1 Павлодар мемлекеттік педагогикалық институтының ғылыми, ақпараттық-талдамалы журналы Научный информационно-аналитический журнал Павлодарского государственного



Pdf көрінісі
бет4/18
Дата01.02.2017
өлшемі2,51 Mb.
#3172
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18

Литература
1. Венюков М.И. Общий обзор постепенного расширения русских пределов в 
Азии // ВС. – 1872. – № 12. – С. 1–2.
2. Бларамберг И.Ф. Военно-статистическое обозрение земли Киргиз-Кайсаков 
Внутренней  (Букеевской)  и  Зауральской  (Малой)  Орды,  Оренбургского  ведом-
ства. –1848. – С. 94–95.
3. Материалы по истории политического строя Казахстана. – Т. 1.
4. Сыздыкова  Е.С.  Российские  военные  и  Казахстан:  вопросы  социально-
политической и экономической истории Казахстана XVIII–XIX вв. в трудах офи-
церов Генштаба России. – 2005. – С. 115–161.
5. Отепова Г.Е. Законодательные акты как исторический источник по исто-
рии  Казахстана:  вопросы  историографии.  //  Вестник  Каз  НУ.  –  Серия  историче-
ская. – № 1(48). – 2008.
УДК 316.477: 331.44
ОБъЕКТИВНЫЕ И СУБъЕКТИВНЫЕ ФАКТОРЫ,  
ОКАЗЫВАЮщИЕ ВЛИЯНИЕ НА КАРЬЕРУ
С.С. Ситева
Макалада  жоғары  мектеп  қызметкерлерінің  мансабына  әсер  етуші  объективті 
және субъективті факторлардың талдауы беріледі. Мансапты Мансапты танып-білудің 
түрлі жолдары қарастырылады. 
В статье дается анализ объективных и субъективных факторов оказывающих вли-
яние на карьеру работников высшей школы. Рассматриваются разные подходы к изуче-
нию карьеры.
The article analyzes objective and subjective factors influencing on the career of workers 
of the higher educational institutions. Different approaches to the study of career are reviewed.
Уровень  развития  высшей  школы,  темпы  роста  выпуска  специалистов,  ка-
дровый потенциал, другие количественные и качественные показатели оказывают 
определяющее  влияние  на  социально-экономическую,  научно-техническую,  ду-
ховную сферы жизни общества. От уровня развития высшего образования в стране 
во многом зависит благосостояние её граждан в будущем. Поэтому рассмотрение 
проблем, относящихся к текущему состоянию российской высшей школы, форми-
рованию приоритетов и принципов её дальнейшего совершенствования в условиях 
становления рыночных отношений и развития интернациональных образователь-
ных процессов, приобретает особую значимость.
Важную  роль  для  повышения  конкурентоспособности  российской  высшей 
школы играет кадровый потенциал. Но его можно обеспечить, только если у ра-
ботника будут перспективы карьерного роста, если будет успешной его професси-
ональная карьера.
Профессиональная карьера зависит в настоящее время не от государственных 
гарантий права на труд, а от индивидуальных технологий на рынке труда, про-
фессиональной подготовки и конкурентоспособности работников, их социально-
профессионального старта [1]. Проведенный анализ теоретических подходов к ка-
рьерному продвижению позволил автору рассматривать карьеру не только как про-
цесс, но и как результат этого процесса, а также показать ее многомерность. Наи-
более успешна карьера в том случае, когда достигнута некая руководящая долж-
ность. Cоответственно можно утверждать, что карьера руководителя имеет свою 
специфику, поскольку зависит не только от профессиональных знаний и умений, 
но и от его личностных качеств. Стоит подчеркнуть также, что карьера определя-

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                         3, 2011
3, 2011                                              ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
30
31
ется социальным статусом индивида, профессиональными ролями, мотивацией и 
ориентацией на карьерное продвижение, перспективами и условиями карьеры, а 
также планированием карьеры. Автором выделяются две группы факторов, ока-
зывающих влияние на карьеру в стенах высшей школы: объективные и субъектив-
ные факторы. Объективные – это факторы макро- (особенности экономической и 
политической ситуаций, социо-культурной среды и т.д.) и микросреды карьерно-
го развития (факторы неорганизационной и организационной микросреды). Субъ-
ективные факторы – это карьерный потенциал индивида, который можно опреде-
лить как совокупность психофизиологического, личностного и квалификационно-
го потенциалов. Выделение объективных и субъективных факторов позволило ав-
тору совместить два подхода к изучению карьеры – «организационный» (анализ 
карьеры на уровне организаций) и «личностный» (рассматривает карьеру на уров-
не индивида). Изменение социально-экономической ситуации в российском обще-
стве повлекло за собой трансформацию ценностного сознания россиян, что при-
вело к формированию новых карьерных мотиваций. В основе карьерной мотива-
ции  лежит  взаимосвязь  следующих  компонентов:  материального  благополучия, 
самореализации и престижа как основы высокого социального статуса. Жизненно 
важной тенденцией стало планирование карьеры сотрудников и индивидуальное 
управление карьерой. А поскольку вопросы управления карьерой нельзя решать 
на любительском уровне, начали появляться научно-исследовательские и научно-
методические работы по проблеме карьерного развития. 
