1. Жасушаішілік құрылымдардың гистофизиологиясы, олардың мүшелердегі ерекшеліктері. Органеллалар, жіктелуі, құрылысы, қызметтері
жүктеу/скачать 70,11 Kb.
|
| Пигментоциттер - Цитоплазмасында пигмент-меланин бар. Пішіні: қысқа, тұрақсыз, өсінділі. Цитоплазма: 15-25нмлі меланосомалар + рибасомалар+ белсенді аминдер бар. меланосомал - эпидермистің тікенекті + базальді қабаттың кератиноциттеріне ауысады. Жүйке айдаршасының дің жасушаларынан дамиды.
Жасуша аралық зат: коллаген, эластин, аморфты заттан тұрады. Оның дамуы құрсақ дамуының 1-2ші айында жүреді, өмір бойы жаңарады. Коллаген талшықтары дәнекер тінге беріктік береді. Ол коллаген нәруызынан құралады. Фибробластылардағы түйіріһшікті ЭПТсында синтезделеді. Жасушааралық затта ретсіз, әр түрлі бағытта, созынды ретінде орналасады. Ұзындығы 280нм, ері 1,4нм. Адам организімінде оның 5 түрі кездеседі: 1-дәнекер тін, сіңір, сүйек, көздің мөлдір қабықшасы, склера, артерия қабырғасында 2- гиалинді, фиброзды шеміршекте, көздің шыны денешігінде+мөлдір қабығында 3- ұрық терісінің дермасында, ірі қан тамыр қабырғасында, қанжасамның ретикулярлық талшықтарында 4- базальді мембранада, көз бұршақ капсуласында 5- хорион, амнион, эндомизий, перимизий, тері, коллаген түзуші жасушалар жанында орналасады. Коллаген құрылымдық деңгейі: 1-Молекулярлық деңгей- 3 поилепептидті тізбектен, жасуша ішінде проколагеннің спиральға шиыршықталуы. 2- Молекула үсті - прокологен аяққы пептидерінің үзілуі салдарынан құралған тропоколлоген бойына агрегаттар құралып, сутекті байланысуы. Протофибриллалар түзіліп, бүйірінен 5-6 протофибриллалариен, жуандығы 5 нмлік микрофибрилла құралады. 3- Фибриллярлық деңгей - гликозоаминогликандармен талшық түзілуі. Фибрилла жуандығы 20-100нм. 4-Талшықтық - фибрилла агрегациясымен бірнеше фибрилларлһдың бірігуімен, қалыңдығы 10мкм талшық түзіледі. Бұл талшықтар 150мкмдей жуан болуы мүмкін. Ретикулярлық талшық (преколлагендік талшық)- Эмбриогенездегі коллагеннің алғашқы түрі. Олар 3Д тор құрап орналасады. Құрамында 3ші типті коллаген көп. Эластин - дәнекер тіннің серпімділігі мен созғыштығына жауапты. Коллагенге қарағанда жіңішке - 0,2-1мкм. Ішкі құрылымы эластин ақуызынан тұрады. Эластин ақуызын пролин, глицин көп мөлшерімен + 2 амин қышқылдық туындымен десмозин, изодесмозиннің болуымен байланыстырады. Аталмыш құрылымдар оған тұрақтылық, созғыштық, серпімділік қасиетін түзеді. Эластин құрылымдық деңгейі: 1- Молекулярлық- жуандығы 2,8нм эластиннің тізбектілуі 2-Молекула үсті- эластин жасушадан тыс тізбектеліп, 3-3,5нм жуан протофибриллаға бірігеді. 3- Фибриллалық - протофибриллар гликопротеинмен бірігіп, жуандығы 8-19нм микрофибрилла құрайды 4- талшықтық - микрофибриллардың бірігіп, жуандығы 0,2-1 мкм талшық құрау Аморфты зат - дәнекер тін жасушаларын, талшықтарын, жүйке, тамырларын қоршайтын метаболиялық, интегративті буферлік ортасы. Құрамында: қан плазма нәруыздары, протеогликандар, гликопротеиндер, су, бейорганикалық иондар, метаболизм өнімдері, коллаген/эластин бастамалары. жүктеу/скачать 70,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|