Анықтамалық материал жануарлардың иесіне ауруды балауға және мал



Pdf көрінісі
бет17/81
Дата14.10.2022
өлшемі2,31 Mb.
#43014
түріАнықтамалық
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   81
Косымша жыныс бездері. Көпіршік төрізді жұп бездер (gl. vesiculares), 
оларқуықтың дорсалдік бөлігінде, ұрық түтікшесінің кеңейген жерінде екі 
жағындаорналасқан ұзындығы- ірі қара малда жөне қабанда 10-15 см-ге 
жетеді, диаметрі 4-5 см. тік ішек арқылы қол салып қарағанда анық білінеді. 
Төбетте жөне жабайыаңдарда бұл без жоқ. 
Баданалық без (gl. prostata) жеке дара без, айғырда жөне төбетте 
жақсыдамыған, қуықтың дорсалдік жағында, несеп-жыныс өзегінің басталған 
жеріндеорналасқан. 
Купер бездері (gl. bulbouretralis) жұптасып, несеп-жыныс өзегінің 
дорсалдікбөлігінде, екі жағында жамбас қуысынан шығатын жерінде, қасаға 
сүйектерініңмаңында орналасқан. 
Көлемі 3-4 см (қабанда 6-12 см) болатын екі бөлек безден тұрады. 
Төбетте бұлбез болмайды. Осы жоғарыда айтылған бездердің арналары 
несеп-жыныс өзегінекеліп ашылады. 
Уретралдық бездер несеп-жыныс өзегінің қабырғасында орналасқан. 
Қосымша жыныс бездерінің негізгі қызметі, өзінің бөліп шығыратын 
сөліарқылы ен қосалқысынан келген қою шөуетті сұйылтып, көлемін 
ұлғайтады,спермийлерді ұйқыдан оятып, қозғалыс белсенділігін арттырады, 
ал шөует бөлінералдында уретралық бездер өзінің секретімен несеп-жыныс 
өзегін тазалап өтеді. 
Ұрық жолындағы ампулалардағы бездерден басқа қосымша жыныс 
бездеріне жұп көпіршіктәрізді без бен жұп пиязтәрізді без жатады, олар 


30 
қуықтың мойын бөлігінде орналасқан. Бұл бездердің ағыны уретраға 
ашылады. 
Көпіршік тәрізді без желімді секрет бөледі, ол спермий массасын 
араластырады. Бұл без секреты спермилердің қозғалғыштығын қамтамассыз 
етеді. Пияз тәріздес без секреті зәр жыныс каналының зәрден босап шығуына 
әкеледі, сонымен қатар спермий өтетін уретра қабатын жұмсартады.
Жыныстық мүше немесе пенис, бұқаның спераларын сиыр жыныс 
мүшесіне түсуін қамтамассыз етеді, сонымен қатар ағзадан зәр шығару 
міндетін атқарады. Пенис жыныстық мүшенің үңгірлі денесінен және зәр 
жыныс каналының жыныс мүшелік рөлін атқарады.
Жыныс мүшесінде тамыры, денесі, басы ажыратылады. Тамыры мен 
денесі астыңғы жағынан терімен қапталған, соңғысы басынада қатысты, 
өзіне қапталған қатпар кейін прерий немесе соңғы денеге жалғасады.
Күпек – бұл терілі қатпар. Эрекция болмаған жағдайда күпек жыныс 
мүшесінің басын толығымен жауып тұрады, бұл оны зақымданулардан 
қорғап тұрады. Ол жыныс мүшесі басына препуциалды бұлшық ет арқылы 
жыныс мүшесі басына жабылады, ал алынар кезінде жыыныс мүшесі 
жиырылғаштығы арқылы ашылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   81




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет