Сарышолақ:
Әулие болып өткен атаң Мөңке,
Әлімге болған екен көсем серке.
Бізбенен арғы жағың бір туғанмен,
Тұғырдай жал-құйрығың болды келте.
Пақырсың таста ойнаған құмырсқадай,
Сені біз өсіріппіз, қылып ерке.
Қабақтың қосын тігіп, кетіп едің,
Ел қылған өз алдыңа сол Мырзеке.
Жарқырап жердің жүзін алып жатқан
Көлшікке пар келмейді ағынды өлке.
Аңдап бас аяғыңды, тазша бала,
Ағаңның сенен, сірә, сөзі төте.
Алдымды орағыштап қайқаңдайсың,
Менімен айтыспағың әлі ерте.
Сүйреген өрге қарай жампозыңмын,
Сол болады жанамада сынбас терте.
Құлый:
Баласы Боранбайдың сенсің – Шолақ,
Ақылың болған екен мұнша молақ,
Күпініп, сөз бермейсің,
Сені ақын деп жүрген жұртың дорақ.
119
Айтыс II том
У беріп, өз ағаңды өлтіріпсің,
Үйіңде көрген екен қонған қонақ.
Келгенше жиырма беске қатын алмай,
Сорлы едің Бәйінбеттің артын баққан.
Өлгені Бәйінбеттің саған жаққан.
Есіңнен кетпей жүр ме сол күндерің,
Кірме боп талайлардың асын татқан.
Сарышолақ:
Ылдидан Құлый келді есек мініп,
Мұны мен айтпай жүрмін, өсек біліп.
Қуырып, әйелдерге бидай сатып,
Келеді жазғытұрым жүнін жиып.
Тотанның асқақ дәулет арқасында,
Сен, Мөңке, не қыласың мінге күліп?
Мырзағұл, біле білсең, біздің ағай,
Мөңкесің дөңгеленген алдың тұйық.
Ел болдың өз алдыңа жерді алып,
Әйтпесе, артқы жағың болған сұйық.
Мөңкені не қыласың тіліңе тиек қылып?
Сенсіз де тұрған жоқ па жұрттан биік?
Жаманның өресі тар шермендедей,
Кетеді осындайда тілің тиіп.
Жалтума – ең үлкені Тілеуімнің,
Жататын ұлы өзенге өзі құйып.
Үлкенді сыйламаған бетің қара,
Жүрмессің бұ қылықпен елге сыйып.
Жанып кет шаладайын бықсығанша,
Отырса, айтқан сөзге ішің күйіп.
Құлый:
Өз айтқаның дұрыс деп,
Бөдене борбай, шүріш көт,
Кезбедейін елеуреп,
Бүріскен табан, бұрыш бет.
Әкеңнің атын сұрасаң,
Құдай соққан Әйтпенбет,
Шалап ішкен көнектен,
Ас ұсынған шелекпен,
Ақыретке кетіпті,
120
Қазақ өнерінің антологиясы
Жарымаған қорекпен.
Екі ноғай, төрт орыс,
Параға беріп бешпетін,
Уақпай көпір аузында,
Қызыңды зорлад кезекпен.
Соларды қорғап алмаған,
Айырмаң қайсы көжектен?
Қатеден бір Жаңғылыш өле қалып,
Ауылыңды құмға қарай сүйрегенсің.
Ішінен Құлекеңнің қашып келдің,
Артыңды шанышқымен түйрегенсің.
Қопасор қондың-дағы адам болдың,
Қолтықтан Қабақ-Тілеу сүйегенсің.
Достарыңызбен бөлісу: |