі (иесі, пациент, медицина қызметкері);
-қоздырғыш (микроорганизм);
-берілу факторлары;
-сезімтал организм.
Берілу факторлары көбінесе шаң, су, тамақ, жабдық, медициналық құралдар және басқа да фомиттер болып табылады.ЕПМ жағдайындажұқтырудың жетекші жолдары түйіспелі-тұрмыстық, ауа-тамшы және ауа-шаң болыптабылады. Парентеральды жол да мүмкін (В, С, D гепатиттеріне тән және т. б.)
Инфекцияның берілу механизмдері: аэрозоль, фекальды-ауызша, байланыс, гемоконтакт.
АІИ жұқтыру қаупі жоғары адамдар:
-Науқастар:белгілі бір тұрғылықты жері жоқ, қоныс аударатын халық;ұзақ емделмегенсозылмалы соматикалық және жұқпалы аурулармен;арнайы медициналық көмек алумүмкіндігі жоқ;
-Адамдар:иммундық жүйені басатын терапия тағайындалды (сәулелену, иммуносупрессанттар);
кейіннен қан алмастыру терапиясымен ауқымдыхирургиялық араласулар, бағдарламалықгемодиализ, инфузиялық терапия жүргізіледі;
-Босанатын әйелдер мен жаңа туған нәрестелер, әсіресе шала туған және шала туған балалар;
-Туа біткен даму ауытқулары, туу жарақаты бар балалар;
-Медперсонал ЕПМ.
