Айтыс II том «КҮлтегін»
жүктеу/скачать 0,96 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сарышолақ:
Ит болсаң, қарғы тағып жүрер едің, Ас бергенге жағымпаздана үрер едің. Қатын болмай, аман қалған тазша бала, Әйел болсаң, шағыстырып, бүлер едің. Сауысқан секілденіп боқ шоқыған, Арсыз боп өміріңді сүрер едің. Көргендей барлығын өз көзіңмен, Еліріп, бос сөз айттың түрегеліп. Қисынсыз айтар сөзің бәрі − жалған, Сен құсап күнә жаққа әсте барман. Әулие болып өткен атаң Мөңке, Жұқана қалмады ма асыл ардан? Әруағы ұрып кетсін соларымның, Көбіме дұғалығы болған арман. Сөзімнің жоқ қатасы, Қабыл болған батасы, Күлтөбеде сөз айтқан – Тілеу елдің атасы. Биік еді бәріңнен Жалтуманың жотасы. Атамыз өткен Жолдыаяқ, Хас жүйріктің шашасы. 121 Айтыс II том Ақырып, жасақ сайлаған, Кекті қылыш қайраған, Қабағың сонда Есет пе? Жауын қойдай айдаған, Зорлықшыл мен үстемге, Шойын қазан қайнаған, Қасарысқан дұшпанын, Алдын орап байлаған, Ата жаумен алысып, Жеңбей тағы қоймаған. Сендей нәтсіз жеңбекке, Атасының сақалын, Былғауыштай ойнаған. Мәнжубас туған сендейлер, Қайсысын соның санапты. Бүкіл Әлім сөзге ұстап Тілеуді, Жауға салды Қабақты, Өзіңді-өзің жамандап, Сарттан аласың ба манатты? Жақсыларды табандап, Қайдан таппақсың санатты? Битке өкпелеп, күпіңді отқа жақпассың, Тотан жаппас жанатты. Еріп алып өсекке, Қабақ десең сөз қозғап, Тілің тиді Есетке. Орайлы сөзге әрқашан, Керек еді есеп те. Бауыздамай салайын, Теріңді теспей іреуді. Сыйынған Алла біреу-ді, Шаңырақты ұстаған, Алтын діңгек тіреу-ді. Тоз-тоз болып ірірсің, Құрт жемей-ақ, шірірсің, Жау шаппай-ақ алыстан, Өз-өзіңнен құрырсың, Жамандасаң, өз атаң – Тілеуді, 122 Қазақ өнерінің антологиясы Асылдан соққан білеуді. Басқалар да жетпей ме, Қозғағанша сіреуді. Аузыңа сөзді кім салған, Сынау менен мінеуді. Менің жолым айқын-ды, Найзам жауға тіреулі. Алды-артыңды анықта, Шамаңа қарай шалықта, Сен секілді көрдемше, Қараған ба парыққа? Білерменсіп сөйлейсің, Шықпай жатып жарыққа. Тірілей түсіп қаларсың, Шықпайтұғын табытқа. Ақылың болса, тереңдеу, Бостан-босқа сарықпа. Хас жүйрікпен тіресіп, Басыңды тықпа қамытқа. Аз сөзден шығып үлкен өрт, Зияның тиер халыққа. Сен секілді көрдемше, Қараған ба парыққа? Теңесем деп өрменен Бостан-босқа салықпа. Шамаңа қарай шіренің Айтқаның, сірә, болып па? Құлый: Тап болдың өрлі жердің қайқаңына, Кезікпес біздікіндей жай табыла. Көшкен елдің соңына ілесіп-ай, Еріпсің Мырзағұлдың айтағына. Намысың неден қозып отыр, Шолақ, Тотанның тап боларсың қай жағына? Тотанның қазір отыр мерейі асып, Айтқан сөз жүріп тұр ғой өзгелерге, Ақылы, байлығы да судай тасып. 123 Айтыс II том Шалқарда үй салдырды оязыңа, Ұлыққа керегінше ақша шашып. Ояз да құр қалдырмай Тотекемді, Шен берді қағазына мөрін басып. Битше өрген Бестоқалсың жалаң аяқ, Ел көшсе, жұртта қалған өңшең сасық. Шақпалап, аш кенедей жабысасың, Байлықтан әлде отыр ма құтың қашып? Жеңілсең, Мырзағұлдан жерсің таяқ, Тұрғаны сендей құлға жаным ашып. Желпініп, сөз сөйлейсің ескі байдай, Қашаннан жарып едің, Бұйырып адалдықтан саған нәсіп? жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|