Айтыс II том «КҮлтегін»

54
Қазақ өнерінің антологиясы
Айтыспай, бүгінгі күн кеткенімен,
Шаужайдан ертеңгі күн алады ақыр.
Жамбыл деп осы арада жан мақтайды,
Еркек қойдай құйрығын салмақтайды.
Көрерміз әуселесін аздан кейін,
Болар болмас немесін ардақтайды.
Құдайберген, кісі жібер Жамбылыңа,
Жамбылды болмады ма алдыруға?
Жамбыл деп осы арада ел мақтайды,
Сол неме жарар ма екен пар қылуға?
Албан, Дулат тобында мен бір жорға,
Менімен жарар ма екен шалдыруға?
Тең жорға төрт аяғым бірдей шалыс,
Менімен болар ма екен салдыруға?
Топтан озған о-дағы жүйрік болса,
Кешікпей, шапшаңырақ шақыр мұнда!
Жамбылды Құдайберген алып келді,
Жиылған халайықтың бәрі көрді.
Жамбылды ол Құлмамбет көргеннен соң,
Жамбылға сүйкенісіп, сөйледі енді.
Сондағы Құлмамбеттің сөзі мынау,
Арам тер талай ақын болды бұлау.
Жамбылға сонда тұрып былай деді,
Басқасы болмаған соң аяққа ылау.
Болғанда жол ағадан, тон – жағадан,
Арлан бөрі соғады тау сағадан.
Бас қосып, бағландармен қалмақ үшін,
Ізденіп, келіп тұрмын Қарқарадан.
Аузыңда сәлемің мен аманың жоқ,
Үлгісіз көргенім жоқ сендей надан.
Жүрмегін омақаса орға түсіп,
Өмірі кішілікке баспай қадам.

55
Айтыс II том
Өлеңші иттен де көп, боқтан да көп,
Әйтеуір, айтады ғой бірдеме деп.
Қайтқан құстай жиналып қалған екен,
Біразырақ сөйлесін Құлмамбет кеп.
Өлеңші өршеленген толып отыр,
Бірі көшіп, біреуі қонып отыр.
Мысалы дүниенің сол секілді,
Бәрі де көрмегендей болып отыр.
Өлеңші толып отыр көбелектей,
Тоғыз ақын толғанып төңеректей.
Тоғыз тұрмақ, ақының он бір болса,
Немене, бәріңді де басып өтпей.
Қамалып, қам теріге бүрмеленбе,
Қысты күн қар астында қалған шөптей.
Менімен жеңемін деп, желікпей-ақ,
Қойыңдар, абыройды шашпай-төкпей.
Апырма-ай, Құлмамбеттің келді кезі,
Қалай теріс болады айтқан сөзі.
Албан, Дулат бәрі кеп, атқа мінсе,
Ысты, Ошақты, Шапырашты дегенің немене өзі?!
Шапырашты дегеннің некесі жоқ,
Бай болады диқаншы шекесі тоқ.
Албан, Дулат бәрі кеп, атқа мінсе,
Дегенің үш таңбалы керегі жоқ.
Шапырашты, сөйлесең, жаманың жоқ,
Шүу десең, бәрің жүйрік, шабаның жоқ.
«Қанайлаған» қырғызды бөкселеген,
Баяғыдай гулеген заманың жоқ. 
Есіктен кіріп келдің, тайпақ қара,
Өзің қандай, мен қандай, байқап қара!
Аузыңда сәлемің мен аманың жоқ,
Не басыңа күн туды, дүзі қара?!
А, Жамбыл, үндемейсің дертің бар ма,
Бір сапар үндемеске сертің бар ма?

56
Қазақ өнерінің антологиясы
Шапқанмен күнің мәлім, Шапырашты,
Менімен сынасарға к...ің бар ма?
Мен айтсам, айтам қалың байлығымды,
Дулаттан жиып жүрсің шайлығыңды.
Албан, Дулат жиылып, бата берді,
Бұзбайды жандарал да жарлығымды.
Ашулансаң, аспаныңды тастап жібер,
Сен де аянбай қимылда барлығыңды.
Албан аға болғанда, Дулат-іні,
Сөзінде Құлмамбеттің бар ма міні?
Албан, Дулат – бәрі кеп айғай салса,
Ысты, Ошақты, Шапырашты не болар көрген күні?!
Домалақтың төрт ұлы есен болса,
Барпу ішсең де қоймаспын бүгін сені.
Жөнделіп, жүйткуші ем жөнсіз жерден,
Мен жауға алдырмаушы ем елсіз жерден.
Мылтыққа түтеп тұрған қарсы шауып,
Асықсаң ажалыңа, келші бермен!
Болғанда мен ақсұңқар, сен – бір тауық,
Сен – әтеш, айғайлағыш ауық-ауық.
Болмаса, аты шыққан – Сүйінбайың,
Басқасын қою керек жылы жауып.
Ажал түртіп жүрмесін аңламастан,
Оқтаулы ақберенге қарсы шауып.
А, Жамбыл, Албан да – ағаң, Дулат та – ағаң,
Не қылса да, артық тұр менің бағам.
Қасқарау Нұрқанның жылқысын мен қаптатсам,
Қырылар, Шапыраштым, бұзау-танаң.
Мылтыққа салып қойған мен бір пестон,
Асықсаң, ажалыңа, келші, балам.
Бұлбұл қонақ бастанған Екейім- ай,
Жұлып алып басыңды кетейін бе-ай!

57

жүктеу/скачать 0,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: