| Қарындагы сөл шыгуынын реттелуі
Сөл қарыннан, әсіресе тамақ ішкен сэтте көп болып шыгады. Оның
молшері, ондагы ферменттердің санасы мен кұрамы тағамдағы қоректік
заттардың түріне (белок май, комірсу), ас кесегінің физикалық қасиеттеріне
қарай ұдайы өзгеріп отырады. И.П. Павловгың лаборагориясында итке
арнайы тэжірибелер жасалып, қарын сөлінің қашаң, қалай, қанша мөлшердс
бөлінетіні, күрамындағы ферменттердің сапасы, қышқылдығы ет (белогы көп
асқа), нан (көмірсуы коп аска), сүт (майлы асқа) берген кездс қалай өзгеретіні
анықталды (50-сурет).
Рационында ет кои болса қарыннан сөл барынша көп шығады, оның
реакциясы қышқыл келеді, ал нан көп болса, сөлі шығару ұзаққа созылады,
сөлдің ыдырату күші мол болады, ал сүт коп болса, сөл аз шығады, оның
қышкылдыгы орташа. Нан мен сүтке Караганда белогы көп аска пепсин
әлдеқайда коп мөлшерде шығады, қарын бездерінің жеген аска осылайша
икемделуі, без қызметін реттеуде жүйке жүйесінің үлкен мәні бар екенін
көрсетеді.
Әдетте кезеген жүйке қарын бездсрінің сөл шығару қабілетін күшейтеді,
ал симпатикалык жүйке, керісінше, сөл шығуын гежейді. Бірақ кейде, эсіресе
қарын бездерінің сөл шыгару қабілетін үдететін жағдайлар эсер етсе,
симпатикалық жүйке гландулоцигтердің пепсин шыгару қабілетін күшейтуі
мүмкін. Қарынның сөл шығару қабілетін күшейтетін не тежейтін химиялык
заттар (гормондар) бар, олар қан аркылы эсер етеді.
50-сурет .
Е тк с (а ), н ан га ( 6 ) ж э н с сү т к с (В ) и ттің асқазан сө л ін іц
Достарыңызбен бөлісу: | 
