Толық антиген – деп бөтен текті ақпараты бар, организмге енгенде иммундық серпілістер туындататын заттарды айтады.
Шала антиген - организмге түс-кенде тін нәруыздарымен байла-нысып, меншік тінді бөтен текті антигендерге айналдыратын қарапайым химиялық (дәрілік) заттар. Оларды гаптендер дейді.
Аллергендердің жіктелуі және түрлері Аллергендер — бұл организмнің ерекше сезімталдығын тудыратын антигендер-аллергия.
Аллергендер сыртқы ортадан ағзаға енетін экзогендік және эндогендік болып бөлінеді, дененің өзінде болады немесе пайда болады.
Экзогендік аллергендер шығу тегі бойынша Инфекциялық және инфекциялық емес болып бөлінеді . Жұқпалы аллергендерге бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар, сондай-ақ олардың өмірлік маңызды өнімдері жатады. Инфекциялық емес аллергендер бөлінеді: Тұрмыстық (үй шаңы). Эпидермальды (жүн, шаш, жануарлардың қайызғағы, балық таразы, құстардың қауырсындары). . Азық-түлік (жануарлардан — ет, балық, жұмыртқа және т.б.; өсімдіктерден — көкөністер, жемістер, жидектер). Тозаң (шөптер, гүлдер, ағаштар тозаңы). Дәрілік препараттар (антибиотиктер, сульфаниламидтер, сынап препараттары, плазма препараттары, ақуыз препараттары және т.б.) және рентгенконтрасты препараттар. Химиялық және өнеркәсіптік заттар (бензин, бензол, хлорамин, скипидар, майлар, никель, шайырлар, лактар, тар және т.б.
Эндогендік аллергендер басқаша аталады-аутоаллергендер. Олар табиғи (бастапқы) және сатып алынған (қайталама) болып бөлінеді. Бастапқы аутоаллергендер — бұл тосқауыл мүшелері мен тіндерінде-көздің линзасында, қалқанша безінің коллоидінде, мидың сұр затында, ұрықта кездесетін антигендер. Екінші инфекциялық емес аллергендер зиянды факторлардың әсерінен (жоғары және төмен температура, иондаушы сәуле, органның ишемиясы) өз ақуыздарынан түзіледі.