Агроэкологиядағы далалық және зертханалық зерттеулер Үшінші басылым

329 
Шөпқоректілерді 
азықтандырудағы 
артықшылық 
✓ 
✓ 
Шөп өскінінің 
жәндіктер 
популяциясына әсері 
✓ 
✓ 
✓ 
Агроэкожүйелердің 
биоалуантүрлілігін 
картографиялау 
✓ 
✓ 
Егін дақылдары 
арасындағы жүйені 
қайта бағалау 
✓ 
✓ 
✓ 
Жайылымның 
қарқындылығы және 
таза бастапқы 
өнімділік 
✓ 
✓ 
Ағаштардың 
агроэкожүйеге әсері 
✓ 
✓ 
✓ 
Шаруашылықта 
энергияны пайдалану 
✓ 
Фермермен сұхбат 
✓ 
Жергілікті азық-түлік 
нарығын талдау 
✓ 

330 
A.2-кестесі 
Зерттеулердің сипаттамасы
Экспери
менттік 
Сипаттамалық / 
Салыстырмалық 
Статисти
калық
Әдіс-
Бағдарланғ
ан 
Тұқымдардың өнгіштігіне 
микроклиматтың әсері 
✓ 
✓ 
Жарық өткізгіштігі және 
вегетациялық жабынды 
✓
✓ 
Топырақ температурасы 
✓
✓ 
✓ 
Топырақтағы ылғалдың мөлшері 
✓
✓ 
Топырақтың қасиеттерін талдау 
✓
✓ 
Жапырақты жабындыны талдау 
✓
Жабындардың салыстырмалы 
жүйесі 
✓
✓ 
Тамыр жүйесінің топырақ түріне 
реакциясы 
✓
✓ 
✓ 
Ауылшаруашылық дақылдарының 
популяциясындағы өзара байланыс 
✓ 
Арамшөптер тұқымын басқару 
тарихы 
✓ 
✓ 
Артроподты популяцияларды 
салыстыру 
✓ 
✓ 
Топырақ-жер үсті фаунасының 
санағы 
✓ 
✓ 
Аллелопатикалық әлеуеттің 
биоанализі 
✓ 
✓ 
✓ 
Бұршақты өсімдіктерде түйнек 
бактериясының пайда болуы 
✓ 
✓ 
Шөпқоректілердің белсенділігіне 
агроэкожүйелер әртүрлілігінің 
әсері 
✓ 
Шөпқоректілерді 
азықтандырудағы артықшылық 
✓ 
Шөп өскінінің жәндіктер 
популяциясына әсері 
✓ 
Агроэкожүйелердің 
биоалуантүрлілігін картографиялау 
✓ 
Егін дақылдары арасындағы 
жүйені қайта бағалау 
✓ 
✓ 
Жайылымның қарқындылығы 
және таза бастапқы өнімділік 
✓ 
✓ 
Ағаштардың агроэкожүйеге әсері 
✓ 
✓ 
Шаруашылықта энергияны 
пайдалану 
✓ 
Фермермен сұхбат 
✓ 
✓ 
Жергілікті азық-түлік нарығын 
талдау 
✓ 

331 
Бұл нұсқаулықтағы зерттеулер тізімдегі бірінші мақсатқа қол жеткізу үшін 
арналған, бірақ олар басқа мақсаттарға көңіл бөлу мөлшерімен ерекшеленеді. 
A. 2-кестесін зерттеп, сіз әрбір зерттеуді ұсынатын жалпы көріністі ала аласыз.
Алайда, тиісті модификация кезінде кез келген зерттеу аталған мақсаттардың 
көпшілігін қанағаттандыра алатынын ескеріңіз. 
А 2-кестесіндегі санаттар педагогикалық мақсаттарға келесі түрде жатады: 
Эксперименттік: Эксперименталдық сияқты сипатталған зерттеулер 
шарттарды манипуляциялау мен вариабельділікті бақылауды қамтиды. Олар 
зертханада немесе алқапт орындалуы мүмкін. Олар студенттерді қатаң 
эксперименталды әдіске шалдығады. 
Сипаттамалық / салыстырмалы: Осы санаттағы зерттеулер қолда бар бір 
немесе бірнеше агроэкожүйелерді немесе олардың бөліктерін өлшеуді, 
сипаттауды немесе талдауды қамтиды. Бұл зерттеулердің мақсаты 
агроэкожүйелерді сипаттау немесе салыстыру болып табылады. Олар 
студенттерге агроэкожүйелердің жағдайына, құрылымына, функциясына, 
әртүрлілігіне және т.б. байланысты кеңістік пен уақытта қалай өзгеретінін 
зерттеуге мүмкіндік береді. 
Статистикалық: Зерттеулер орташаны есептеу қарағанда күрделілеу кез 
келген статистикалық талдауды қамтыған кезде, олар осы санатқа қосылады. 
Бұл зерттеулер студенттерге статистикалық есептерді орындау және 
эксперименталды нәтижелер мен сандық өлшемдерді талдау үшін 
статистиканы қолдану тәжірибесін ұсынады. 
Әдіс - бағдарланған: Біріктірілген әдістер ретінде белгіленген зерттеулер 
жарық өткізуін өлшеу, тамыр жүйесінің көлемін бағалау немесе жердің 
баламалы қатынасын немесе әртүрлілік индексін есептеу сияқты маңызды 
агроэкологиялық зертханалық, далалық немесе талдамалық әдістерді 
пайдалануды қамтиды. Бұл зерттеулер студенттерді агроэкологиялық 
зерттеуде кеңінен қолданылатын әдістермен таныстырады. 
Сіздің климатыңыз және маусым үшін зерттеулерді 
таңдау 
Көптеген климаттық жағдайларда академиялық оқу кезеңдері теңіздің 
жергілікті өсуіне сәйкес келмейді, бұл агроэкологиялық зерттеулерді 
қиындатады. Осы нұсқаулықтағы көптеген зерттеулер вегетациялық кезең 
ішінде өткізуге есептелген болса да, климат пен маусымға байланысты емес 
зерттеулер аз емес (А.3-кестесін қараңыз). Бұдан басқа, өсімдіктердің өсуіне 
ықпал ететін жағдайларды шын мәнінде талап ететін бірқатар зерттеулер 
вегетациялық маусым мен суық немесе құрғақ маусым арасындағы ауысу 
кезеңінде, мысалы күзде немесе көктемде қалыпты климатта, ерте немесе кеш 
қыста жерорта теңізі климатында немесе маусымдық ылғалды - құрғақ 
климатта егін жинау кезінде орындалуы мүмкін. Ақырында, олардың 
кейбіреулері сыртқы отырғызу айналасында жасалған зерттеулер жылыжайда 

332 
жұмыс істеу үшін бейімделуі мүмкін. Осылайша, әлемнің кез келген бөлігінде 
жылдың кез келген мезгілінде агроэкологиялық зертхана курсын оқытатын 
оқытушылар, кем дегенде, таңдауда кейбір зерттеулерге ие болады. 
Сыртқы отырғызуға немесе қолда бар агроэкожүйеге негізделген 
зерттеулердің арасында барлық климаттың кез келген түрінде орындалуы 
мүмкін. Сіз жай ғана жергілікті жағдайларға сәйкес келетін дақылдардың 
түрлерін таңдайсыз немесе осы жердегі агроэкожүйелердің түрлерін 
зерттейсіз. 

жүктеу/скачать 2,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: