2. Қазақстан Республикасындағы діни сенім бостандығының конституциялық-құқықтық негіздері
жүктеу/скачать 21,48 Kb.
|
2-ҚҚДмҚР
- Бұл бет үшін навигация:
- Ар-ождан бостандығы: түсінігі мен мазмұны. Халықаралық құқықтағы дін бостандығы. Діни бостандық: түсінігі, мазмұны, шегі.
- 1. Ойлау еркіндігі конституциялық құндылық ретінде.
|
Т-2. Қазақстан Республикасындағы діни сенім бостандығының конституциялық-құқықтық негіздері. Ойлау еркіндігі конституциялық құндылық ретінде. Ар-ождан бостандығы: түсінігі мен мазмұны. Халықаралық құқықтағы дін бостандығы. Діни бостандық: түсінігі, мазмұны, шегі. 1. Ойлау еркіндігі конституциялық құндылық ретінде. Конституция – ел тәуелсіздігінің, мемлекеттігінің негізгі тірегі. Оны мемлекеттің саяси-құқықтық төл құжаты деп бекер атамайды. Себебі, Конституция ең алдымен мемлекеттің қандай жолмен дамитынын, басты құндылықтарын өлшеп-пішіп, айқындап беріп отыр. Ата Заңның 1-бабының 1-тармағында Қазақстан өзін ең қымбат қазынасы – адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары болып табылатын демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады деген. Қазақстан Республикасының Конституциясының 20-бабында сөз және шығармашылық бостандығына кепілдік берілген. Адам – бұл ортақ мүдделері бар қоғамның бір бөлшегі болып табылады. Адам құқықтары мен бостандықтары - жеке тұлғаның əлем қауымдастығы мойындап, халықаралық-құқықтық құжаттарда бекітілген, əлеуметтік жəне құқықтық тұрғыдан қамтамасыз етілген, ешкім шек қоймайтын немесе тыйым сала алмайтын құқықтары мен бостандықтары болып табылады. Еркіндікке ұмтылу – адам бойындағы ең күшті сезімдердің бірі. Бостандықпен адам өзінің өмірлік жоспарларын жүзеге асыруды, өмірлік мақсаттарды және оларға жету жолдарын еркін таңдау мүмкіндігін байланыстырады. Бірақ адам абсолютті еркіндікке ие емес және болмайды. Ол ғылымда әдетте факторлар деп аталатын көптеген жағдайлармен шектеледі. Адам кез келген жағдайда оның шектеулеріне сәтті қарсы тұра алатын еркіндіктің бір саласы бар - бұл ой еркіндігі. Тіпті түрме де адамды ой бостандығынан айыра алмайды. Кез келген шығармашылық әрекеттің алғы шарты – ой еркіндігі. Жаңа нәрсе жасау үшін ескі идеялардан бас тарта білу керек. Ой еркіндігі дегеніміз – кез келген құбылысты өз бетінше түсіну, көпшіліктің пікіріне немесе өзіңіз құрметтейтін беделді адамдардың пікіріне қарама-қайшы болса да өз пікіріңіз болуы. Бірде Аристотель ұстазымен пікір таластыра отырып: «Платон менің досым, бірақ шындық одан да қымбат», - деген. Платонның ойларына тәнті болған шәкірттері оларды өз бетінше талдауға бағындырмай, ойланбастан қайталады. Аристотель оларға сұрақ қойды - бұл еркін ой әрекеті болды - және мұғалімнің қателескенін анықтады. Адам басқа адамдардың пікірлерінің, теорияларының, ілімдерінің, діни нанымдары-ның және теріс пікірлерінің орасан зор әсерін сезінеді. Адамның санасына ену арқылы олар оны ойлау бостандығынан айыруы немесе оны күрт шектей алады. Еркіндік әр адам үшін жеке, сондықтан ойлау еркіндігі адамның өмірлік белсенділігіне, оның осы дүниедегі орны мен тәрбиесіне байланысты мүлдем басқаша берілуі мүмкін. Ой еркіндігі — бұл басқа бостандықтардың ізашары және бастаушысы, сондықтан олармен тығыз байланысты, соның ішінде діни сенім бостандығы, сөз бостандығы және сөз бостандығы. Ой еркіндігі көптеген басқа бостандықтар үшін аксиоматикалық болғанымен, оның жұмыс істеуі және өмір сүруі үшін олар ешқандай жағдайда қажет емес. Бостандық немесе құқық ұғымы оның қосылуына, заңдылығына немесе философиялық ескерту арқылы қорғалуына кепілдік бермейді. Бұл Батыс әлеміндегі өте маңызды ұғым және демократиялық конституциялардың барлығы дерлік осы бостандықтарды қорғайды. жүктеу/скачать 21,48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|