Аралық ғылымипрактикалық конференция II том
жүктеу/скачать 7,07 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ИНВЕСТИЦИОННАЯ ПОЛИТИКА РК И КНР Abstract.
- Медетов Ж. Ж. Алматы қаласы Сот Әкімшілігі, бөлім бастығы, Алматы, Қазақстан Республикасы, jingo007@mail.ru
- Ключевые слова
2 Декларация Конференции Организации Объединенных Наций по проблемам окружающей человека среды,
Стокгольм, 1972
г. /
3 Всемирная хартия природы. Принята резолюцией Генеральной Ассамблеи ООН № 37/7 от 28 октября 1982 г. / 363
4 Повестка дня на ХХI век. Итоговый документ Конференции ООН по окружающей среде и развитию, РиодеЖанейро, 3–14
июня 1992
г. / / 5 Оценка результатов Встречи на высшем уровне в Ёханнесбурге: что нового она принесла? / Официальный сайт Всемирной встречи на высшем уровне по устойчивому развитию: /< http://www.un.org/russian/conferen/wssd/story.htm/> 6 РиодеЖанейрская декларация по окружающей среде и развитию. Принята Конференцией ООН по окружающей среде и развитию, РиодеЖанейро, 3–14 июня 1992 г. / < http://www.un.org/ru/documents/conv/declarations/riodecl.shtml/> 7 Материалы сайта Института проблем устойчивого развития. Проект ЦОСД.РУ. / 8 Ёханнесбургская декларация по устойчивому развитию. Резолюция Первого Всемирного саммита по устойчивому развитию от 4 сентября 2002 г. / / 9 План выполнения решений Всемирной встречи на высшем уровне по устойчивому развитию. Резолюция Первого Всемирного саммита по устойчивому развитию от 4 сентября 2002 г. /< http://www.un.org/ru/documents/decl_conv... /> 10 «Будущее, которое мы хотим». Итоговый документ Конференции ООН по устойчивому развитию в РиодеЖанейро (Бразилия, 20–22 июня 2012 г.), одобрена Резолюцией ГА ООН от 27 июля 2012 г., № 66/288 / 11 Доклад Директораисполнителя ЮНЕП на Двадцать седьмой сессии совета управляющих ЮНЕП. Глобальный форум по окружающей среде на уровне министров. Найроби, Кения 1822 февраля 2013 г. / 12 Декларация тысячелетия Организации Объединенных Наций. Резолюция № 55/2 Генеральной Ассамблеи от 8 сентября 2000 г. /
Ли Шань докторант 1-года обучения, Высшая школа права «Әділет», Каспиийский общественный университет, Алматы, Казахстан lishan126@hotmail.com
Abstract. This article investigate questions, concerning pecularity of crime in category of private accusation. Keywords. Crime, private accusation, complaint, private prosecutor.
Между КНР и РК в экономической сфере существует большая взаимная дополняемость, на сегодняшний день, область экономического сотрудничества между КНР и РК уже охватила такие области как энергетическую, инфраструктурную, электрическую, сельское хозяйство, сферу услуг и т.д. В целях развития национальной экономики, поддержания национальной промышленности, обе страны приняли серию систем законодательной льготной политики [1].
364
Казахстану, как и другим странам Центральной Азии, важно участвовать в реализации интеграционных проектов, эффективно использовать возникающие новые возможности и преимущества регионального сотрудничества, добиваясь вместе с тем минимизации рисков и угроз. На данном этапе развития независимого государства Казахстан, которое ориентировано на повышение эффективности рыночных отношений, основным направлением современных экономических решений является разработка и дальнейшая реализация инвестиций в Казахстане, инвестиционной политики в государстве в целом, направленной на развитие экономического роста данного государства. В данных условиях особое значение имеет привлечение свободного иностранного капитала в экономику Казахстана. Привлечение и дальнейшее эффективное использование иностранных инвестиций в
Благодаря иностранным инвестициям в Казахстане можно реально улучшить экономическую структуру государства Казахстан, создать новые производственные возможности, профессионально подготовить рабочих и специалистов, модернизировать многие предприятия и их основные фонды, наполнить рынок страны более качественными товарами, причем отечественного производства, одновременно увеличив объемы экспортируемых товаров [2]. На территории Казахстана присутствует огромное количество природных ресурсов, кроме этого, государство достаточно выгодное имеет месторасположение, однако, большинство иностранных инвесторов считают инвестиционный климат республики перспективным, но нестабильным. Иностранным инвесторам в первую очередь важно не только льготное налогообложение, а стабильное, экономически эффективное и предсказуемое для инвестора состояние самого государства. Во время своего официального визита в Пекин, Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев отметил, что «с декабря 2014 года нами ведется работа по расширению горизонтов сотрудничества в области индустриализации и инвестиций. В частности, отобрано 48 инвестпроектов на общую сумму более 30 млрд долларов и подписан Меморандум между Казахстаном и Китаем о сотрудничестве в области индустриализации и инвестиций». «Сегодня, когда мировая экономика испытывает кризис, значительно сузились инвестиционные возможности мировых финансовых институтов. В данной ситуации взаимодействие с Китаем служит нам хорошим подспорьем для преодоления этого непростого этапа», – заявил Нурсултан Назарбаев в ходе встречи с бизнескругами и государственными деятелями Китая [3]. Казахстан и Китай договорились о реализации 52 промышленных проектов на общую сумму свыше 24 млрд долл. США. Стартовали также транспортные перевозки в Центральную Европу через территорию Казахстана, завершается строительство автодороги «Западная ЕвропаЗападный Китай». «Все это образует комплексную транспортно логистическую сеть, растягивающуюся на весь евразийский континент» [4].
Экономического пояса Шелкового пути . Для Казахстана и других стран Евразийского экономического союза (ЕАЭС) одним из ключевых приоритетов в контексте «экономического пояса» Шелкового пути является развитие инфраструктуры – транспорта (железнодорожного и автомобильного), 365
электроэнергетики и телекоммуникаций. В рамках «экономического пояса» Шелкового пути Китай будет продвигать широтные коридоры по направлению «Восток – Запад». «Что касается инвестиций Китая в Казахстан, то они запланированы на уровне около 40 млрд долл., пока объем инвестиций ограничивается 27 млрд. долларов США. Этого достаточно для того, чтобы направить деньги на два наиболее важных направления – транспортный коридор, инфраструктуру и увеличение инвестиций в добычу и разведку полезных ископаемых (углеводородного сырья) в Казахстане [5]. Серия соглашений между китайскими и казахстанскими компаний демонстрирует серьезные успехи Казахстана в борьбе за доминировании на китайском рынке пищевой продукции среди конкурентов из постсоветского пространства. В рамках Фонда Шелкового пути будет создан специальный фонд объёмом в 2 млрд долл, ориентированный на китайскоказахстанское сотрудничество производственной сфере.
По мнению экспертов, внимание китайских инвесторов к Казахстану вызвано стремлением Китая к региональной и отраслевой диверсификации при реализации проектов на евразийском пространстве. Казахстан может стать для Китая надежным источником топливноэнергетических ресурсов и емким рынком сбыта. Подытоживая вышесказанное, нужно отметить, что в Казахстане в целях привлечения иностранных инвестиций и развития инвестиционной деятельности в целом созданы все условия. Государство в свою очередь должно использовать все инструменты воздействия для привлечения прямых инвестиций в экономику. Список литературы: 1 Статистический ежегодник Агентства Республики Казахстан по статистике. – Астана, 2014. – 496 с. 2 Карин Е. « Казахстан и Китай реализуют проекты почти на 50 млрд долларов », 16
сентября 2015 г.; « Казахстан-Китай: взаимовыгодное сотрудничество », 17 сентября 2015 г., Bnews.kz. 3 Карин Е., « Казахстан может стать транспортной развилкой для Китая ». 1 сентября 2015 г., Независимая газета., Bnews.kz. 4 Чжан Ханьхуэй. «Один поясодин путь: современная внешнеэкономическая политика КНР». 20 января 2016 г., Bnews.kz. 5 Ведомости финансового агентства LS, « Китай предпочитает Казахстан », 14 января 2016 г.;, «
Объем китайских инвестиций в Казахстан вырос в 2,5 раза », 13 января 2016 г., http://www.vedomosti.ru/opinion/articles/2016/01/15/624086kitaipredpochitaetkazahstan.
366
ƏӨЖ 347.9 Медетов Ж. Ж. Алматы қаласы Сот Әкімшілігі, бөлім бастығы, Алматы, Қазақстан Республикасы, jingo007@mail.ru АЗАМАТТЫҚ ПРОЦЕССТІК КОДЕКСТІ ЖАҢҒЫРТУ – ЗАМАН ТАЛАБЫ Аннотация. В данной статье рассматриваются вопросы обновления гражданского процессуального кодекса Республики Казахстан, анализируется правовой статус судей в РК.
судьи, судебная система.
100 нақты қадамды белгілеп берген Ұлт жоспары Қазақстанды əлемдік дағдарыстан шығынсыз алып шығып қана қоймай, елімізді ілгері дамытуға, жаңа бастамаларды жақсы нəтижелермен аяқтауға мүмкіндік беретін құжат. Бүгінде Ұлт жоспарының маңызын, стратегиялық мəнінің жоғары екенін шетелдік сарапшылар да біліп, бағалап отыр. Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев бұл құжатта елдегі заң үстемдігін қамтамасыз етуге айрықша көңіл бөлген. Мұнда көзделген тапсырмалар өз деңгейінде орындалар болса сот жүйесіне түбегейлі өзгерістер əкелері даусыз. Осы Ұлт Жоспарында міндеттелген шараларды уақтылы əрі тиімді іске асыру мақсатында өмірге келген заңның бірі – Азаматтық процесстік кодекс еді. 2015 жылы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының басшылығымен Азаматтық процесстік кодекстің жобасын дайындауда ауқымды жұмыстар атқарылды. Кодексті əзірлеу кезінде шет мемлекеттердің заңнамалары зерделеніп, жекелеген нормалары назарға алынған. Бұл кодекс нағыз «жеті рет өлшеп бір кесілген», үлкен сүзгіден өткен құжаттың бірі болды десек қателеспейміз. Құжат 58 тараудан, 505 баптан тұратын мемлекеттің азаматтық дауларды қараудағы заңнамалық акті болып табылады. Жаңа Азаматтық процестік кодекске 2015 жылғы 31 қазанда ел Президенті Нұрсұлтан Назарбаев бұқаралық ақпарат құралдарының алдында жариялы түрде қол қойды. Сол тарихи сəтте заңнаманың маңызына тоқталған Елбасы жаңа Азаматтық процесстік кодекс құқық саласын түбегейлі жақсартатынын айтып, бұл құжатты қабылдау заң үстемдігін қамтамасыз етуге айтарлықтай үлес қосатынына сенім білдірді. Шындығында, заңнама аясында барлық негізгі құқықтық институттар қамтылып, осы саланы əлемдік озық стандарттарға жеткізетін елеулі өзгерістер енгізілген. Əсіресе азаматтыққұқықтық даулар жөніндегі сотқа прокурорлардың қатысуын азайту, соттардың қарауындағы істерді оңтайландыру, жаңа мəнжайларға байланысты істі қайта қарау тəсілін енгізу, дауларды татуластыру рəсімімен шешу секілді тетіктер Азаматтық процесстік кодекстің маңызын арттыра түседі. Жаңа кодекс дауларды шешу мерзімдерін қысқартуға, тараптардың шығындарын азайтуға септігін тигізеді. Ең бастысы, Азаматтық процесстік кодекс алаштың айтулы ұлы Əлихан Бөкейхановтың «Заң – адам пайдасына жазылады, адам заң үшін тумайды» деген нақыл сөзін дəлелдеп тұр. Белгілі Ал енді жаңа кодекстің елеулі жаңалығы азаматтардың сот төрелігіне қолжетімділігін жеңілдету үшін сот жүйесі инстанцияларын оңтайландырудан көрінеді. Жаңа өзгеріске сай еліміздің сот жүйесі бес сатыдан (бірінші, апелляциялық, кассациялық, қадағалау жəне 367
қайта қадағалау жасау) үш сатылы (бірінші, апелляциялық, кассациялық) сот жүйесіне көшті. Қоғам үшін де, сот құрылымы үшін де өзекті болып табылатын мəселе жаңа кодексте жанжақты шешімін тапқаны қуантады. Бес сатылы сот жүйесі азаматтарды əуресарсаңға салып, уақыттан да, қаржыдан да ұтылуына түрткі болып келгені шындық. Ал, жаңа өзгеріске сай сот сатыларын мейлінше азайту арқылы сот төрелігіне қолжетімділік артып, іс бойынша сот шешімін жедел қабылдауға, сол арқылы сот əділдігін орнатуға жол ашылды. Бірінші саты – аудандық жəне оған теңестірілген соттар, екінші апелляциялық саты – облыстық жəне оған теңестірілген соттар, үшінші кассациялық саты – Жоғарғы Сот болып бекітіліп отыр. Жаңа талаптар бірінші сатыдағы соттардың мəртебесін күшейте түсті. Себебі, қарапайым халықтың арызы ең алдымен осы бірінші сатыда таразыланады. Заңды, негізді шешім шыққан жағдайда дауды бірінші сатының шешімімен аяқтайтындар жоқ емес. Əрі істердің негізгі бөлігі осы соттарда қаралып түйінделетіндіктен, осы сотта қос тарап та өз талабы мен қарсылығын түбегейлі дəлелдеуге тиіс. Қос тараптың өз ойын айтып, уəжін дəлелдеуіне бұл соттарда мол мүмкіндік беріледі. Тек сол сəтті текке жібермеу шарт. Əрине, соттардың мəртебесі күшейген сайын, оларға қойылатын міндеттер мен жауапкершіліктің де жоғарылайтыны түсінікті. Жаңа кодекс бойынша апелляциялық тəртіпте қаралатын іске үштен кем емес судьядан тұратын алқа төрелік жасайды. Бірінші сатыда кеткен кемшілік, ескерілмеген дəлел, назар аударылмаған уəждің апелляциялық сот барысында үш қазыдан тұратын құрамның назарынан тыс қалуы тегінде мүмкін емес. Бұған қоса, кейбір санаттағы істер апелляциялық тəртіпте қаралғанда судьяның жеке өзі төрелік етуі де қарастырылған. Айталық, жеңілдетілген тəртіпте қаралған істер бойынша қабылданған сот шешімдеріне, жеке шағым жəне жеке наразылық берілген істер бір судьяның қарауымен жүзеге асады. Мұндай өзгерістердің енгізілуі істерді қарауға əзірлік жүргізуге көп көңіл бөлу қажеттігін айғақтайды. Бұрынғы кодексте істерді қарауға əзірлік жүргізу мерзімі бөлек болатын. Сол талапқа сай соттар əзірлікті жеті күн көлемінде жүргізетін. Сот саласында тер төгіп жүрген қазылар жеті күннің əзірлік жасауға тым аздық ететінін, бұл мерзімде жан жақты дайындалу қиын екенін тəжірибеден білсе керек. Мұның соңы сот процестері кезінде істі қарауды бірнеше рет кейінге қалдыруға əкеліп соқтыратын. Өйткені, əзірлік жүргізу барысында есепке алынбаған шаралар істі қарау сəтінде толықтырылатын еді. Жаңа кодексте бұл мəселеге тереңірек мəн берілген. Сөйтіп, заң талабына сай бұл мерзім енді он бес жұмыс күніне тең болып отыр. Осылайша судья сот өндірісіне қабылданған арыз бойынша азаматтық істі қозғап, оны сотта қарау үшін он бес жұмыс күні ішінде əзірлік жүргізу құқығына ие болды. Сонымен қатар, күрделі азаматтық істер бойынша бұл мерзім тағы да бір ай мерзімге ұзартылатыны қарастырылған. Бұл да судьялардың ізденуіне, істі сараптауына берілген үлкен мүмкіндік. Əрине, іске əзірлік жасау мерзімінің шектелетін кезі де болады. Мəселен, денсаулыққа келтірілген зиянды өтеу, еңбек даулары