-C0005 Ышыл Туна Пынар – Мимар Синан атындағы көркем өнері университетінің профессоры

Ол кезеңде билікте «Республикалық Халық» партиясы бар еді. Ол кезеңде жасалған жұмыстарға қарағанда босқындардың яғни, қазақтарды тұрғылықты мекенжайсыз эмигрант ретінде қабылдау ұйғарылды. 200-ге жуық босқындардың бұл кезеңде қабылданғаның білеміз. Бірақ негізінен 1950 жылы Демократиялық партия билікке келгеннен кейін Аднан Мендерестің премьер-министрлігі тұсында қазақтардың Түркияға тұрғылықты мекенжаймен қабылдау үдерісі тездетілдіі. Атап айтқанда, премьер-министр Аднан Мендерестің бұл мәселе бойынша зерттеулері бар және Сыртқы істер министрлігімен бірлескен консультациялары бар.

Әсіресе Аднан Мендерес мына мәселеге қатты көңіл бөлген. Қазақтарды тұрғылықты мекенжаймен қоныстанушылар ретінде қабылдағысы келді. Қоныстанушы иммигрант ретінде кабылдау. Осы кезеңде бұл бағытта маңызды жұмыстар атқарылды. 1952 жылғы 13 наурызда Аднан Мендерес үкіметтің министрліктер кеңесіндегі ортақ шешімімен Пәкістан және Үндістанда күткен 1850 адам қазақтың Түркияда қоныстанған эмигрант ретінде қабылдануларын қамтамасыз етті. Түркі әлемі және Шығыс Түркістандағы бауырларына жанашырлықтан туындаған маңызы зор тарихи шешім еді. Қазіргі уақытта, Түркия-Қазақстан қатынастарының іргетасына, премьер-министр Аднан Мендерес бастаған әрекеті арқау болды дей аламыз.

Қазақ халқы 1952 жылы Аднан Мендерес үкіметінің өздері үшін алған тарихи шешімді ешқашан ұмытқан емес. Олар бүгіндері, ризашылықтары мен алғыстарын білдіруде. Бұның ең соңғы мысалы ретінде, Қазақстанда, Алматы қаласының ең маңызды көшелерінің біріне Аднан Мендерестің атын берулері. Бұл мән-мағынасы терең шешім.

1951 жылы Түркияның Пәкістандағы елшілігіне Пәкістандағы қазақтар Түркияға келгілері келетіндері және 1952 жылғы 13 наурызда Түркия Пәкістандағы қазақтардың Түркияға тұрғылықты мекенжаймен қоныс аударулары бойынша тиісті шешімді қабылдады. 1952-1954 жылына дейін алдымен