С появлением рыночных отношений и демократии возникло такое интерес-
ное понятие, как конкуренция. В связи с этим феномен построения карьеры – яр-
кий пример конкуренции, как в профессиональных отношениях, так и в области 
организации и управления – становится очень актуальным. И многие люди, стре-
мясь выглядеть социально желательными, на тестированиях стали говорить о сво-
их карьерных устремлениях, ставя их основной целью своей профессиональной де-
ятельности. Но наряду с этим сохранилось и негативное отношение к людям, стре-
мящимся к карьере.
Стереотип социального поведения сломался, в то время как новый еще чет-
ко не сформировался – этим объясняется большой разброс во мнениях. А именно: 
некоторые, все еще консервативно настроенные, начальники фирм стараются не 
брать на работу карьеристов, опасаясь, что те, руководствуясь своими личными це-
лями, отрицательно повлияют на отношения в коллективе и работу компании в це-
лом. Другие же, наоборот, в качестве новых сотрудников хотят видеть людей, стре-
мящихся к карьерному росту, предполагая, что их работа будет максимально эф-
фективна.
К сожалению, сложно избавится от привычных, устоявшихся взглядов. Поэ-
тому внедрение технологий, связанных с карьерой, в нашей стране – процесс очень 
сложный и медленный. Кроме того, для управления научно-педагогическими ка-
драми нельзя использовать в чистом виде зарубежный опыт – для его адаптации 
к нашей экономической, политической и культурной среде необходимо провести 
множество  исследований  по  внедрению  карьерных  технологий  в  отечественных 
вузах. 
Еще одна особенность наших людей состоит в том, что они не стремятся соз-
давать себе лишних проблем и внедрять что-то новое до тех пор, пока им успешно 
удается без этого существовать и работать. Поэтому для распространения в Рос-
сии деятельности по планированию карьеры важно показать не только ее пользу, 
но и необходимость.
Сейчас активно ведутся работы в этом направлении. И в отечественной науке 
появляются различные трактовки понятия карьеры, определяются его виды, гра-
ницы, а также процессуальные и системные подходы к нему. [3] Даже вырабатыва-
ются инструменты противодействия трансформации карьерного процесса в карье-
ризм, который продолжает иметь место в современной жизни и рассматривается 
как отклоняющееся должностное, служебное или деловое поведение.
Вместе  с  тем  карьеризму  противопоставляются  продуманные  карьерные 
стратегии, планирование карьеры, разработка условий и технологий успешной ка-
рьеры, организация карьеры, как на государственной службе, так и в бизнесе. Ста-
ли серьезно, на научно-практическом уровне, исследовать кадровый потенциал и 
его развитие с учетом карьерных потенциалов отдельных сотрудников. Предлага-
ются специальные принципы построения карьеры, например:
– соразмерность  скорости  карьеры  с  признанием  сотрудниками  лидерских 
позиций;
– карьерное продвижение командой (группой);
– непрерывность продвижения на основе создания ресурсного резерва путем 
развития  личностного  потенциала  и  осмысленного  расширения  источников  ин-
формации;
– беспристрастная оценка относительности достигнутых позиций, карьерная 
гласность, заметность;
– мобильность, маневренность, рациональность и авантюризм.
Вместе с тем карьерный процесс и управление карьерой проработаны все еще 
очень слабо. Стратегия карьеры требует как теоретико-методологических разра-
боток, так и практического воплощения в управлении персоналом. На данный мо-
мент в университетах в системе работы с персоналом практически отсутствует та-
кая подсистема, как планирование карьеры или управление карьерой. В лучшем 

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                         3, 2011
3, 2011                                              ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
32
33
случае это подразумевается при формировании резерва персонала, но и, то далеко 
не всегда. Нет адекватной методической базы. Преобладает ситуационная карьера, 
а вот системная карьера на основе квалифицированно разработанных карьерных 
технологий в реальной действительности предприятий отсутствует. этот вид ка-
рьеры требует развития не только знаний и навыков, но и теории карьерного про-
цесса и стратегии. Нет даже отработанных и общепризнанных понятий в карьере. 
Например, говоря о видах карьеры, одни имеют в виду служебную, деловую, обще-
ственную. А другие выделяют карьеру вертикальную и горизонтальную.
Следует отметить, что организацию карьерной стратегии необходимо осно-
вывать на социологических и социометрических характеристиках работников, ле-
жащих в основе карьерного потенциала. это и мотивационные, и личностные, и 
психофизиологические  характеристики.  В  компетенцию  социологической  науки 
так же входит изучение их оптимального распределения и сочетания для различ-
ных должностей и профессий, а также изучение и формирование карьерной ори-
ентации. 
Карьерная  ориентация  отражает  приоритетное  направление  профессио-
нального продвижения и имеет для индивида устойчивый жизненный смысл. По-
скольку, не смотря на все видимые изменения и предпринимаемые усилия сред-
ний возраст сотрудников высшей школы близок к пенсионному то необходимо на-
чинать изучение карьерных ориентаций со студентов. По мнению некоторых ис-
следователей  [2]  основными  видами  карьерной  ориентации  студентов  являются 
ориентация на вертикальную карьеру (стремление к продвижению в социально-
профессиональной иерархии) и ориентация на горизонтальную карьеру (стремле-
ние  к  профессионально-личностному  росту,  мастерству),  критерием  выделения, 
которых является ценностный вектор профессионального развития индивида. Ка-
рьерная  ориентация  может  выполнять  функцию  смыслообразования,  участвуя  в 
процессах порождения установки работать по специальности в том числе в науке 
и преподавать и личностных смыслов продвижения в профессиональной деятель-
ности.
В  качестве  критерия  выделения  карьерных  ориентаций  работников  выс-
шей  школы  выступает  ценностный  вектор  продвижения  индивида  в  социально-
профессиональной сфере. Следует отметить, что перечисленные карьерные ориен-
тации как смысловые диспозиции сопряжены с моральной оценкой индивида: го-
ризонтальная карьерная ориентация воспринимается позитивно вне зависимости 
от культурных и концептуальных оснований, вертикальная, испытывая влияние 
культурного контекста, дифференцирована в зависимости от преобладания стра-
тегий поведения. Изучение такого рода дифференциации позволит вузам предло-
жить своим работникам как действующим, так и потенциальным (в лице студен-
тов) реальные рычаги планирования карьеры.
Таким образом, изучение карьеры с позиций социологии в России начинает 
набирать обороты. Кроме того, можно говорить не только об актуальности разра-
ботки социологических подходов к карьере для практического использования, но и 
активном внедрении как отечественных, так и зарубежных технологий.
Литература
1. Беляева, JI.Л. Стратегии выживания, адаптации, преуспевания / Л.Л. Беля-
ева // Социол. исслед. 2001. – № 6. – С. 44–51. 
2. Жданович  А.А.  Восприятие  профессиональной  карьеры  студентами,  об-
учающимися по одной или сдвоенным специальностям // Актуальные проблемы 
профориентации  и  профадаптации:  сб.  науч.  ст.  /  под  науч.  ред.  А.М. Кухарчук, 
Л.Ф. Мирзаяновой. – Барановичи: РИОБарГУ, 2008. – Вып. 6. – С. 9−13.
3. Комаров Е. Управление карьерой, часть 1 и 2. электронный доступ: http://
www.hrm.ru/db/b2/doc.html.
УДК 001.895
ИННОВАЦИЯ ТЕОРИЯЛАРЫНЫң ҚАЗіРГі АСПЕКТіЛЕРі
И.Ю. Фомичев
Бұл мақалада автор оқырман назарын қазіргі инновациялық теорияның дамуындағы 
ауыстырылатын  методологиялық  жолға  назар  аударады.  Инновацияның  маңызын 
экономикалық  феномен  деп  анықтай  келе,автор  дәстүрлі  методологиялық  инновация-
ны зерттеудегі белгілі шектеулерге көңіл бөледі. Инновация мәселесі оның экономикалық 
мазмұнынан бай. Мақалада осы тезисті жақтайтын дәлелдер келтірілген.
В настоящей статье автор обращает внимание читателя на трансформирующи-
еся методологические подходы в развитии современной инновационной теории. Отмечая 
важную роль понимания инновации как экономического феномена, автор обращает внима-
ние на определенную ограниченность этой традиционной методологии исследования ин-
новаций. Проблема инновации богаче ее экономического содержания. В статье приводят-
ся доводы в пользу этого тезиса.

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                         3, 2011
3, 2011                                              ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
34
35
In  present  article  the  author  pays  attention  of  reader  to  transformed  methodological 
approaches  in  development  of  modern  innovative  theory.  Marking  an  important  role  of 
understanding  of  innovation  as  economic  phenomenon,  the  author  pays  attention  to  certain 
limitation of this traditional methodology of research of innovation. Problem of innovation richer 
than its economic maintenance. In article arguments in favor of this thesis are put.
Әлеуметтік қарым-қатынастардың жан-жақты кешені ретіндегі шаруашылық 
қызметтің  қазіргі  ғылыми  түсіндіру  қоғамдық  өмірдің  түрлі  феномендерін 
зерттеудегі кең креативті мүмкіндіктері болып табылады. Әсіресе қызықты болып 
келетін, соның ішінде саясаттық конъюктура шегінде, көп аспектілік әлеуметтік 
маңызды құбылыстар жағынан бұл тиімді болып көрсетіледі. Оларға инноваци-
яларды  жатқызуға  болады  –  ғылыми  танымал,  сонымен  қатар  қазіргі  ресейлік 
болмыстың эзотерлік феномені.
Қазіргі  уақытта  кәдуілгі  бұқаралық  санада  (оның  барлық  эшелонында) 
әлемдегі болашақтағы тағдырлары тікелей инновацияларымен байланысты деген 
пікір қалыптасты. Ғылыми бірлестікпен мамандандырылған білім саласындағы, 
жиі инноватика деп аталатын ерекше түрлі аспектілері өңдейді. Жалпы алғанда 
қоғамдық  болмыстың  осы  екі  кластерін  байланыстыратын  инновация  рөлі 
жайындағы позитивті көңіл және оның болмысы мен ерекшелігі туралы соңына 
дейін қалыптаспаған түсініктер. Осындай жағдай ресейлік теория мен практика 
сияқты шетелдің де теориясы мен практикасына тән. 
Өзінің  негізгі  сипатында  инновацияның  дәстүрлі  түсінігі  және  оның 
шаруашылық  қызметі  туралы  Й. Шумпетермен  тұжырымдалған,  қоғамдық 
дамудың экономикалық динамикасымен инновацияның байланысын бірінші бо-
лып белгілеген және инновацияларды кәсіптік өндіріс саласына қатыстырған. Осы 
феномен  жайлы  ғылыми  түсінік  дамуының  көзқарасы  жағынан  да,  сол  кездегі 
әлеуметтік реалия жағынан да әбден расталды. 
Жаңғырту  идеясы  шегінде  дамыған  қазіргі  инновациялық  саясат  өзінің 
барлық  деңгейлерінде  экономиканың  оңтайландыруына  бағытталған,  көбінесе 
материалдық өндіріс үдерістерінің жетілдіруі саласында. Инновация тиімділігінің 
негізгі  өлшемі  болып  саналынатын  жаңалықтың  коммерциалдауы  нәтижелеріне 
экономикалық  парадигма  өкілдері  инновациялық  үдерісті  бағалауда  әдеттегідей 
бағытталады,  сондықтан  экономикалық  парадигма  қазіргі  инновациялық  тео-
рияда  дәйекті  қисынды  түрде  үстем  етеді.  Осы  үлгіде  жазылған  барлық  қазіргі 
отандық  және  шетелдік  оқулықтар  жаңа  енгізілімнің  экономикалық  тиімділігін 
есептеудің нәтижелерін инновациялық қызметтің айқындаушы белгісі деп жария-
лайды, дұрыс мағынадағы сенімді болып көрінетін ақшалық баламаның факторын 
көмекке шақырады. 
Осындай  шешім  маңызды  және  талап  етілген.  Бірақ,  қарастырылған 
феноменнің  көпаспектілік  мәселесіне  қайта  келсек,  инновацияны  зерттеудің 
дәстүрлі  әдістің  белгілі  шектеулілікке  көңіл  бөлу  қажет.  Инновация  мәселесі 
оның экономикалық мазмұнынан да бай. Мәселен, инновация шындықтың сана-
лы  өзгертілуі  болып  табылады  және  спонтанды  түрде  жүзеге  асырылмайды  де-
ген жағдайға көңіл бөлу қажет: онда әрқашан тура немесе беймәлім басқаратын  
бастау болады. Инновациялық қызметтің қазіргі теориясы – бұл алдымен басқару 
мәселесі.  Соңғы  уақытта  инновациялық  практиканың  іргелі  негіздер  маңызды 
өзгерістерге  ұшыраған  жоқ.  Жалғыз  ерекшелік  –  перманенттік  қайта  ойлану 
мен  жетілдіру  үдерісіндегі  басқару  технологиялар.  Қазіргі  инновациялық  тео- 
рияда,  басқару  тиімділігіне  қарағанда,  жаңа  енгізілімнің  тиімділігі  кем  деген-
де  жағдайдың  қайта  жаңаруына  ықпал  етеді.  Әлемде  (соның  ішінде  Ресейде  де) 
инновациялық  идеяларда  жетіспеушілік  жоқ.  Мәселелер  әрқашанда  өңдеу  мен 
енгізу кезеңінде, нәтижелі әрекеттің басқару аспектісінде пайда болады. Пікірсайыс 
пен  іздестіру  басылымдарының  көбі  осы  мәселелерде  жинақталған.  Сондықтан 
осы үдерістермен басқара білу нәтижелі инновациялық қызметке іс жүзінде бала-
малы. Сонымен, инновациялардың жетістігі құпиялы технологиялар мен жасырын 
тұжырымдардан емес, тиімді, өнерлі басқарудан құралады. 
Инновациялық  үдерістер  қоғамдық  жүйенің  барлық  салаларына  тән  де-
ген дерекке, инновацияларды зерттеуде, аз көңіл бөлінеді. Инновациялар аймағы 
тек  өнеркәсіптік  өндіріс  саласында  ғана  орналасып  тұрған  емес,  сонымен  қатар 
барлық әлеуметтік саланы, әлеуметтік сана саласын қоса қамтиды. Инновациялар 
ғылым, мәдениет, білім, түрлі әлеуметтік технологиялар, баспана шаруашылығы 
және  т.б.  саласында  іске  асырылады.  Қазіргі  үкіметтік  басымдық  ұлттық  жо-
баларда  инновациялық  сипат  бар  және  әлеуметтік  салада,  басқару  саласындағы 
ерекшеліктерімен  (жағымды  және  жағымсыз)  бірге,  инновациялық  жобаларға 
үлгі бола алады. Қазіргі басқару ғылымының классигі, әйгілі америка зерттеушісі 
П. Друкер инновацияда басты боп оның адам өмірінің әдістеріне ықпалы болып та-
былады деп ойлағанды байқау керек. Осы көзқарас жағынан жаңа енгізілімдер аса 
әлеуметтік бола алады және олардың қоғамдық өмірге деген ықпалы, техникалық 
өнертабыстарды енгізудің нәтижелеріне қарағанда, аса маңызды бола алады. 
Инновация  әлеуметтік-адамгершілік  мәселе  ретінде  дамығаны  сөзсіз. 
Ұйымдастыруда да, социумда да сияқты белгілі кедергі мен қарсылық білдіретін 
жаңарту жоқ. Бұл әбден өзгеше мәселе және инновациялық қызметтің атрибуты. 
Бір жағынан, өзгеріске тиісті мәселелік жағдайды пайдаланып бар болған жүйенің 
ерекше ішкі қорлары арқасында кез келген жүйенің бағытталған өзгерістері бой-
ынша әрекеттер бейтараптандырылады. Екінші жағынан, сананың табиғи серпіні 
бар. Бар нәрсеге қаупі бар (осы сәтте қанағаттанарлық) басқа нәрселер түсініксіз 

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                         3, 2011
3, 2011                                              ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА
36
37
ОӘК 373.29
ОН ЕКі ЖЫЛДЫҚ БіЛіМ БЕРУ ЖүЙЕСіНДЕ МЕКТЕПАЛДЫ ДАЯРЛАУДЫ 
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫң ПЕДАГОГИКАЛЫҚ, ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ШАРТТАРЫ
А.Ж. Аплашова, Г.С. Аяпбергенова
Бұл мақалада 12 жылдық білім жүйесінде балалардың мектепке оқуға дайындығын 
ұйымдастырудың педагогикалық-психологиялық шарттары қарастырылған.
В статье рассматриваются психолого-педагогические условия организации подго-
товки к школьному обучения в системе 12-летнего образования. 
The article concerns psychological-pedagogical conditions of organizing preparation to 
secondary education in 12-year educational system.
Адамзат ұрпағы ХХ ғасырдың аяғында талай тарихи белестерді артқа тастап, 
ХХі ғасырға аяқ басқалы да бес жылдан асып барады. Бүгінде білім – ғылымы 
мықты дамыған елдер барлық жағынан алда болатынына көз жеткіздік. Оның дәлелі 
ретінде өткен ғасыр аяғында әлемнің дамыған мемлекеттерінде білімді түбегейлі 
реформалау  бағытында  жүргізілген  бірқатар  іс-шараларды  айтсақ  та  жеткілікті. 
Мәселен, Германиядағы «2000 жылға дейінгі білім», АҚШ-тың «ХХі ғасырдағы 
америкалықтар білімі» Франциядағы «ХХі ғасырдың білім моделіне ізденіс» ре-
формалары соған дәлел. ЮНЕСКО қазіргі білімді жаңа тұратын әлемдік қоғамды 
қалыптастыруға және қоғамды тұрақты дамытудың орталық мәселесі дей отырып, 
2002 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясында Жапон мемлекетінің 
ұсынысы бойынша 2005–2014 жылдары «Тұрақты даму үшін білім декадасы» бо-
лып жарияланды. Бұл бағдарламаны Қазақстан мемлекеті де өз жүйесіне қарқынды 
түрде енгізе отырып, өзінің білім беру жүйесін де реформалауда. 
XX  ғасырдың  соңы  мен  XXI  ғасырдың  алғашқы  жылдары  осындай 
халықаралық  бағдарламалар  аясында  білім  жүйесін  жетілдіру  реформала-
рын жүзеге асырған елдердің ішінде Жапон елінің білім жүйесінің дамуын зер-
делесек,  оның  басты  ерекшелігі  ұлттық  құндылықтар  негізінде  тәрбие  беруді 
әрқашанда басты орынға қоятындығы байқалады. Күншығыс елі 12 жылдық орта 
білім жүйесіне бұдан жарты ғасыр бұрын көшкен, бес күндік оқу аптасы енгізіліп, 
балалардың мектепте өзін аса қолайлы жағдайда сезінуіне толық жағдай жасалған, 
балаларды балабақшалармен қамтамасыз ету, білім жүйесін ақпараттандыру, жас- 
тарды жоғары біліммен қамту сияқты шешуші мәселелер бойынша да Жапония 
әлемдегі ең алдыңғы қатарда. Сол секілді АҚШ, Ұлыбритания, Финляндия, Син-
гапур елдерінің білім жүйесіндегі реформалар барысында нәтижелер қазіргі таңда 
өз нәтижесін беруде.
ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ БіЛіМ БЕрУДің 
ОБщИЕ ПрОБЛЕМы
ЖАЛПы МӘСЕЛЕЛЕрі 
 
ПЕДАГОГИКИ И ОБрАзОВАНИя
болғанмен, жақындағы жетістіктер мен табыстар айналасында бастама алған инно-
вациялар үйреншікті санаға да түсініксіз болады. «Өткенде тексертілген және өзін 
таныстырған әдістерді», технологияларды және т.б. жақтаушы дұрыс мағынаның 
ұстанымымен салыстырғанда, «кешегі күнгі жетістік ертеңгі күні жетістік әкеледі 
деп  нақты  айтуға  болмайды»  деген  сендіретін  ойдың  дұрыс  мағына  позициясы 
бірлестіктің көптеген мүшелері үшін әдетте доминантты бола алмайды. 
Терминология  жағынан  алсақ,  қаруласу  мен  қарсылық  субъектілері 
«ұйымдастырушылық антизаттар» деп аталады. Қазіргі инновациялық теорияда 
топ-менеджмент үшін стратегия ретінде сондай антизаттардың қарсылығын бей-
тараптандыру практикасы ұсынылады. Атап айтқанда, моральдық-психологиялық 
ықпалдың  түрлі  нысандарын  институциалды-формалдық  енгізу  арқылы 
ұйымдастырушылық өмірді оңтайландыру үдерістерін басқару күмәнді әлеуметтік 
техника сияқты, бағытталған «ойға интервенция» сияқты, қызметкерлер санасы-
мен айла-шарғы сияқты көрінеді. Мұнда әрине «бағынышты адамдарға қатысты 
сондай практикаға компания басшылығында құқығы бар ма?» деген инновациялық 
практиканың моральдық аспектісін оңтайландыратын мәселе туындайды.
Жиырма  бірінші  ғасырдың  әлеуметтік-экономикалық  дамудың  практи-
касы  және  осы  саладағы  белсенді  түрде  дамып  келе  жатқан  ғылыми  дискурс 
инновациялық мәселені зерттеуде дәстүрлі мәнмәтіннің шегін бірте-бірте жеңіп 
келе жатыр. Инновацияның қазіргі түсінігі әлеуметтік контекстпен біртұтас. Осы-
лай,  мәселен,  инновация  –  бұл  өнертапқыштық  пен  бизнес  қиылысында  пай-
да болған технологиялық емес, әлеуметтік феномен деп Harvard Business Review 
Russia-да  басылып  келе  жатқан  пікірсайыс  қатысушыларының  көпшілігі,  соның 
ішінде IBM-нің бас директоры С. Палмизано есептеген. Қазіргі өмірде жаһандау 
инновациялық үдеріс ретінде іске асырылады, ал инновациялар қоғамдық-тарихи 
үдерістің белгілі бір кезеңінің ерекше әлеуметтік нышан ретінде қарастырылады. 
Осыған  байланысты  теориялық  ізденістің  заттық  өрісін  диверсифициленген 
және зерттеп келе жатқан болмыстың көкжиектерін кеңейтетін шаруашылық фи-
лософиясы  –  шаруашылық  қызметтің  қазіргі  парадигма  шегінде  іске  асырыла-
ды,  инновациялық  үдерістердің  зерттеуін  тым  әдепті  (заттық  мағынада)  болып 
көрсетіледі.  Өз  кезегінде,  ақиқаттықтың  бағытталған  қайта  жаңарту  бойынша 
тұрақты, ұзақ уақыттық әлеуметтік практикалардың жан-жақты аспектілерін жал-
пы түрде қамтитын философиялық категория ретінде іске асырылады. 

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ХАБАРШЫСЫ                                         3, 2011
3, 2011                                              ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ВЕСТНИК КАЗАХСТАНА

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет