An introduction to educational research methods. Введение в образовательные исследовательские методы Білім беру-зерттеу әдістеріне кіріспе
жүктеу/скачать 32,4 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Какой должна быть ваша выборка данных
- Дополнительная литература
- Теориялық перспективалар Онтология
- Эпистемология дегеніміз не
- Қандай ғылыми тәсілді пайдаланасыз
- 3.1 кесте.
- 5.2 кесте.
- 5.1 кесте.
Задание 3.1 Прочесть статью Smyth and Fasoli. Использовать нижеприведенные критерии в форме ряда вопросов для анализа этнографического исследования и записать, какие имеются сведения об их выполнении в данной статье.
Research Design 142
Какой должна быть ваша выборка данных? Прежде чем приступить к сбору данных во всех методологических подходах, необходимо определить совокупность вашей области интереса и определить размер выборки с помощью подходящей стратегии выбора. Другими словами, начините с того, что решите, кого включить в свой исследовательский проект и почему, и будьте готовы обосновать свой выбор стратегии. Если вы заинтересованы в том, что происходит в определенной ситуации, то метод выборки будет отличаться, и будет зависеть от масштаба вашего исследования. Для этого ваш метод исследования должен быть либо очень основательным, либо подтверждаться рамками вашего изучения. Основательность (всесторонность) предполагает сосредоточение (насыщение), то есть продолжение сбора информации до тех пор, пока вы не будете включать, добавлять новые данные. Это, вероятнее всего, произойдет в результате длительного участия в исследовании, постоянного наблюдения, широкого представления области исследования и обстоятельного диалога с аналитически настроенным оппонентом.
В качестве практикующего в учебной аудитории (классе), целесообразнее сохранить ваше исследование тесно связанным с четким и управляемым фокусом (задачей), поскольку чем шире охват, тем больше времени займет сбор достаточного объема информации, чтобы быть уверенным в достоверности и надежности сделанных утверждений, чтобы ваша работа была заслуживающей доверия. Например, планирование повторных полуструктурированных интервью, приносящих небольшой объем данных по каждому вопросу, потребует большого числа участников, тогда как в углубленные собеседования, дающие гораздо больше информации, может быть вовлечено гораздо меньше участников.
Research Design 143
Вопросы для рефлексии • Что конкретно вы хотите исследовать? • Как вы это измерите? • Как наилучшим образом ответить на ваш основной вопрос? • Проводите ли вы глубокие исследования или пытаетесь внести изменения и посмотреть, к чему они приведут? Какую методологию вы используете? • Какие наиболее полезные и подходящие методы сбора данных можно использовать?
Anderson, G. and Arsenault, N. (1998) Fundamentals of Educational Research. London: The Falmer Press. Bridges, D. (2001) ‘The ethics of outsider research’, Journal of Philosophy of Education, 35(3): 371–87. Busher, H. (2002) ‘Ethics of research in education’, in M. Coleman and A.R.J. Briggs (eds) Research Methods in Educational Leadership and Management. London: Paul Chapman. Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2000) Research Methods in Education. London: RoutledgeFalmer. Creswell, J. (2012) Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches (3rd edn). London: Sage. Publications Creswell, J. (2012) Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches (3rd edn). London: Sage Publications. Denscombe, M. (2012) The Good Research Guide (3rd edn). Maidenhead: McGraw-Hill (Open University Press). Pendlebury, S. and Enslin, P. (2001) ‘Representation, identification and trust: Towards an ethics of educational research’, Journal of Philosophy of Education, 35(3): 361–70. Pring, R. (2004) Philosophy of Educational Research. London: Continuum. Simons, H. and Usher, R. (eds) (2000) Situated Ethics in Educational Research. London: RoutledgeFalmer. Taskakkori, A. and Teddlie, C. (1998) Mixed Methodology: Combining Qualitative and Quantative Approaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Thomas. G (2009 ) How to Do Your Research Project: A Guide for Students in Education and Applied Social Sciences. London: Sage Publications. Research Design 144
Research Design 145
ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНЫҢ ЖОБАСЫ ТАРАУ 3
Тарауға шолу Бұл тарау зерттеу жобаларын жүргізу кезінде философиялық ойлардың қалайша орын алатынын түсіндіріп береді. Артқа қарай бір қадам жасап, білімнің сипаты мен оларды зерттеу тәсілдерін қарастыра келе, сіз өз зерттеуіңізді қарапайым сыныптық бағалауға емес, ғылыми жобаға айналдырасыз. Зерттеу жұмысыңызды жоспарлау мен сіздің жұмысыңызды таратудың маңызды бөлігі сіздің жұмысыңыздың басқа оқырмандарына өз теориялық ойыңызды жеткізуді қамтитын болады. Сыныптағы мұғалім ретінде біз әдетте жұмыстың негізінде жатқан теориялық перспективалар туралы ойлануға көп уақыт жұмсамаймыз. Алайда сенім білдіруге тұрарлық ойлайтын зерттеуші ретінде онтология мен эпистемиология туралы ойлану керек, өйткені осы негізгі бағыттар сізге әдістемені таңдауға мүмкіндік беріп, зерттеу үдерісі үшін контекст түзейді және сіздің тұжырымдарыңыздың логикасы мен критерийлері үшін негіздеме бола алады.
Research Design 146
Теориялық перспективалар Онтология Онтология кешенді идея болып табылады. Blaikie (2000: 8) оны былайша сипаттайды: әлеуметтік шынайылықтың табиғатына қатысты тұжырымдар мен бекітулер, ненің бар екендігі туралы бекітулер, оның сыртқы көрінісі қандай, қандай бөлшектерден тұратындығы және қандай бөлшектер бір-бірімен өзара байланысты екендігі туралы ойлар. Бір сөзбен айтқанда, онтологиялық тұжырымдар біздің пікірімізше, әлеуметтік шынайылық неге қатысты және неден тұратынымен байланысты болады.
Табиғатқа қатысты ғылыми зерттеу параметрлерін нақты айқындауға болады, мәселен, химиялық үдерісті оқшаулауға және зерттеуге болады. Алайда әлеуметтанушылар адамдар, жеке немесе бірлесе отырып, зерттейтін кезде, өзара әрекеттер ақылға сыймайтындай болуы мүмкін, өйткені адамдар ойға келмейтін нәрселерді жасауы, оқуы және өзгеруі мүмкін. Сондықтан әлеуметтанудағы онтология әжептеуір күрделі және зерттеуге тиесілі нақты заттың айқын анықтамасын қамтиды. Мәселен, мектептер бұл мұғалімдердің оқушылармен өзара байланысты немесе оқушылардың қалай оқитыны болуы мүмкін.
Сондықтан онтология – бұл әлеуметтік өмірде орын алып жатқан оқиғалар туралы сіздің зерттеп жатқаныңыз, яғни әлем мен шынайылықтың сипаты (грек тілінен алғанда «онтос», яғни «жүзеге асатын нәрсе») және мынадай сұрақтарды қояды: не іргелі болады? Не шынайы және не шынайы емес?
Сондықтан мектептегі онтологиялық сұрақ «қызығушылық дегеніміз не?» деген сияқты болуы мүмкін. Бұл іргелі өлшенетін фактор болып табылады ма, ол шын мәнісінде қандай болады және оны анықтауға және өлшеуге болады ма? Эпистемология дегеніміз не? Егер онтология – бұл бар нәрсені немесе әлеуметтік ортада әрекет ететін нәрсені зерттеу болса, онда эпистемология – бұл біздің әлем туралы білімізді зерттеу болып табылады. Біз онтологиялық түрде анықтап отырған әлем туралы қайдан білеміз? Эпистемологтар келесі сұрақтарды қояды:
• Білім дегеніміз не және біз түрлі заттар туралы қайдан білеміз?
• Білімнің түрлері бар ма?
• Білімді айқындаудың шынайы әдістері бар ма? Эпистемология – бұл білімнің табиғатын зерттейтін ғылым (грек тіліндегі «эпистема» сөзінен шыққан, яғни «біздің білетініміз»). Ол мынадай сұраққа жауап береді: біз белгілі бір нәрсені қайдан білеміз және оны білетінімізге неліктен сенімдіміз?
Осыны жоғарыда келтірілген қызығушылық мысалында жақсырап түсіндіріп көрсету үшін, егер біз «қызығушылық» сөзін дәл анықтай алсақ, онда оны біз қалайша шынайы әрі сенімді тәсілмен «өлшей» аламыз. Research Design 147
Әдістеме дегеніміз не? Әдістеме – ғылыми зерттеу жұмысының қалай құрылғаны туралы жалпы ойлардан тұрады және ғылыми жоба - өз жобаңыздың сұрақтарына жауап беруге болатындай тәсілмен байланысты ғылыми жобаның түрлі құрамдас бөліктерін қамтитын стратегия болып табылады. Hay (2002) жұмысынан алынған 5.1. суретте үдерістегі әдістеменің орнын көрететін қарапайым сызба келтіріліп отыр. 3.1 сурет. Философиялық ойлар мен әдістердің сатысы (Hay, 2002 жұмысынан алынған: 64) Әдістеме – зерттеу жұмысының бастапқы сұрағына жауап беру үшін ақпаратты жинау мен талдау үшін тізімі келтірілген және өзара байланысты іс-әрекеттер жоспары болып табылады. Сіздің эссеңіз немесе диссертациялық жұмысыңыз сіздің тарапыңыздан пайдаланылған әдістемеге арналған маңызды тарауды, сонымен бірге нақты қолданылған әдістерді негіздеуді қамтитын болады. Сарапшылар жұмысы туралы оқу реті бойынша, кейбір әдістемелік тәсілдердің көбіне бір түрдегі мәліметтерге байланысты екендігі анық, алайда зерттеушілер бірнеше тәсілдерді жиі пайдаланып отырады. Артықшылықты сандық сипатқа ие болатын ғылыми жобалар «қанша», «кім» немесе «қайда» деген сұрақтарға жауап береді және артықшылықты түрде сандық мәліметтерді түзеді. Және, керісінше, басқа, мейлінше «сапалы» әдістер «мұнда не болып жатыр» деген сұрақа жауап береді де, артықшылықты сипаттамалық жауап береді.
Мектептегі зерттеу жұмысы әдетте әдістемеге қатысты мұндай полярлық жағдайды алмайды және бірнеше әдістерден тұратын прагматикалық тәсілді пайдаланады. Бұл әдіс әрі қарай осы тарауда жан-жақты сипатталатын болады. ReseaRCh design 81 Epistemologists ask questions such as: • What is knowledge and how do we know things?
• Are there different kinds of knowledge? • Are there good procedures for discovering knowledge? Epistemology is the study that explores the nature of knowledge (from the Greek word episteme, i.e. that which we know). It answers the questions: how can we come to know things and be certain of what we know? To illustrate this with the example of engagement used earlier, if we are able to define ‘engagement’ precisely how then could we ‘measure’ this in a valid reliable way. What is methodology? Methodology consists of the overarching ideas about how a research study is designed, and the research design is the strategy which integrates the different components of the research project in a cohesive and coherent way so that your research questions can be answered Figure 5.1, adapted from Hay (2002), provides a simplified diagram which illustrates where methodology fits within the process. Figure 5.1 Hierachy of philosophical ideas and approaches (adapted from Hay, 2002: 64) Ontology What’s out there to know?
What and how can
we know about it? Adapted from Hay, 2002, pg. 64 How can
we go about acquiring knowledge? What
procedures can we use to acquire it? Which
data can we collect? Epistemology Methodology Methods Sources
06-Wilson-Ch-05-Section-2.indd 81 8/31/2012 5:40:47 PM Research Design 148
Қандай ғылыми тәсілді пайдаланасыз? Жалпы қызығушылық саласын анықтап алып, нақты сұрақтармен немесе болжаммен өз зерттеу салаңызды шектей отырып, сіз зерттеу мақсаттары мен міндеттері туралы мейлінше нақты пікірге ие боласыз. Келесі кезең негізгі зерттеу сұрағына жауап беріп, сіздің болжамыңызды тексеру үшін қажетті ақпаратты алуға мүмкіндік беретін тиісті зерттеу әдісін анықтау болып табылады. Сіз таңдап алған әдіс нақты сіздің мәселеңізді немесе сұрағыңызды есепке алатын болады, сондықтан белсенді зерттеу жүргізу туралы ойдан бастамас бұрын өзіңіз үшін ең үздік стратегия туралы ойланып алған дұрыс. Үдерісті жоспарлауды бастай және өз зерттеу жұмысыңыздың мақсатын анықтай келе, сізге өз әдістемеңізді анықтап алып, ақпаратты жинау үшін мейлінше сәйкес келетін әдістерді анықтаған дұрыс болады.
Алайда үдерістің өзі қандай да бір бағыттаушылыққа ие болады (5.2 суретті қараңыз). Зерттеу жобасы жалпы зерттеу мақсаттарына ғана емес, сонымен бірге оның негізінде жатқан ойларға да байланысты болады. Өз зерттеу саласын зерттеу шегі бойынша, сіздің зерттеу салаңыз бойынша ненің белгілі екендігімен көбірек танысып, қолданылатын әдістер мен таңдалым өлшемдері туралы шешімдер қабылдау үшін мейлінше жақсы күйде боласыз.
