Ақуыз синтезінің этаптары: Транскрипция (инициация, элонгация,терминация, РНҚ-транскриптат синтезі)
Процессинг (кэпирлену, м-РНҚ-ныңполиаденилденуі)
Сплайсинг (интрондарды қиып тастау)
Трансляция (рибосомада, полипептидті тізбекке аминқышқылын жинақтау)
22.Тұқым қуалаушылықтың хромосомалықнегіздері. Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы – ядрода орналасқан хромосомалар гендерінің тасымалдаушысы болатындығын және олардың тұқымқуалау негізі екендігін дәлелдейтін теория1902 – 03 ж. АҚШ ғалымы У.Сеттон мендельдік тұқымқуалау факторы хромосомада орналасқан деген тұқымқуалаушылықтың хромосомалық гипотезасын ұсынды. Бұл гипотезаның алғашқы дәлелі жануарларда жынысты анықтаудың генетикалық механизмдерін зерттеу кезінде алынды. Теорияны тәжірибе арқылы американдық ғалым Т. Морган дәлелдеді. Ол кейбір гендердің ұрпақтан-ұрпаққа берілуі жыныс хромосомаларына байланысты болатындығын, яғни, жыныспен тіркесіп тұқымқуалайтындығын байқады. Тұқымқуалаушылық хромосомалық теориясы өсімдіктер мен жануарлар организміндегі белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарын түсіндіре отырып, а. ш. ғылымы мен тәжірибесінде маңызды рөл атқарады. Сондай-ақ хромосомалардың қайта құрылу заңдылықтарын білу адамдағы тұқымқуалайтын ауруларды жан-жақты зерттеуге негіз болады.
23.Геном туралы түсінік. Прокариоттар геномы. Эукариоттар геномы. Вирустар геномы. Геном – бір түрге жататын организмнің гаплоидтық хромосомалар жиынтығындағы тұқымқуалаушылық материалдың толық жиынтығы. Геном әрбір түрге тән. Көбею процесінде жыныстық ұрықтану кезінде екі ата- ананың жыныс жасушаларының геномы бірігіп, жаңа организмнің генотипін түзеді. Генотип – жасушадағы барлық тұқымқуалаушылық ақпараты бар гендер жиынтығы
Прокариоттар геномы • Прокариоттың молекулалық ұйымдасуының негізгі ерекшелігі олардың жасушасында ядролық мембранасынан шектелген ядроның болмауы. Эукариоттан айырмашылығы прокариот геномы өте ықшамдалып құрылған. Нуклеотидтердің кодтамайтын реттілігінің саны минималды. • Прокариот геномы: 1 –ДНҚ молекуласы; 2 – плазмидтер