жəне басқа да санаттағы азаматтық істер бойынша əзірлік мерзімін ұзартуға жол берілмейді. Азаматтық процесстік кодекс қазақтың бітімгершілікке келтіру болмысын бүгінгі күнге сай жетілдіруімен де маңызды болып отыр. Құжатта сот ісіне қос тарап пен судьялардың процестік құқықтары, олардың міндеттері объективті көзделіп, дауларды реттеудің соттан бөлек тетіктерін жетілдіру мақсатында «Дауларды соттан тыс реттеу» деп аталатын жаңа тарау енгізілген. Кодексте дауларды шешудің балама тəсілдері мол қамтылған. Тарауды саралап отырып дауларды реттеудің соттан тыс жəне сотқа дейінгі тəртібіне, соттағы татуласу рəсімдеріне айрықша көңіл бөлінгенін аңғару қиын емес. Қос тараптың кикілжіңін
368
келісіммен бітіртудің пайдалы екені бұрын да айтылған. «Медиация туралы» заңда тараптарды сотқа жеткізбей татуластыруға заңдық тұрғыда талап та жасалғаны есімізде. Бірақ, заң көпшіліктің қолдауына ие бола алмады. Бітімгершілік қанымызда бар дегенімізбен, медиацияның ə дегеннен кең сұранысқа ие болмауына бірнеше фактордың əсер еткені анық. Біріншіден, азаматтар бұған дейін арызының тек сот арқылы шешілетініне дағдыланды. Сондықтан, медиациямен шешу дегенге күдікпен қарады. Яғни, бітімгершілік өзін дəлелдей алған жоқ. Екіншіден, жаңа бастаманың насихаты кемшін болды. Жаңа бастаманың насихаты кемшін болғандықтан судьялар қаншама түсіндіру жұмыстарын жүргізгенімен пайдаланушысы өсе қоймады. Үшіншіден, медиацияны ілгерілетеді деп сенім артылған медиаторлардың біліктілігі, белсенділігі төмен болды. Тіпті, арнайы оқытылған кəсіби медиаторлардың өзі бітімгершілікпен бітетін істердің көбеюіне ықпал ете қойған жоқ. Осының барлығы айналып келгенде бес жыл тəжірибеде болған заңның өркенін өсіріп, қолданысын кеңейтуге көмектесе алмады. Ал, Азаматтық процесстік кодекс осы кемшіліктерді ескере отырып, медиацияға жан бітірген құқықтық құжат. Ендігі жерде азаматтар Азаматтық процестік кодексте белгіленген тəртіпті пайдалана отырып татуласу келісімін, дауды (жанжалды) медиация тəртібімен реттеу туралы келісімді немесе дауды партисипативтік рəсімдер тəртібімен реттеу туралы келісімді жасай алады. Татуласу келісімі бірінші, апелляциялық, кассациялық сатылардағы соттарда сот кеңесу бөлмесіне кеткенге дейінгі уақытта, сот талқылауының кез келген сатысында, сондайақ, сот актісінің орындалуы кезінде жасалуы қарастырылған. Келісімді жазбаша түрде дайындап, оған тараптар немесе олардың өкілдері қол қояды. Бұл құжатта келісімді орындау мерзімі мен тəртібі міндетті түрде көрсетілуі шарт. Жəне азаматтар өз шарттарын қойып, оған өзара келіскен жағдайда ғана татуласу келісімін сот бекітеді. Жалпы, тараптардан түскен өтінішті қарау нəтижелері бойынша келісімді бекіту жəне іс бойынша іс жүргізуді тоқтату, не татуласу келісімін бекітуден бас тарту туралы ұйғарымды шығару соттың құзырында. Татуласудың тағы бір артықшылығы мұнда сот шешімі орындалмай орта жолда қалмайды. Келісімді өзара мақұлдағандықтан тараптар ондағы шаттарды дер кезінде, белгіленген уақытта орындауға мүдделі. Ал келісім ерікті түрде орындалмаған жағдайда талапкердің өтініш хаты бойынша сот берген атқару парағы мəжбүрлеп орындатуға жатады. Тағы бір ескерерлігі, дауды (жанжалды) медиация тəртібімен реттеу туралы келісім, осы келісімді бекіту туралы ұйғарым ҚР «Медиация туралы» заңында жəне Азаматтық процестік кодексінде көрсетілген талаптарға сəйкес келуі тиіс. Егер татуласу келісімі заңға қайшы келсе немесе басқа да тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзса, сот келісімді бекітпейді. Сот татуласу келісімін бекітуден бас тартқан жағдайда ұйғарым шығарады, шығарылған ұйғарым шағым жасауға, не наразылық келтіруге жатпайды. Дауды партисипативтік келісім арқылы реттеу – Азаматтық процесстік кодекстегі айтулы жаңалық десек қателеспейміз. Партисипативтік рəсім – дауласушы екі тарап адвокаттарының келіссөздерді судьяның қатысуынсыз жүргізу арқылы ортақ келісімге келтіруге қол жеткізуі. Бұған дейін адвокаттардың істі бітімгершілікпен аяқтауға мүдделілік танытпай келгені ақиқат. Кейбір тұста қорғаушылар өзінің материалдық сұранысын биік қойып, тараптарды татуластыруға саналы түрде кедергі келтіретін. Жаңа заң мұндай олқылыққа енді мықты тосқауыл қойып отыр. Соған сəйкес, қорғаушылар алдымен тараптарды татуластыруға талап қылып көреді. Келісімге келе алмаған екі жақты бір үстел басына жинап, бітімге келтіру мəселесінде судьяларға қарағанда адвокаттардың мүмкіндігі кең. Партисипативтік рəсім
369
тəртібімен реттеу туралы келісімнің нысаны мен мазмұны АПК 176бабында көзделген. татуласу келісіміне қойылатын талаптарына сай, яғни жазбаша нысанда жасалады жəне оған тараптар немесе олардың адвокаттары қол қояды, оларды орындау мерзімі мен тəртібі көрсетіле отырып, тараптар келіскен шарттарды қамтуға тиіс. Сондайақ, келісімде кейінге қалдыру немесе ұзарту мерзімдері көрсетіле отырып, жауапкердің міндеттемелерді орындауын кейінге қалдыру немесе ұзарту, талап ету құқығын басқаға беру, борышты толық немесе ішінара кешіру не мойындау, сот шығыстарын бөлу, татуласу келісімін мəжбүрлеп орындау туралы шарттар жəне заңға қайшы келмейтін өзге де шарттар қамтылуы мүмкін. Егер келісімде сот шығыстарын бөлу туралы шарт болмаса, олар өзара өтелді деп есептеледі. Сонымен қатар, партисипативтік рəсім тəртібімен реттеуге тараптарды ынталандыратын аспектілердің бірі АПКтің 177бабына сай, талап қоюшының төленген мемлекеттік бажды өзіне қайтаруы болып табылады. Партисипативтік рəсім тəртібімен реттеудің тағы бір ыңғайлы тұсы келісімді бекітуге тараптардың тек адвокаттары ғана қатысады. Сондайақ, талап қоюшы немесе жауапкер сот отырысына белгілі себептермен қатыса алмаған жағдайда, сот отырысына қатыспау мүмкіндігі де қарастырылған. Тек келісімді олардың қатысуынсыз қарап бекіту туралы өтінішхат болса жеткілікті. Осындай жағымды өзгерістерді қамтыған Азаматтық процесстік кодекс қазір тəжірибеде сəтті қолданылуда. Тек оның тиімді тұстарын қарапайым халыққа түсіндіру, насихаттау маңызды.
АОК / УДК 340: 37 жүктеу/скачать 7,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|