1917 жылғы ақпан төҢкерісі 1917 ж. 23 ақпанда Петроградта кәсіпорын жұмысшыларының «Соғыс жойылсын!»


АЛАШ ҚОЗҒАЛЫСЫ (ұлттық-демократиялық қозғалыс)



Pdf көрінісі
бет3/16
Дата21.12.2023
өлшемі1,54 Mb.
#142246
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
АЛАШ ҚОЗҒАЛЫСЫ (ұлттық-демократиялық қозғалыс) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1905 жылы Алаш қозғалысының басталуы 

Қазақстандағы ұлттық-демократиялық Алаш қозғалыс 
1905 жылдан
басталды. Оның дәлелі: кадеттер 
партиясының қазақ бөлімшелерінің құрылуы; 1907 ж. Санкт-Петербургте Ш.Қосшығұловтың алғашқы 
ұлттық қоғамдық-саяси «Серке» газеті, 1913-1918 жж. «Қазақ» газетінің шығуы; Қарқаралы петициясы; 
Мемлекеттік Думаға қазақтардың сайлануы; 1905-1907 жж. митингілер мен съездер. 

Ақпан төңкерісінен кейін Алаш қозғалысы 
қайта жанданды


1905 ж. Конституциялық-демократиялық партиясына (Кадеттер партиясына) мүше болып кіреді, алайда 
кадеттер партиясынан шығып кетеді, себебі, олар Ресей империясын Ресей Республикасы түрінде 
сақтағысы келді. 
«Тірі болсам, қазаққа қызмет қылмай қоймаймын»,

Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан 
Алаш қозғалысы
 – 
ХХ ғ. бірінші ширегіндегі Ресей империясының отарлық билік жүйесіне қарсы 
бағытталған ұлт-азаттық күресі. 
Автономия – 
бір мемлекет шеңберінде өзін-өзі басқаруға құқық берілген саяси-ұлттық құрылым.
 
Автономия 
– қаржыны басқаруды қоса алғанда, өз парламенті мен өзін-өзі басқару мүмкіндігі және 
білім мен мәдениет мәселелерінде толық дербестік алу. 



Ә.Бөкейхан:
«Кадеттер партиясы жерді жеке меншікке беру керек деп отыр. Біздің жағдайымызда жерді 
жеке меншікке берсек, біраздан кейін қазақтар жерсіз қалып, қайыршылыққа ұшырайды. Кадеттер партиясы 
ұлттық автономияға қарсы шығып отыр. Біз Алаш туын жоғары көтеріп, ұлттық автономия құруға 
ұмтыламыз... Кадеттер партиясы дінді мемлекеттен бөлуге қарсы, ал біз діннің мемлекеттен бөлінуін 
қолдаймыз. Сол себептен кадеттер партиясынан шығып, «Алаш» партиясын ұйымдастыру қажет деген 
шешімге келдік».

«Алаш» бағдарламалық құжаттары даярланғаннан бірнеше жыл бұрын, 1911 жылы Алаш қайраткері 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет