1 Мәдениет тарихындағы философия және оның адам мен қоғам өміріндегі алатын орны
Антикалық философия қалыптасуының алғышарттары және даму кезеңдері
жүктеу/скачать 302,06 Kb.
|
| 3.1 Антикалық философия қалыптасуының алғышарттары және даму кезеңдері
Ежелгі грек философиясы (ілімі, мектептері) деп қазіргі Греция мен Кіші Азиядағы грек полистерінде (қала-мемлекеттерде), Жерорта жағалауларында, Қырымда, Азия мен Африканың эллиндік мемлекеттерінде және Рим империясында өмір сүрген грек философтары жасаған рухани философиялық қазына аталады. (Ежелгі Рим философиясы ежелгі грек философиясымен тікелей «Ежелгі грек-рим» немесе «Антикалық философия» деген атпен бірігеді). Ежелгі Грек (антика) философиясы өз дамуында 4 негізгі кезеңнен өтті: 1) демократиялық (Сократқа дейінгі)-б.д.д VII-V ғ.ғ; 2) классикалық (Сократтық) - б.д.д. V-IV ғ. соңы; 3) эллиндік - б.д.д.IV ғ. соңынан - б.д.д. II ғ.ғ; 4) римдік - б.д.д. I-б.д. Vғ. аралығы. Демократияық немесе Натурфилософиялық кезеңге «Сократқа дейінгі» философтардың шығармашылығы жатады: 1) Милет мектебі - «физиктер» (Фалес, Анаксимандр, Анаксимен). 2) Эфестік Гераклит. 3) Элей мектебі. 4) Атомистер (Демокрит, Левкипп) т.б кейбір философтар. «Сократқа дейінгі» натурфилософтар айналысқан негізгі мәселелер: 1) табиғат құбылыстарын түсіндіру; 2) космос мәні; 3) айналадағы дүние; 4) «түп негіз» мәнін түсіндіру. Ежелгі грек (антикалық) философиясының ерекшеліктері: 1) полистердің экономикалық көркеюі - антикалық философияның көркеюінің материалды негізі болды; 2) ежелгі грек философиясы - материалды өндіріс процесінен қол үзді, ал философтар - дене еңбегінен азат, қоғамның рухани және саяси жетекшілігіне ұмтылысы бар дербес қоғамдық әлеуметтік ақсүйектер тобына айналды; 3) ежелгі грек философиясының негізгі идеясы - космоцентризм (Космос алдындағы қорқыныш, Космосқа табыну, материалды дүние мәселелерін: материалды дүние құбылыстарын түсіндіруге қызығушылықтың басымдылығы); 4) кейінгі кезеңдерде космоцентризм мен антропоцентризмнің (адам мәселесінің) бірігіп кетуі; 5) құдайлар тіршілігі мойындалады; 6) ежелгі грек құдайларының - табиғат бөлшегі ретінде қарастырылуы және адамдарға жақтас болуы; 7) адамның - табиғат бөлшегі ретінде қабылдануы, қоршаған дүниеден бөлінбеуі; 8) философиядағы екі бағыттың - идеализм («Платон бағыты») мен материализмнің (Демокрит бағыты) пайда болып, өзара басымдығының алмасып отыруы: Сократқа дейінгі кезеңде - материализм, классикалық кезеңде - бірдей ықпал, эллиндік кезеңде - материализм, ал римдік кезеңде - идеалистік. Антикалық грек-рим философиясы. Ежелгі Грецияда философия б.д.д V-IV ғасырларда пайда болды. Басқа елдердегі сияқты, Ежелгі Грек философиясы да мифология негізінде пайда болды және өзінің онымен байланысын ұзақ уақыт бойы сақтады. Ежелгі Грецияның алғашқы философиялық мектептері: 1) Милет мектебі; 2) пифагорлік мектептер; 3) Элей мектебі; 4) Атомистер мектебі. «Сократқа дейінгі» кезеңдегі философиялық мектептердің жалпы сипаты: 1) космоцентризм; 2) табиғат, дүние құбылыстарын түсіндіруге ұмтылыс; 3) дүние негізін, жаратушы мәнді іздеу; 4) гилозоизм (өлі табиғатқа да жан тән деп санау); 5) философиялық ілімдердің доктринерлік (талдауға жатпайтын) сипаты. жүктеу/скачать 302,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|