Егер сіз қатаң реттелген болжамды тексеру үдерісі сияқты бекітілген сандық жобамен жұмыс істемейтін болсаңыз, онда қайта оралып, жұмысты бастағаннан соң өз жобаңызды өзгерте аласыз. Зерттеу жұмысының бағдарламасы аяқталған кезде сіз өзіңіздің бастапқы жоспарыңызды өзгертіп, қосымша мәліметтерді жинайтыныңыз әбден мүмкін. Шын мәнісінде, кейбір зерттеу әдістері жұмыс барысында теорияны түзеді, бұл жағдай қызығушылық тудыратын сызықтарды қадағалау үшін пайда болатын мәліметтерді есепке алуды немесе түрлі сұрақтарға жауап беру үшін жауаптарды іздеуді талап етеді. Сіз өзіңіздің зерттеу жұмысыңыздың мақсатын да басқа аспектілерді дамыту нәтижесінде өзгеріп жатқан контекст аясында қайта қарай аласыз. Дегенмен, бастаушы зерттеуші ретінде үдерістің басында сізге қандай мәліметтерді жинау қажеттігі және оны сізге қашан жасау қажеттігі туралы кейбір ойлар болуы керек.
Research Design 149
ReseaRCh design 83 Who will I consult? Why am I
doing this research? What am I trying to achieve? What theory will guide or inform my study? Research
Question What data- collection methods will help answer my question? Methods: Where and when will I find evidence? Research
Design Figure 5.2 Key questions in research design Research design When you start out, it is helpful to analyse the research designs used by more experienced researchers. This will not only help you to see what is possible, but will also give you a good insight into the strengths and limitations of the various methodologies and methods being used. To help illustrate this, Table 5.1 and 5.2 present a summary of the methods and sample sizes used for each research project reported in three exemplar papers. 06-Wilson-Ch-05-Section-2.indd 83 8/31/2012 5:40:48 PM
Зерттеу жобасын түзу кезіндегі негізгі сұрақтар Research Design 150
Зерттеу жобасы Жұмыстың басында мейлінше тәжірибелі зерттеушілер жасаған зерттеу жұмысының жобаларын талдап алу ұсынылады. Бұл сізге жай ғана мүмкіндіктерді көрсетіп қана қоймайды, ол сонымен қатар түрлі қолданылатын әдістемелер мен әдістердің артықшылықтары мен шектеулері туралы жақсы пікір қалыптастырады. Көрсетілім түрінде 5.1. және 5.2. кестеде үш мақалада келтірілген әрбір зерттеу жобасы үшін пайдаланылған әдістер мен таңдалым өлшемдеріне шолу жасайды.
Әдістемелер ауқымы 3.2 кесте. Әдістер мен таңдалым көлемі
Бірнеше əәдістермен зерттеу Сандық зерттеу Cotton (2006) Donohoe, Topping and Hannah (2012) Ivens (2007) Teaching controversial environmental issues: neutrality and balance in the reality of the classroom (Қоршаған ортаның қарама- қайшы аспектілерін оқыту: сынып жағдайындағы бейтараптылық пен салмақтылық) The impact of the online interactive programme (Brainology) on the mindset, resiliency and sense of mastery of secondary school pupils (Онлайндық интербелсенді бағдарламаның (Brainology) орта мектеп оқушыларының ұстанымдарына, өмірге деген беріктігі мен шеберлік сезіміне əәсері)
The development of a happiness measure in school children. (Мектеп оқушыларының бақыт көрсеткішін түзу)
223–241
Educational Psychology http://dx.doi.org/10.1080/01443410.2012.675646 Educational Psychology in Practice, 23 (3): 221–239.
5.2 кесте. ƏӘдістер мен таңдалым көлемі
Ivens (2007) сандық зерттеу, бекітілген жоба Donohoe, Topping and Hannah (2012) Көптік əәдістер Cotton (2006) Сапалық зерттеу, икемді əәдістер Зерттеу нысаны(дары) Мектеп оқушыларының бақыт деңгейі туралы сауалнама (SCHI) шынайы əәрі сенімді психометриялық тест болып табылады ма? (1) Эксперименталды топ Brainology бағдарламасына қатысқаннан кейін өсу ұстанымына қарай ауысады ма? Бұл жағдай дəәл осы кезеңдегі бақылау тобының нəәтижелеріне қатысты ма?
(2) Келесі бақылау кезінде кез келген топтағы өзгерістер қолдау табады ма?
(3) Бағдарлама оқушылардың өмірге деген беріктігіне жəәне, атап айтқанда, олардың шеберлік туралы сезіміне əәсер етеді ме?
(4) Көзқарастар мен өмірге деген беріктікті айтарлықтай өзгерту үшін оқушылар қалай түсіндіріп бере алады? Мұғалімдердің пайымдауынша, қарама-қайшы сұрақтарды оқыту жағдайында біржақты немесе бейтарап ұстанымды ұстану қажет пе? Олардың сыныбында шын мəәнісінде қандай жайт орын алуда?
ƏӘдістер Қандай нақты əәдістер пайдаланылған? Оқушылардың өз бетінше толтыруына арналған сауалнамалар қатары Зияткерлік пен өмірге деген беріктік теориялары, өз бетінше толтыруға арналған сауалнамалар, назардағы топтар Сабақтарды бақылау, мұғалімдермен жəәне оқушылармен жартылай құрылымдалған сұхбаттар Мəәліметтер қалай талданған? Стандартты психометриялық əәдістермен сынақтан өткізілген байланыстарды іздеу Статистикалық талдау мен сұхбаттар жазбаларын кодтау Кодталған сұхбаттар мен сабақтарды бақылауды мұқият оқу барысында туындайтын тақырыптар мен сұрақтар Мəәліметтердің шынайылығы қалай көрсетілген? Жеткілікті дəәрежедегі ірі таңдалым Ауқымдар расталған, мəәліметтердің тұрақты салыстырмалы талдауы Терең, жиналған ақпараттың көп мөлшері Таңдалым стратегиясы: Зерттеушілер мəәліметтерді қайдан алды?
8-15 жастағы 771 оқушыны бір дискретті зерттеу, мейлінше ірі зерттеу аясында 8-11 жастағы 77 оқушыны, сұхбаттарды жазу арқылы 8-14 жастағы 41 баланы зерттеу 33 орта мектеп оқушысы (25 бала мен 8 қыз), эксперименталды топтағы 18 оқушы (14 бала мен 4 қыз) жəәне бақылау тобындағы 15 оқушы (11 бала мен 4 қыз). Үш тəәжірибелі мұғалім Қайда жəәне қашан?
Мектепте зерттеу жобасы барысында Мектепте 4 апта ішінде 5-6 апта бойы үш мектеп
Бірнеше əәдістермен зерттеу Сандық зерттеу Cotton (2006) Donohoe, Topping and Hannah (2012) Ivens (2007) Teaching controversial environmental issues: neutrality and balance in the reality of the classroom (Қоршаған ортаның қарама- қайшы аспектілерін оқыту: сынып жағдайындағы бейтараптылық пен салмақтылық) The impact of the online interactive programme (Brainology) on the mindset, resiliency and sense of mastery of secondary school pupils (Онлайндық интербелсенді бағдарламаның (Brainology) орта мектеп оқушыларының ұстанымдарына, өмірге деген беріктігі мен шеберлік сезіміне əәсері)
The development of a happiness measure in school children. (Мектеп оқушыларының бақыт көрсеткішін түзу)
223–241
Educational Psychology http://dx.doi.org/10.1080/01443410.2012.675646 Educational Psychology in Practice, 23 (3): 221–239.
5.2 кесте. ƏӘдістер мен таңдалым көлемі
Ivens (2007) сандық зерттеу, бекітілген жоба Donohoe, Topping and Hannah (2012) Көптік əәдістер Cotton (2006) Сапалық зерттеу, икемді əәдістер Зерттеу нысаны(дары) Мектеп оқушыларының бақыт деңгейі туралы сауалнама (SCHI) шынайы əәрі сенімді психометриялық тест болып табылады ма? (1) Эксперименталды топ Brainology бағдарламасына қатысқаннан кейін өсу ұстанымына қарай ауысады ма? Бұл жағдай дəәл осы кезеңдегі бақылау тобының нəәтижелеріне қатысты ма?
(2) Келесі бақылау кезінде кез келген топтағы өзгерістер қолдау табады ма?
(3) Бағдарлама оқушылардың өмірге деген беріктігіне жəәне, атап айтқанда, олардың шеберлік туралы сезіміне əәсер етеді ме?
(4) Көзқарастар мен өмірге деген беріктікті айтарлықтай өзгерту үшін оқушылар қалай түсіндіріп бере алады? Мұғалімдердің пайымдауынша, қарама-қайшы сұрақтарды оқыту жағдайында біржақты немесе бейтарап ұстанымды ұстану қажет пе? Олардың сыныбында шын мəәнісінде қандай жайт орын алуда?
жүктеу/скачать 32,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|